________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મહાપ્રાણ ધ્યાન પૂરું થયું. સ્થૂલિભદ્રજીને વધારે પાઠ મળવા લાગ્યા એટલે તે દશપૂર્વમાં બે વસ્તુ ઓછી રહી ત્યાં સુધી શીખી ગયા.
ભદ્રબાહુ સ્વામી નેપાળમાંથી પાછા ફર્યા. સાથે સ્થૂલિભદ્રજી પણ પાછા ફર્યા. આચાર્ય શ્રી સંભૂતવિજયજી કાળધર્મ પામ્યા હતા. તેથી તે તેમની પાટે આવ્યા. હવે તે યુગ પ્રધાન કહેવાયા. તેઓ વિહાર કરતાં કરતાં પાટલીપુત્ર આવ્યા.
અહીં સ્થૂલિભદ્રની સાતે બહેન સાથ્વી થઈ હતી. તેમણે સમાચાર સાંભળ્યા કે સ્થૂલિભદ્રજી શાસ્ત્રોનો અભ્યાસ કરી પાછા ફરે છે. તેથી વંદન કરવાને તેઓ શ્રી ભદ્રબાહુ સ્વામી પાસે આવી. વંદન કરીને તેમણે પૂછ્યું: ગુરુ મહારાજ ? સ્થૂલિભદ્રજી કયાં છે ! શ્રી ભદ્રબાહ કહે, પાસેની ગુફામાં જાવ, ત્યાં ધ્યાન ધરતા બેઠા હશે. તેઓ ધૂલિભદ્રને મળવા ગુફા તરફ ચાલી. સ્થૂલિભદ્ર જોયું કે પોતાની બહેને મળવા આવે છે એટલે શીખેલી વિદ્યાને પ્રભાવ બતાવવા સિંહનું રૂપ ધારણ કર્યું. યક્ષા વગેરે આવીને ગુફામાં જુએ તો સિંહ. તે આશ્ચર્ય પામીઃ આ શું ? શું કઈ સિંહ સ્થૂલિભદ્રને ખાઈ ગયો ? તેઓએ પાછા આવીને ભદ્રબાહુ સ્વામીને સઘળી હકીકત જણાવી. ભદ્રબાહુ સ્વામીએ પોતાના જ્ઞાનથી જાણ્યું કે
સ્થૂલિભદ્ર પિતાની વિદ્યા બતાવી. તેમણે સાધ્વીઓને કહ્યુંઃ ફરીથી તમે જાવ. સ્થૂલિભદ્ર તમને મળશે. ચક્ષા વગેરે ફરીને ગયા. ત્યારે સ્થૂલિભદ્ર પોતાના મૂળ રૂપમાં બેઠા હતા. અરસપરસ સહુએ શાતા પૂછી.
હવે બાકી રહેલે શાસ્ત્રને થોડો ભાગ શીખવા સ્થૂલિભદ્રજી ભદ્રબાહુ સ્વામી પાસે ગયા ત્યારે તેમણે કહ્યું તમને હવે શાસ્ત્ર શીખવાડાય નહિ. તેને માટે તમે લાયક નથી.
સ્થૂલિભદ્ર વિચારવા લાગ્યાઃ એવો મારે છે અપરાધ થયે હશે? વિદ્યાના બળથી પોતે સિંહનું રૂપ લીધેલું તે યાદ આવ્યું. તેઓ નમી પડ્યા ને બેલ્યાઃ મારી ભૂલ થઈ. હવે એવી ભૂલ નહિ કરૂં. ભદ્રબાહુ સ્વામી કહે, “પણ હવે મારાથી તમને અભ્યાસ કરાવાય નહિ.” છેવટે સંઘે મળીને વિનંતિ કરી ત્યારે ભદ્રબાહુ સ્વામીએ બાકીનો ભાગ ભણવ્યું. પણ તેના અર્થ શીખવ્યા નહિ.
જી સર્વ શાસ્ત્રના જાણકાર થયા. એમના પછી કહેવાય છે કે કેાઇ બધા શાસ્ત્રના જાણકાર થયા નથી.
હવે ભદ્રબાહુ સ્વામીનું મરણ પાસે આવ્યું. તેમની જશે સાચવનાર અત્યંત બાહોશ ને જ્ઞાની સાધુ જોઈએ. તે સ્થૂલિભદ્ર હતા. તેથી તેમને માટે બેસાડ્યા ને પોતે શાંતિથી ધ્યાન ધરતા ધરતા મરણ પામ્યા.
ભદ્રબાહુ સ્વામીનું નામ આજે પણ પ્રાતઃસ્મરણીય ગણાય છે. પ્રાત:કાળમાં ઉઠીને ભરફેસર બાહુબળીની સજઝાય બેલતાં તેમનું નામ લેવાય છે.
પર્યુષણ પર્વમાં વંચાતું અત્યંત પવિત્ર ક૯પસૂત્ર તેઓએ જ એક સૂત્રમાંથી જ પાડીને બનાવ્યું છે. બીજા પણ તિષ વગેરેના ગ્રંથો ચેલા છે. નમસ્કાર હો મહામૃત કેવલી ભદ્રબાહુ સ્વામીને.
૩૬]
[આભનંદ-પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only