________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
એપ્રિલ - ૨૦૦૫.
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૧, અંક: ૧
ઘરકામમાં શરમ શાળી ?
ઉનાળાની રજાઓમાં હું ઘેર આવ્યો હતો. એ | “બા કે બહેનને મદદ કરવાથી બાઈડી જેવા વખતે અંગ્રેજી ચોથા ધોરણનો મારો અભ્યાસ ચાલતો થઈ જવાતું હોય તો પણ શરમાવા જેવું નથી. ભગવાન હતો. હું ઘેર આવું એટલે મારી બાને પણ ઠીક લાગતું, ' પોતે પણ ભક્તજનનાં નાનામાં નાનાં કામ કરી આપે કારણ કે હું એને ઘણાંખરાં ઘરકામમાં મદદરૂપ થતો. ] છે. પણ એ વાત જવા દો. બૈરાંઓને શું ઘણીવાર
હમણાં હમણાં બાને અવારનવાર તાવ આવી | પુરૂષનાં કામ કરવા નથી પડતાં ? બૈરાં પુરૂષનાં કામ કરે જતો. તાવને લીધે એ બહુ નબળી થઈ ગઈ હતી. એટલે એ શું પુરૂષ થઈ જતાં હશે ? પુરૂષોએ પણ પાણી ભરવામાં, કપડાં ધોવામાં, વાળવા – ઝાડવામાં કવચિત બૈરાંઓનાં કામ કરવા તૈયાર રહેવું જોઈએ.” હું એને મદદ કરતો. કોઈ કોઈ વાર બાને બદલે હું | સ્ત્રી અને પુરૂષનાં હૃદય જૂદા જૂદાં તત્ત્વોથી દળવા પણ બેસી જતો.
ઘડાયેલાં છે. સ્ત્રીનું કામ પુરૂષ કરી આપે અથવા પુરૂષનું દળવું એ બૈરાઓનું કામ છે એમ મેં કદિ નથી | કામ સ્ત્રી કરી આપે તેથી એમના સ્વભાવ પલટાઈ જાય માન્યું. નાનપણથી જ મને દળવાનો શોખ છે, | એ કેવળ વહેમ છે. પુરૂષ જ્યાં સુધી હૃદયની કોમળતા મને દળવામાં લોકલાજ આડે નથી આવતી. હું | ન કેળવે, સેવા અને સહનશીલતા ન કેળવે ત્યાં સુધી માનું છું કે દળવાથી હું મારી બાની મોટામાં મોટી | એના હૃદયનો પૂરો વિકાસ ન થાય તે જ પ્રમાણે સ્ત્રી સેવા કરી શકું છું.
જ્યાં સુધી વૈર્ય, દ્રઢતા, નિર્ભયતા ન કેળવે ત્યાં સુધી એક વાર હું દળતો હતો એટલામાં એક પાડોશણે | એનો પૂરો વિકાસ થયો ન ગણાય. સ્ત્રી – પુરૂષના આવીને મને કહ્યું “અંગ્રેજી ભણે છે ને દળવા બેઠો સહકાર તેમજ સહચારથી દંપતીમાં એ પ્રકારની પૂર્ણતા છે? તને શરમ નથી આવતી ?
આવવી જોઈએ. લગ્નનો પણ એજ ઉદ્દેશ છે. દળવું - ખાંડવું એ એક જાતની મજૂરી છે - - લગ્ન જીવન એટલે હૃદય અને બુદ્ધિ, ભાવના મજૂરીમાં શરમાવા જેવું શું હોય ? મેં બાને પૂછ્યું : અને વિચાર એ ઉભયનું મધુર સંમિશ્રણ; મધુર સહકાર “અંગ્રેજી ભણતા હોય એમનાથી દળાય નહિ એમ
ને સહચાર. આ લોકો કેમ કહેતા હશે ?”
ઘરનાં નાનામોટાં કામકાજમાં મદદ કરવાથી મેં “એ તો અમસ્થા તારી મશ્કરી કરે છે ! તારી | કંઈ ગુમાવ્યું હોય એમ મને કોઈ દિવસ નથી લાગ્યું. ઉપર એમને પ્રેમ છે એટલે તને જાણી જોઈને ચીડવે બાની સેવા કરતાં, હું માનું છું કે, હૃદયનાં ઘણા ઉચ્ચ છે. બાને મદદ કરવી એ પુણ્ય કાર્ય છે. પુણ્યકાર્યમાં
ભાવોની મને ઝાંખી થઈ છે – બીજી કોઈ રીતે એ શરમ શાની ? બા કે બાપુજીને મદદ કરતાં જેઓ ભાવોની કલ્પના સરખી પણ હું કદાચ ન કરી શક્યો શરમાય છે તેમને ભણેલા છતાં અભણ – જંગલી જ હોત. પ્રીતિનું મહત્ત્વ બાની પાસેથી જેમ હું સમજ્યો ગણવાં જોઈએ.” બા જવાબમાં કહેતી.
તેમ કષ્ટો વેઠવાની મુંગે મોઢે સહન કરવાની અને કડવા આમ ને આમ આ છોકરાને બાઈડી જેવા | ધુંટડા ગળા નીચે ઉતારવાની કળા પણ બાના પ્રતાપે બનાવી દેશો.” એમ જો કોઈ કહેતું તો બા એના | જ શીખ્યો. જવાબમાં કહેતી :
(હું અને મારી બા પુસ્તકમાંથી સાભાર)
-
---
--
+
૫
For Private And Personal Use Only