________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
-
-
---
-
-
--
ઝાડ પર પથ્થર પડે તે ફળ આપે અને નરેશને પથ્થર વાગે તો સજા ?
અંગ રક્ષકેએ પેલા પથિકને પકડીને મધરાજ સમક્ષ ખડે કરી દીધો,
પેલો પથિક તો થરથર ધ્રુજતે હતે. એને થયું હવે ગરદનથી નક્કી કરાયા જ સમજે ! એને પોતાની જાત પર કેરીને લેભ કરવા બદલ ગુણે ચડતે હતે ! મગધરાજે કહ્યું
તે શું કર્યું છે તે જાણે છે ?”
નરેશના પ્રતાપી અવાજથી પથિક તે પીગળી મ. ગરમીથી બરફ ઓગળે તેમ! એનો ડર હવે આંખનાં આંસુ બનીને નીતર્યો. એણે શ્રેણિકના પગ પકડી માફી માંગતા કહ્યું:
* જન ! મેં જાણી જોઈને આ કુકમ નથી કર્યું ભૂખના દુઃખે મેં આ આંબા પરથી એકાદ કેરી પામવા તેના પર પથ્થરને ઘા કર્યો હતે. એ આશાએ કે મને તે એક કેરી દે ને મારી સુધા શમ, નાથ! આ અપરાધ માટે મને ક્ષમા આપે, હું નિર્દોષ છું.”
શ્રેણિકના અંતમાં તેફાન જાગ્યું. આ મુસાફરના વચનેથી એમના ચિત્તમાં મની ચિરાગ પિટાઈ.
મગધરાજ ભગવાન મહાવીરને પરમપાસક હતા. એમના કુપામય સંસગે એમની જીવન છે બદલી નાખી હતી એ અસાર પ્રસંગમાંથી પણ સાર તવ ગ્રહણ કરતા તેમને મનેમન થયું : “ઓહ! આ વૃક્ષ કેવું પરોપકારી દીસે છે! એને કાપનારને છાયા ખપે, પથ્થર મારનારને કળા સંસારમાં નિષ્કામ અને નિવાર્થ ગણાતા માનવા કરતા. આ શીતળ છાયા દેતા વૃક્ષો, જલ વરસાવતા મેષ મુસાફરને શીતળ જળ પાઈ તૃપ્ત કરતા સરોવરો સાચા સેવકે છે. રે! આપણે તેના કરતા ઊણુ અધૂરાં?
– “આ પથિકે ઝાડને પથ્થર માર્યો, એને એ લાગ્યા હતા તે ફળ પામત અને મને નરેશને લાગ્યો ત્યારે શ સજા પામશે? ના, ના, તે તો ઈતિહાસ આંસુના અક્ષરે નોધે કે, મનષ્યના હૈયામાંયી માનવતા નાશ પામી છે ! ”
એમણે તત્કાળ પિતાના સેવકને આજ્ઞા કરી: “ભાંડાગારિક! આ પથિકને એક શત સેનામહેર આપ અને ભોજન કરાવ.' પથિક તે અભે જ બની ગયે. એનું ભયાત શિ આ ખેલદિલીથી ગદ્ગદ્ર બની ગયું. આ પ્રસંગમાં કેટલો ઊંડે જીવનબંધ છે. નહી ?
૧૨૧]
[ આત્માન -૫
For Private And Personal Use Only