________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir
eી આજાદ પ્રકાશ વર્ષ છે અ૭ ૩
જુલાઇ - ૨૦૦૬
કવિજયજી મ.સા. ષ સુદ - ૧૦ સોમવાર,
વાયાવ૮
મંતં પાવાનું વીછે, અત્ત નૌતમપુ ! | માટે કહેવાય છે કે તેને નિરર્થક વસ્તુ જોઈતી જ નથી. मंगलं स्थूलिभद्राधा, जैनधर्मोडस्तु मंगलं ॥ ખપથી અધિક મળતું હોય તો પણ તે સ્વીકારતા નથી,
ભાવના કારણરૂપ દ્રવ્યથી ક્રિયા થાય છે. તે અને કહે છે કે “અમારે ખપ નથી. પ્રધાન દ્રવ્ય યિા કહેવાય. તે પરિણામ ભાવમાં પરિણમે શાંતિનું મૂળ સંતોષ છે તેમ ધર્મનું મૂળ છે. જેમ નવો વિધાર્થી બીજાના કહેવાથી ભણે છે અને
સમ્યગ્દર્શન એટલે તત્ત્વરૂચિ, સારી બુદ્ધિ.... બુદ્ધિ સારી તે પણ પરિણામે વિદ્વાન બને છે. નૈગમ નય પ્રારંભથી હોય ત્યારે સારી વસ્તુ ગમે છે. બુદ્ધિ બગડે ત્યારે ખરાબ કાર્ય થયુ એમ કહે છે. જેમ કે મોક્ષ માટે એક પગલું વસ્તુ ગમે છે. ખરાબમાં ખરાબ વસ્તુ પ્રત્યે માણસને ઉપાડ્યું તે મોક્ષગામી બની ગયો.
મોહ થાય છે એ બુદ્ધિનો વિષયસ છે. દ્રવ્ય મંગળ ભાવ મંગળરૂપ બને છે. બાંધી નવકાર ગણીને કામ કરવાથી માણસ ખોટા મુદતે રકમ જે મળવાની હોય તો તે મિલકતના માલિક કાર્યમાં પ્રવર્તી શકતો નથી અને તેની બુદ્ધિ નિર્મળ રહે મૂળ વ્યક્તિ ગણાય છે. એ ન્યાયે જ્ઞાનીના કહેવાથી છે. પાણી પણ એક નવકાર ગણીને પીવું એમ કહ્યું છે. અજ્ઞાની જે ક્રિયા કરે છે તે પણ માર્ગે જ છે એમ પાટણમાં સાત વ્યસનોનો દેશનિકાલ થયો હતો. તેથી કહેવાય. દેખતાની પાછળ આંધળા પણ ઈષ્ટ સ્થાને આ ભૂમિમાં પાપ થઈ શકતું નથી. પાપ ટકી શકતું પહોંચે છે અને આંધળાની પાછળ ચાલનારા ખુલના નથી. પામે છે.
ભાવ મંગળની પ્રાપ્તિથી બુદ્ધિ સુધરે છે. કોઈનું જ્ઞાનીઓ કહે છે કે ત્રણ ભુવનનું પૂજનિકપદ સારું ન બોલાયું એ કુથલી છે. એ પણ વ્યસન છે. નવકાર ગણવાથી ઉત્પન્ન થાય છે. આટલું ફળ એમાં પરનિંદા એ લોકવિરૂદ્ધનું પ્રથમ નંબરનું કાર્ય છે. તે છૂપાયેલું છે. નવકાર એ સદ્ગતિમાં જવા માટેનું વિમાન
પાપરૂપ છે. પાપથી સંકટ - દુઃખ આવે છે. સંકટ વધે છે. આ અમૂલ્ય વસ્તુનું મૂલ્ય જો આપણને સમજાય તો શું છે ત્યારે કિંમતી પદાર્થોના ભાવ વધે છે. કિંમતી દુઃખ ન રહે. નથી સમજાતું એનું કારણ મિથ્યા મોહ વસ્તુઓમાં ધર્મ એ સૌથી વધુ કિંમતી છે. જ્યારે ખરેખરી છે. મિથ્યા મોહ એ મોટું વિઘ્ન છે. જ્ઞાની એવા આપત્તિ આવે છે, ત્યારે ધર્મનું મૂલ્ય વધે છે. બાહ્ય દેખતાની પાછળ ચાલવામાં સંદેહ કરવો એ મોટું વિઘ્ન જગતને સોનાની કિંમત છે. પણ તે તત્વથી સાચી છે. આંધળા - અજ્ઞાનીની પાછળ તેમની સલાહ મુજબ શાંતિ નહિ આપી શકે. નવકાર એજ સાચું સોનું છે. ચાલવું એ પણ મોટું વિઘ્ન છે.
નવકાર એ ચૌદપર્વનો સાર છે. નવકાર એ ચારિત્રનો પાપ રહિત પુરૂષોના સંગથી પાપ રહિત બનાયા
પ્રાણ છે.
જ્ઞાન - અધ્યયન - ચારિત્ર - તપ એ બધું હોય સંતોષથી પાપ રહિત બનાય છે. દુન્યવી વસ્તુ
પણ નવકાર પ્રત્યે રૂચિ ન જાગે તો તે બધું નિષ્ફળ છે. સામે આવે અને જે ના કહે તે રાજાનો પણ રાજા છે. અંદરની કમતિ આપણને નવકારમાં રૂચિ ઉત્પન્ન થવા મારે ખપ નથી.' એ ઉદ્દગાર અંદરના સંતોષ - | દેતી નથી. બુદ્ધિ ઉપર સીધી અસર નવકાર કરે છે. અમૃતના ઓડકાર છે. ત્યાગીને “મહારાજ' એટલા અસર કરનાર પરમેષ્ઠિઓ છે.
=
૮
For Private And Personal Use Only