________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
盛盈盈盈姿姿容澎盛盛閣草蜜密密密密婆婆:盈盈感恩密密密密密密密密密蜜蜜聚
શ્રીમદ્ રાજચંદ્રની દષ્ટિએ સદાચાર
એક અનુશીલન
પ્રા. ચંદાબેન વી. પંચાલી, બોટાદ 密密致盘多盘贫致致密密密密驾密密密發聲:盈盈密密密密密密密密密密密密窗
સત્ય શાશ્વત-સનાતન અને અબાધિત છે. સ્થળ આચાર તે સદાચાર છે. ખરેખર સદાચારને કાળ બદલતા છતાં ન બદલાય અનાદિકાળથી આ અર્થ દ્રવ્યદષ્ટિથી વિચારી શકાય છે. જ્ઞાનીઅનંતકાળ સુધી તેજ સ્વરૂપે રહે તે સત્ય પુરુષોની અંતરંગ અધ્યાત્મધારા આ સદા(આત્મા). એવા પરમ સત્યને પામીને. એ સત્યના ચારને સેવ તેનું અનુભવના આધારે કથન કરે જ્ઞાનની ન્યાત અવિરત, અખંડ જલતી રાખીને છે. અધ્યાત્મગ્ર થે આ અર્થનું પ્રતિપાદન કરે છે. અનેક મહાપુરુષોએ વિશ્વનાં કલ્યાણમાં પિતાનો એક જ પદાર્થનાં બે સ્વરૂપ છે. એક સ્વરૂપનું ફાળો આપ્યો છે, દરેક મહાપુરુષ કે સંત મહામાએ આંશિક કથન કર્યું. બીજું સ્વરૂપ છે વ્યવહાર પિતે અનુભવેલા સત્યને જે પ્રકાંડ્યું છે. તેને જ સદાચાર. “શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર વચનામૃતમાં છે બોધ કર્યો છે. અને કાળના વહેણમાં અનેક વર્ષો ક્રમ પ્રમાણે સદાચારનું ઉદ્દઘાટન થયું છે. વીતી જવા છતાં તે શાશ્વત સનાતન પરમ સત્ય શ્રીમદ્જી લખે છે, “ત્યાગના બે પ્રકાર છે, એક આજેય અબાધિત રહ્યું છે. તે સમજવાને, તેને બાહ્ય અને બીજો આત્યંતર, તેમને બાથત્યાગ નીરખવાને હદયનાં આધ્યામિક ચતુઓ અને તે આત્યંતર ત્યાગને સહાયકારી છે. ત્યાગ સાથે મુમુક્ષુવા જોઈએ. મુમુક્ષુતા તે છે કે સર્વ પ્રકારની વૈરાગ્ય જોડાય છે. કારણ કે વૈગ્ય થયે જ ત્યાગ મહાસક્તિથી મૂઝાઈ એક મેક્ષને વિષે જ યત્ન થાય છે. આ જ પ્રમાણે અંતરંગ સદાચારને પુષ્ટ કર અને તીવ્ર મુમુક્ષુતા એ છે કે અનન્ય પ્રેમ કરે તે બાધસદાચાર છે. “આત્મસિદ્ધિશાસ્ત્ર” ના મોક્ષના માર્ગમાં ક્ષણે ક્ષણે પ્રવર્તવું, “આવું જેનું પ્રારંભમાં જોઈ શકાય છે. કવન છે તેવા પરમ કૃપાળુ શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર આર્ષ.
બાહ્યકિયામાં રાચતાં, આંતરભેદ ન કાંઇ, દષ્ટા, દિવ્યચક્ષુધારક પરમજ્ઞાનાવતાર થયા, તેઓ લખે છે, 'તું ગમે તે ધર્મ માનતા હોય તેને જ્ઞાનમાર્ગ નિષેધતા, તેહ ક્રિયાજડ આઇ. મને પક્ષપાત નથી માત્ર કહેવાનું તાત્પર્ય કે જે આવી ક્રિયાની જડતા પ્રતિભાસિત થાય છે, રાહથી સંસારમળ નાશ થાય તે ભક્તિ તે ધમ તે જ્ઞાનમાર્ગની સ્થિતિમાં શું બને છે તેને પ્રગટ અને તે સદાચારને તું સેવજે’ આમાં સદાચારની કરતાં “આત્મસિદ્ધિશાસ્ત્રમાં જ લખે છે. અર્થવ્યાપ્તિ સમજાય છે. સદાચારને સંસ્કૃત- “બંધ મોક્ષ છે કલ્પના, ભાખે વાણી માંહી, ભાષાના આધારે વિચારીએ તે સત્યને ૩જીત – સત્યમાં જેનું આચરણ - રમણ સ્થિરતા છે વત મેહસમાં, શુષ્કજ્ઞાની તે આંહી.” જે સત્ સ્વરૂપ આત્મામાં રમમાણ કરે છે તેને મિથ્થાબુદ્ધિથી જીવ એક માગને કાને પકડી
માર્ચ-૯૨).
For Private And Personal Use Only