Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
શા ન પ ચ મીઠું (F) લેખક :- શ્રી પુણ્યવિજયજી મહારાજ
ભારતીય આર્યધર્મપ્રણેતા વૈદિક જૈન અને મદદગાર થાય તેમને જ સ્થાન આપવામાં બૌદ્ધ આચાર્યોએ માનવજીવનને ઉન્નત બનાવવા આવ્યું છે. માટે અનેક રીતરિવાજે તેમજ ધાર્મિક પરિપાટીઓ આજે અહીં જે જેન તહેવાર વિષે લખવામાં ચાલુ કરી છે. તેમાં આપણા તહેવારોને મુખ્ય આવે છે, એ સાહિત્યરક્ષણના વિશિષ્ટ ઉદ્દેશથી હિસે છે. આ તહેવારો અનેક કાણેને લક્ષમાં ચાલુ કરવામાં આવ્યો છે. આ તહેવારને ““જ્ઞાનરાખીને ઊભા કરવામાં આવ્યા છે. તેમ છતાં પંચમી' એ નામથી ઓળખવામાં આવે છે. તેમાંનો મોટો ભાગ મહ પુરૂના જીવન પ્રસગોથી આ તહેવાર કાર્તિક શુદિ પાંચમને દિવસે માનવામાં જ સંકળાયેલ છે.
આવે છે. આ દિવસને “જ્ઞાન પંચમી” શા માટે _વિધવિધ કારણોને ધ્યાનમાં રાખીને રચવામાં કહેવામાં આવે છે એ આપણે હવે પછી સ્પષ્ટ આવેલ આ બધાય તહેવારને અંતિમ અને જાણી શકીશુ. મહત્ત્વનો ઉદ્દેશ માત્ર એક જ છે કે તે તે તહેવારને પ્રાચીન કાળમાં જે ભિક્ષઓ જેમ બને તેમ દિવસે મનુષ્ય પોતાના જીવનને ઉન્નત બનાવવા વધારેને વધારે બાબતમાં અપરિગ્રહવૃત્તિ પસંદ માટે જુદી જુદી રીતે વિચારો કેળવે અને તેને કરતા, તે એટલે સુધી કે જ્ઞાનના સાધનભૂત જીવનમાં ઉતારવા માટેનું આંતરબળ મેળવે. આ પુસ્તક રાખવા એ પણ તેમને મનગમતી વાત હેતુને ધ્યાનમાં રાખીને જ વસન્તાત્સલ, શરદોત્સવ નહોતી. આથી તેઓ પોતાના જીવનમાં ઉપયોગી આદિ જેવા માત્ર બાહ્ય છે અને આનંદપ્રદાન દરેક પ્રકારના વિદ્યાએ ને કંઠસ્થ રાખતા. જે બાનુને લગતા જે તહેવારે જનસમાજમાં રૂઢ છે ભિક્ષુઓ અ૯૫ સ્મરણશક્તિવાળા અથવા અપતે તરફ આર્યધર્મના વ્યવસ્થાપક આચાર્યોએ બુદ્ધિવાળા હતા, તેમને માટે જૈન ભિા સંરથ એ ખાસ કશુ ય ધ્યાન આપ્યું નથી. જો કે આ “સંઘાટ' ની વ્યવસ્થા રાખી હતી. સંઘ ટક તહેવારોમાંથી કેટલાક વખતવિજ્ઞ મનુષ્યો કઇક એટલે ભિક્ષુઓનું જોડલું. આ સંઘાટકની વ્યવસ્થા ને કંઈક વિશેષતા તારવી શકે, તેમ છતાં એ ઉદ્દેશથી કરવામાં આવી હતી કે કેઈપણ સર્વસામાન્ય લક્ષીને ચાલુ કરવામાં આવતી ભિક્ષુને કયાંય પણ જવું આવવું અગર પઠન પઠન પરિપાટીઓમાં આ જાતની પરંપરાઓને ભેળસેળ આદિ કેઈપણું કાર્ય કરવું હોય, તે ઓછામાં કરવામાં કશો જ લાભ હોતો નથી. આવા તહેવારને ઓછા બે ભિક્ષુઓએ મળીને જ કરવું એક તેમણે જતા કર્યા છે, અને જે તહેવાર સર્વ. બીજાને આથી સહાય પણ મળતી રહે. સામાન્યને સીધી રીતે જીવનવિકાસ કરવામાં ઉપર જણાવ્યા પ્રમાણેની વિશુસંથાની વ્ય
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 532040 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 094 Ank 11 12 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Pramodkant K Shah |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1996 |
| Total Pages | 21 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 4 MB |