________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
માર્ચ-એપ્રીલ : ૨૦૦૦]
પ૧
ઘર મંદિર બને તે પરમાત્મા દ્વારે ઊભેલો જ છે....
– મહેન્દ્ર પુનાતર
:
et
ge
ધર્મનો પ્રભાવ ચોમેર વધ્યો છે. ઉપા- સરી શકતા નથી, આપણું દુઃખને કારણે શ્રયે, મંદિરે અને દેરાસરમાં લેકેની ભીડ માટેનું એક કારણ એ છે કે આપણે જાણયે. જામે છે. મુનિ મહારાજ, સંતો અને ધર્મ અજાણ્ય હિંસામાં પ્રવૃત્ત છીએ હિંસાને પુરના વ્યાખ્યાન સાંભળવા લેકે ઉમટે છે. આપણે અહીં સૂક્ષ્મ સ્વરૂપમાં વિચારવાની છે. આ બધું જોતાં એમ લાગે છે કે ધર્મ અને કેઈનું દિલ દુઃખાવવું અને કેધ કરે એ સંસ્કૃતિ હજ ટકી રહ્યા છે. લોકેની આધ્યાત્મિક પણ હિંસા છે. કોઈના પ્રત્યે વૈરવૃત્તિ રાખવી, ભાવના વિકસી છે અને ધમનો જયજયકાર તેનું બુરું ઇચ્છવું, તેની માનહાનિ કરવી એ થઈ રહ્યો છે, આમ છતાં ધમની જીવન પર પણ સૂફમ હિંસા છે, કેઈપણ જીવને કયાંય જે અસર થવી જોઈએ તેટલી થઈ નથી. પણ દુઃખ પહોંચાડવામાં નિમિત્ત બનવું એનું વર્તમાનમાં એક પણ પુખ્ત વયની વ્યક્તિ નામ હિંસા છે. સાચા અર્થમાં સુખી નથી, ધર્મના પ્રભાવની સાથે જીવન જે રીતે ખીલવું જોઈએ, જે માણસ હિંસામાં પ્રવૃત્ત છે : કે. શાતા અને શાંતિ ઊભી થવી જોઈએ તે થઈ ધૃણ અને તિરસ્કાર તેના લક્ષણો છે નથી. પારિવારીક શાંતિ જે સાચા સુખનો
પ્રગટ અને અપ્રગટ હિંસાના ભાવ મનુઆધાર છે તેમાં ઠેરઠેર ગાબડા જોવા મળે છે.
ધ્યમાંથી દૂર થઈ જાય તે મૈત્રીભાવના વધુ ધર્મના રંગે રંગાયેલે સમાજ આટલે દુઃખી વિકસિત બને, કેઈના પ્રતિ બહાર સારો વહેઅને રોગિષ્ટ કેમ છે?
વાર હોય પરંતુ મનમાં રાગ અને દ્વેષ હોય અત્યારના સમયનો આ મહત્ત્વનો પ્રશ્ન છે તે તે પણ હિંસા જ છે. હિંસાને આપણે જેનો જવાબ એટલો સીધો અને સરળ નથી, સૂક્ષ્મ સ્વરૂપે જોવી પડશે. માત્ર કેઈની હત્યા પરંતુ હકીકત એ છે કે ધમ જીવનમાં અને નહી કરવાથી હિંસા મટી જતી નથી. હિંસા વહેવારમાં એટલે ઊતર્યો નથી. ધર્મ જે ફાવી નથી. એમ જ આપણા જીવનમાં સૂક્ષ્મ રીતે પ્રસરેલી છે. તે
આ જીવનમાં ઉતરે તે માણસ દુઃખી રહી શકે કે ધના રૂપમાં હોય, લેભના રૂપમાં હોય કે નહીં. આપણા વલણમાં કાંઇક પાયાની ખામી લાલચના રૂપમાં હોય કે ધૃણા અને તિરસ્કારના હેવી જોઈએ નહીંતર આવું બને નહીં. રૂપમાં હોય પરંતુ તે આપણા જીવનમાં
જૈન ધમે તે જગતને જીવન જીવવાનો અસ્તિત્વ ધરાવે છે અને આપણા જીવનને માગ બતાવે છે. ધર્મના મૂળભૂત સિદ્ધાંતને અશાંત બનાવી મૂકે છે ભગવાન મહાવીરે આપણે જીવનમાં ઉતાર્યા નથી, જે બધું કહ્યું છે કે “પ્રાણી માત્ર સુખ ઇચ્છે છે.” કરીએ છીએ એમાં મહદ્ અંશે દંભ અને કોઈને દુઃખી બનાવીને માણસ કદિ પણ સુખી દિખાવટ છે. એટલે આ માગને આપણે અનુ. બની શકે નહીં
For Private And Personal Use Only