________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ઇર્ષા હી દુઃખકા કારણું ..
શ્રી કુલભૂષણજી
એક સમય ઉત્તમ કેટિના ચાર વક્તા વિદ્વાન રાજાના દરબારમાં આવ્યા. રાજાએ તેમનું યોગ્ય આતિથ્ય કર્યું. ત્યારબાદ રાજાને આ વિદ્વાને વિષે જાણવાની ઉત્ક'ઠા થઈ. એક પછી એક પાસે જઈને પૃચ્છા કરી. પ્રથમ વિદ્વાનને બીજા વિદ્વાન વિષેની માહિતી પૂછી, તેણે રાજવીને કહ્યું, હે રાજન ! શુ આપને કહું? તે તે કેરે ગધેડે છે. પછી રાજાએ બીજા વિદ્વાનને ત્રીજા વિષે પૂછયું. તેણે કહ્યું કે તે તે તદ્દન ઘડે છે, ત્યારબાદ રાજાએ ત્રીજા વિદ્વાનને ચેથા વિદ્વાન વિષે પૂછયું. પ્રત્યુત્તરમાં ત્રીજા વિદ્વાને કહ્યું, કે તે તે ખરેખર ઊંટ છે. ત્યારબાદ રાજાએ ચેથા વિદ્વાનને પ્રથમ વિદ્વાનની યોગ્યતા વિષે પૂછયું. ત્યારે તેણે જવાબ વાળે, “ હે રાજન ! તે તે ખરેખર બળદ છે. આ સાંભળીને રાજાને ખૂબ આશ્ચર્ય થયુ.
ચારે વિદ્વાનો ખૂબ ખુશ હતા. તેમણે માન્યું કે રાજાને ત્યાં ખૂબ સ્વાદિષ્ટ ભજન મળશે. જ્યારે ભેજન સમય થયો ત્યારે રાજાએ, ચારે વિદ્વાનોના કથાનાનુસાર પ્રથમ વિદ્વાન માટે ડાંગરનું ભૂસું', બીજા માટે દાણા, ત્રીજા માટે લીંબડાના પાન, અને થાને માટે ઘાસ લાવીને રાખી દીધુ'..
તે જોઈને ચારે વિદ્વાનોને અત્યંત આશ્ચર્ય થયું. તેમણે રાજાને પૂછ્યું, “ હે રાજન ! આપે આવું ભોજન કેમ લાવી રાખ્યું ? તે સાંભળીને રાજાએ કહ્યું, “હે વિદ્વાને ! આપે એક બીજા માટે જે પરિચય આપ્યો તે મુજબ ભોજન લાવીને રાખવામાં
આવ્યું છે ??
આથી વિદ્વાને ખૂબ શરમાયા. રાજાથી તિરસ્કાર પામેલ તેઓ પિતપતાને સ્થાનકે ગયા.
જો કે ચારે વિદ્વાને ઉચ્ચ કેટિના હતા. પણ ઈર્ષા ભાવને કારણે એક બીજાની ઉચ્ચતા સહન કરી શકતા નહીં અને બીજાને માટે કટુવચન બોલતા. જે તેમનામાં ઈર્ષાભાવ ન હોત તે રાજદરબારમાં ઉચ્ચ પદ પામત,
એ વાત સાચી છે કે ઈર્ષા માનવની આભૂષણતાનો નાશ કરે છે. મનુષ્ય જીવનમાં માન, તિય"ચમાં માયાચારી, નરક ગતિમાં કેધ અને દેવ ગતિમાં લાભના રૂપમાં આ ઈર્ષાએ પિતાની સત્તા જમાવી છે.
જૈન જગત’ના સૌજન્યથી
For Private And Personal Use Only