________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૨ અંક ૮, ૧૬ જુન ૨૦૦ર
અહંકાર અજ્ઞાનનું મૂળ : જ્ઞાન અને અનુભવ સાથે મળે ત્યારે ભીતરના દ્વાર ખુલી જાય છે.
– મહેન્દ્ર પુનાતર ભગવાન મહાવીરે કહ્યું છે કે “જ્ઞાની પુરુષે | રહેવું પડે છે. ભગવાન મહાવીરે કહ્યું કે, “સમયમ્ સંસાર ભ્રમણના કારણરૂપ દુષ્કર્મ–પાપોનો સારી | ગોયમ્ માં પવા' હે ગૌતમ એકપણ ક્ષણનો રીતે વિચાર કરી પોતાની મેળે સ્વતંત્ર રીતે | પ્રમાદ કરીશ નહીં. અહીં પ્રમાદનો અર્થ સત્યની શોધ કરવી જોઈએ અને પ્રાણીમાત્ર સાથે | વિચારવિહીન દશા છે. આમાં પ્રતિક્ષણ જાગૃતિની મૈત્રી ભાવ રાખવો જોઈએ. સંપૂર્ણ જ્ઞાનના વાત છે. માણસે હંમેશા વિચારશીલ અને જાગૃત પ્રકાશથી, અજ્ઞાન અને મોહના ત્યાગથી તેમજ | રહેવું જોઈએ. સ્વતંત્ર અભિવ્યક્તિ અને નીડરતા રાગ અને દ્વેષના ક્ષયથી એકાંત સુખકારી મોક્ષપદ ન હોય તો માણસનો આંતરિક વિકાસ રુંધાઈ પામી શકાય છે.”
જાય. તેનામાં ચેતના ફુરે નહીં, હિંમત પ્રગટે દરેક માણસે પોતાના જ્ઞાનથી, પોતાના ! નહીં, તે લાચાર અને અસહાય બની જાય. માણસ અનુભવથી સત્યની શોધ કરવી
– દરેક પ્રશ્નને સાચી દૃષ્ટિથી જોઈએ. આમાં બીજાનું જ્ઞાન
જેટલું જ્ઞાન અને જેટલો મૂલવી શકે એ અત્યંત જરૂરી છે અને બીજાનો અનુભવ કામ અધિકાર હોય તેટલું જ પછી એ વાત ધર્મની હોય, આવે નહીં. બીજાનું સત્ય એ બોલવું અને કરવું જોઈએ. |
બીજાને સત્ય એ છે કે ક ) સમાજની હોય, પૈસાની હોય, આપણું સત્ય નથી. જ્ઞાન વગર –
Jકલાની હોય કે વહીવટની હોય જીવનમાં પ્રકાશ આવે નહીં. આત્મચેતના અને ! પરંતુ બિનજરૂરી રીતે બીજાથી પ્રભાવિત બની જાગૃતિ માટે વૈચારિક સ્વતંત્રતા. નિર્ભયતા અને જવાનું કે અંજાઈ જવાનું કે લઘુતાગ્રંથી ઊભી સાચું બોલવાની હિંમત અને શક્તિ અત્યંત જરૂરી |
કરવાનું જરૂરી નથી. માણસ જ્ઞાન, બુદ્ધિ અને છે. માણસ જાતજાતના વિચારો કરે છે. મનમાં ,
| પરિશ્રમ દ્વારા આ બધું મેળવી શકે છે. મોહિત એક હોય, વાણીમાં બીજ અને વર્તનમાં ત્રીજ.) અને મૂચ્છિત માણસો ગતિ કરી શકતા નથી. આમ વિચારોના વમળો ચાલ્યા કરે છે. મનમાં જે
તેઓ મોહમાં અને લોભમાં અંધ બની જાય છે. સાચી વાત હોય એ કેટલીક વખત વાણીમાં પ્રગટ માણસના જીવનમાં સાચું જ્ઞાન અને સાચી થઈ શક્તી નથી અને વર્તનમાં ઉતારવાનું તો સમજણ જરૂરી છે. સ્વયંના અનુભવ વગરનું જ્ઞાન અતિ કઠિન હોય છે. માણસ મોટેભાગે પોતાની પણ નકામું બની જાય છે. જીવનમાં એકલો રીતે વિચારતો નથી. બીજાનું અનુકરણ કરે છે. અનુભવ કામ આવતો નથી અને એકલું જ્ઞાન મોટો સમૂહ જે તરફ જતો હોય એ તરફ ઘસડાયા | પણ કામ આવતું નથી. જ્ઞાન અને અનુભવ સાથે કરે છે.
મળે છે ત્યારે ભીતરના દ્વારા ખુલી જાય છે. આ માણસ જ્યાં સુધી સ્વતંત્રપણે વિચાર કરે ! જગતમાં જેટલું જાણી શકાયું છે અને જેટલું નહીં ત્યાં સુધી તેને બીજાના વિચારોને આધિન | ભવિષ્યમાં જાણી શકાશે તે મનુષ્યની ભીતરમાં
For Private And Personal Use Only