________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
મે-જુન : ૨૦૦૦]
નથી ત્યારે પણ ભાષાને મને વ્યાપાર ચાલુ રહે છે. આ ભીતરના મનેાવ્યાપાર આપણી ઊજા'ને ખતમ કરી નાખે છે. ખેલવુ' નહી એટલે 'દરથી પણ ચૂપ થઈજવું... માઝુસ અવસ્થ છે તેનું મુખ્ય કારણુ અદથી તે વિક્ષિસ છે.
ત્રીજી સમિતિ છે. એષણા. આને અ છે જીવન જીવવા માટે જેટલું જરૂરી છે તેને વિચારપૂર્વક, હેાશપૂર્વક ઉપયોગ કરવા અને એટલું જ સ્વીકારવુ’. એક વખતના લેાજનથી જીવન ચાલી શકે તેા એ વાર ભાજન લેવાની
આવશ્યકતા નથી. પાંચ કલાકમાં ઊંઘ પૂરી થઇ જાય તે પછી સૂતા રહેવાના કેાઇ અર્થ નથી. જરૂરત કરતા જેટલું વધુ તેટલે તે ભેગ અને છેવટે રાગ.... જેટલાથી ચાલી શકે તેટલાથી ચલાવવુ’.
આદાન – નિક્ષેપ સમિતિ એટલે પેાતાના કામમાં આવનાર ચીજોને એવી રીતે લેવી મુકવી કે જેમાં હિંસા ન થાય. લેકે જે આપે અથવા જે પ્રાપ્ત થાય તેમાં સીમા રાખવી. જેટલું મળે તેટલુ ́ સ્વીકારી લેવુ... નહી’. ખપ પૂરતું' જ રાખવું અને સ્વીકારવું. પારિષ્ઠાપનિકા સમિતિ એટલે શરીરના મેલ, અન્ન-પાણી વગેરે ચીજોને એવા સ્થાને મૂકવી જેમાં હિંસા ન થાય અને ખીજાને મુશ્કેલી ન પડે.
ત્રણ સમિતિઓ છે-મને ગુપ્તિ, વચન ગુપ્તિ અને કાયા ગુપ્તિ ગુપ્તિના અથ છે સકે
અન્યના દુ:ખ માટે....
થાઇ જવુ', સમેટી લેવુ', સિમિત થઇ જવું મને ગુપ્તિ એટલે મનની ચંચળતાને રૈકવી, મનના ફેલાવાને સિમિત કરી દેવા. મનના વ્યાપ આકાશ જેટલા છે. મન એક પળમાં સેકડા માઇલ દૂર જઇ શકે છે. મન લટકતું રહે છે. તેને અટકાવવાનું છે. મનને એટલુ સિમિત કરી દેવાનુ` છે કે તે હૃદયમાં સમાઈ જાય, ઇચ્છા રહિત બની જાય.
વચન ગુપ્તિ એટલે શબ્દોની જાળને ફેલાવવી નહી. નિરર્થક પ્રલાપ કરવા નહી' અને જે ખેલવુ તે સત્ય અને પ્રિય ખેલવુ. શબ્દો કમાનમાંથી છૂટેલા તીર જેવા હાય છે. એક વખત છૂટયા પછી તેને રોકી શકાતા નથી.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ત્રીજી છે કાય ગુપ્તિ શરીરનું ગેાપન કરવું. વિના પ્રચાજન શારીરિક ક્રિયા ન કરવી. શરીરની સ્વચ્છંદ કિયાનેા ત્યાગ કરવા. કાયાને ફેલાવવી નહીં, તેને સવારવી નહી.
७७
...
આ આઠ મુકિતના સૂત્રેા છે, આ સાધના છે. જ્યાં જ્યાં બધામાં આપણે જકડાયેલાં છીએ ત્યાં ત્યાં શૃંખલાને તેાડવાની આ પ્રક્રિયા છે. માણસ આ આઠ સુત્રાને ધ્યાનમાં રાખીને વહેવાર કરે તે ધર્માંને સાચા અર્થમાં પામી શકે છે. જીવન જીવવાનેા આ ઉત્તમ માગ છે.
અન્યના દુઃખા પ્રત્યે જે નરમ રહે છે અને
જાતના દાષા પ્રત્યે જે ગરમ રહે છે; એ આત્માને માટે
ચરમપદ અને પરમપદ જરાય દૂર નથી....
મુંબઇ સમાચાર તા ૫-૪-૮ના જિનદશન” વિભાગમાંથી સાભાર....
For Private And Personal Use Only