________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
માર્ચ એપ્રીલ : ૯૬)
૨૭
તેને. આ ત્રણ અવરથા શરીરના ચિંતનથી બાહિરાત્માનું બાહ્ય જગત : વિશેષ કશું વિચારવાની તક સાં પડતી નથી. બલિરામાની આ જ સ્થિતિ છે. જીવનની એને પોતાના બહિરામપણાનું કોઈ દુ:ખ હતું ત્રણે અવસ્થાઓમાં તે મૂર્ખ અને નાસમજ જ નથી. અને કોઈ ધર્મગુરુ ગમે તેટલો ઉપદેશ રહ્યો છે. સ્ત્રી, પુત્ર, કુટુંબ, ધન, મકાન વગેરેના આપે, તે પણ એને સહેજે શરમ આવતી નથી. મોહમાં લેક એવા ફસાયેલા રહે છે કે તેમને આવી વ્યક્તિ ગૃષ્ટ અને નિલ જ થઈને શરીરના પરમાર
પરમાત્માનું નામ લેવું કે આત્માના હિત માટે સુખ માટે દુનિયાભરનાં પાપકર્મો કરે છે અને વિચારવું
ઇલાજની ૧૧મી કર છે અને વિચારવું જરા પણ પસંદ પડતું નથી. આ પિતે જ પોતાના આત્માને શત્રુ બને છે. વિશે એક રસપ્રદ ઉદાહરણ જોઈએધર્માચરણની વાત તે ઘણી દૂર ગણાય, પણ આવી વ્યક્તિઓ ધર્મની સન્મુખ પણ નથી હોતી. મારવાડના એક વૈષ્ણવ વાણિયાને ચાર પુત્રો
ન હતા. ચારેય ઘણા હોંશિયાર, યોગ્ય અને વિનયી બાળપણમાં ગંદકીથી લપટાએલે એને
હતા. શેઠ રાત-દિવસ પિતાના કારોબારમાં જ પિતાની જાતનું પણ એ કાળે ભાન હોતું નથી
બેલા રહેતા હતા. વૃદ્ધાવરથા આવવા છતાં પણ અને પરાધીન બનીને જીવતા હોય છે. યુવાનો માં કોઈ દીકરા પર વિશ્વાસ રાખીને તેને કશું વિષયવાસનાના કીચડમાં ફસાયેલા ૨હે છે, ત્યારે સંપતા ન હતા. પણ પિતાની જાતને સમજતા નથી. વૃદ્ધાવસ્થામાં તે શ્વાસ, ખાંસી, દમ જેવા કેટલાય રોગ થાય દીકરીઓએ કહ્યું, “પિતાજી, હવે તમે છે, તૃગા વધતી જાય છે અને ઘરના લેકે ઘણુ વૃદ્ધ થઈ ગયા છે. ભગવાનનું ભજન પણ ગમે ત્યાં ધૂકીને કે મળ-મૂત્ર કરીને ઘર અને ધમધ્યાન કરે. વ્યાપાર-ધ છે અમે બગાડતા હોવાથી નફરત કરે છે. આટલું બધું સંભાળી લઈશું.” થયું હોવા છતાં પણ, વૃદ્ધાવસ્થામાં ધર્મની શેઠ બોલ્યા, “ નહીં, હું તમારા વિશ્વાસે સન્મુખ જઈને પિતાના આત્મા વિશે કશું ય મારો વેપાર-ધંધે ન મૂકી શકુ. તમે બધા તા વિચાર નથી. આને અર્થ એ કે ત્રણે અત્યંત મહેનતથી કમાયેલી મારી સંપત્તિને અવસ્થામાં મનુષ્ય હોવા છતાં પશુની જેમ વેડફી નાખો.” જીવે છે. પુરુષ તો તે કહેવાય, જે ધર્મમાં અને આત્મગુણોના વિકાસ માટે પુરુષાર્થ કર.
દીકરાઓએ આખરે કહ્યું, “ખેર પિતાજી! શ્રી આનંદઘન કહે છે
તમારે ન માનવું હોય તે ન માનજો. તમને
જેમ ખ્ય લાગે તેમ કરો.” “ જે તે જીત્યા રે તે મુજ જતિયા રે, પુરુષ કિશ્ય મુજ નામ ? ”
એકવાર શેઠ એટલા બધા બીમાર પડ્યા કે
સાવ પથારીવશ થઈ ગયા. શેઠનું દુકાને જવાનું પરમાત્મા પરમાતમાં બનતા અગાઉ
પણ બંધ થઈ ગયું, પરંતુ એમનો જીવ તે કામ, કધ, રાગ-દ્વેષ, માહ આદિના કારણે
શિત દિવસ ધંધાના વિચારોમાં જ ડૂબેલા રહતે. જન્મેલા કર્મશત્રુઓને જીતી લીધા છે. તેઓ
પથારીમાં પડ્યા પડ્યા પણ શેઠ દુકાનની વાતો હવે મને (બહિરાભાન ) જીતી રહ્યા છે, ત્યારે
વિચારતા રહેતા હતા. મારુ ‘પુરુષ” નામ જ વ્યર્થ છે. કર્મશત્રુઓને જીતવાને બદલે એમનાથી હાર ખાઈને તેમનો એક દિવસ શેઠની તબિયત ઘણી ગંભીર ગુલામ બન્યો છું.”
થઈ ગઈ. મૃત્યુ પથારીએ આવીને બેઠું.
For Private And Personal Use Only