________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
રામાયિક,
૨૩ ફાવત ગણાય છે. એ વાત તેની પૂર્વ કહેલા આઠ વ્રતને અને આભમુ ણને પુષ્ટિ કરનાર, અવિરતિ કપાયમાં તદાભાવે મળેલી અનાદિ અશુદ્ધ તા–જે વિભાવ પરિણામની–ટેવ તેને મટાડનાર, આત્મિક ગુણનો અનુભવ કરાવનાર અને સહેજસ્વરૂપ રસાસ્વાદની મજા પ્રાપ્ત કરાવનાર છે.
સામયિક–આરિદ્ર ધ્યાનની પરિતિ ?" દિ તે અશુ સાવધ વ્યાપાર તેનો ત્યાગ કરી આ માને માતા પરિણામમાં રાખે છે અથવા મગ 21 રામાણમય માત્ર સામાથિ એટલે રાગને રહીત જીવ ને જ્ઞાનદર્શન અને પારિત્રને આય એટલે લાભ પ્રાપ્ત થાય તેને સામાયિક કહીએ
શાસ્ત્રકાર તેના ચાર ભેદ કહે છે–૧ અમુક પાઠનું અધ્યયન કરી સંપૂર્ણ મુખપાઠ કરીને ઉઠવાનો નિયમ કરી બેસવું એ શ્રુતસામાયિક ૨. શુદ્ધ સમકિત પાળવું તે સમકિત સામાયિક. ૩ બેઘડી પ્રમાણ સાવધ વ્યાપારનો ત્યાગ કરી બેસવું તે દેશવિરતિ સામાયિક. ૪ સર્વવિરતિ સા. માયિક જે સાધુ મુનિરાજ પાળે છે તે ચારિત્ર સામાયિક
પ્રસ્તુત વિષયએ દેશવિરતિ સામાયિકનો છે. દિવસનો સમગ્ર ભાગ - શુભક્રિયા, પાપારંભ, અશુભધ્યાન વિગેરેએ પરિપૂર્ણ સંસારી કાર્યોમાં ગાળતાં તેમાંથી બને તેટલો વખત બચાવી તે સમયમાં સામાયિકાદિ શભક્રિયાઓ કરવી એ ઉત્તમ જનોને ભુષણરૂપ અને સંસારનો ક્ષય કરવાને ર.વનરૂપ છે. ધર્માર્થીજનોની એ ફરજ છે. વળી એ મુખ્ય કારણ છે,
ને તેના ઘણા પ્રકારના લાભની પ્રાપિ છે. કારણ કે સામાજિક અને મુનિશાની વાનકી અથવા નિ છે. નાદિક સંસાર પરિક્રમ - મ કરવા રા છે માટે જે મેક્ષાથી જ હોય તે બેછે : સ્વરૂપ સન્મુખ ચેતના કરીને, સહજ સ્વરૂપની ચાહના ધરીને અને સકળ સાવઘ ત્રિકરણ મે તને સામાયિક કરે. એક સામાયિકો સમય શાસ્ત્રકારે બે ઘડી પ્રમાણુ કહે છે. બે ઘડી પત સર્વ ઇટાનિછ વસ્તુને વિષે સમપરિણામ રાખે–સર્વ જીવને પોતાના આત્મા સ માન . એ સામાયિક સિયાનું રહસ્ય છે. શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે કે,
निंद पसंसासुसमो, समोय माणाधमाणकारीसुः सम सयण परजणमणो, सामाइय संगओजीवो..१
For Private And Personal Use Only