________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વિદાય લીધી. જે આપણે આપણું અંતરને સ્વાધ્યાય કાટ લાગશે અને પરિણામે આત્માને વિનાશ તરફ કરવા માગતા હોઈએ તે શાના પૃષ્ઠ પર શબ્દ લઈ જશે. આ આત્મા સત્વહીન અને બળહીન બદ્ધ થયેલી ઘટનાઓ અને જગતના ઘટનાક્રમને થતા કેઈ મહાન ધર્મકાર્ય કરી શકશે નહિ. આપણું માનસમાં પ્રતિબિંબિત કરે જોઈએ. એ
સ્વાધ્યાય દ્વારા જ આસાને વારંવાર જાગૃત દ્વારા સ્વજીવનનું અધ્યયન કરવું જોઈએ અને
રાખી શકાય છે જેથી એના પર કષાયાદિનો કાટ જ શામાં અનુપ્રેક્ષા સ્વાધ્યાય કહેવામાં આવે છે.
લાગે નહિ. વારંવાર સ્વાધ્યાય કરવાથી આત્મા મનહર નંદનવન
પિતાનો મૂળ સ્વભાવ, પિતાના અસલ ગુણે અને
પિતાની શક્તિઓને જાણી શકે છે જેથી કંધ એક દષ્ટિએ વિચારીએ તે સ્વાધ્યાય એજીવનનું
જેવા કષાય સામે સતત સાવધાન રહે છે સ્વાધ્યા નંદનવન છે. સ્વાધ્યાયરૂપી નંદનવનમાં પ્રવેશ કરીએ
યથી આત્મા બળવાન બને છે અને તે દ્વારા વ્યક્તિ ત્યારે એમાં ગ્રંથ કે શાસ્ત્રરૂપી વૃક્ષોની શીતળ
મહાન ભગીરથ ધર્મકાર્ય કરી શકે છે. આથી છાયા મળશે આ શાસવૃક્ષ પાસેથી અમૃત સમું
કે સ્વાધ્યાય આત્માને શુદ્ધ અને બળવાન બનાવીને મીઠું આચારફળ મળશે. તેમજ એક એકથી ચડિ
એને મહાત્મા બનાવે છે. આવા મહાત્માને પરમાત્મા યાતા વિચારના પુરપ મળશે. કયાંક કાંટા હશે તે
આ સાથે જોડનારી કડી એટલે સ્વાધ્યાય. કયાંક આત્માને શુદ્ધ અને પવિત્ર કરનાર સુંદર અવર પણ હશે દુષ્કર્મ ફલરૂપી કંટકથી આપણે
કલાપી કેટથી આપણે ચિર-સ્વાધ્યાયનું ફળ બચવું પડશે અને પરૂી સુંદર સરોવરમાં
શામાં અનેક સ્થળોએ સ્વાધ્યાયના મહાપસ્તાવાના વિપુલ જલથી સ્નાન કરીને આત્માને
ભ્યનું વર્ણન મળે છે. શુદ્ધ અને પવિત્ર બનાવવો પડશે. નંદનવનમાં ચાતરફ મહર દયે દેખાય એ જ રીતે સ્વા- "बारसाविह मि तवे अब्भितर-बाहिरे ધ્યાયરૂપી નંદનવનમાં પણ મહાપુરુષોના જીવનના
__ कुसलदिढे । મનોહર દશ્ય નજરે પડશે. એમના ચિંતનની સુવાસ = fજ રથ 7 વિ # રિ તાર' મધમધતી હશે આમ સ્વાધ્યાયરૂપી નંદનવનમાં
તાલા' ! ” પ્રવેશ કરીને આપણે આપણાં આત્મા, મન, બુદ્ધિ
સર્વજ્ઞ પ્રભુના નિપુણ અનુભવેની આંખેથી અને હદયને તાજગી અપી' એ છીએ. પણ સેવામાં આવેલા બાર પ્રકારના રૂપમાં સ્વાધ્યાય જીવનમાં એ સુવિચાર, શુદ્ધ આચારો, તપ આદિન
જેવું તપકર્મ બીજુ કેઈ નથી અને બીજાં કે
૨ અપનાવી શકીએ છીએ.
આટલી વિવેચના પછી સ્વાધ્યાયના મહત્તવને જી -za - માથagi = થઈ મણિ તમને ખ્યાલ આવી ગયે હશે. સ્વાધ્યાયનું આનાથી
અrfaો દુઝr વિશેષ મહા પણ છે. કેઈ લોખંડની ચીજને તમે ઉપયોગ કરે નહિ તે તેના પર કાટ લાગે છે
सज्झायज्ञाणरहिओ एगावास्फलं पि न અને થોડા જ સમયમાં સડીને ખતમ થઈ જશે. એને કશે ઉપગ નહિ કરી શકે આવી જ રીતે “કેઈ સાધક સતત એક, બે કે ત્રણ મહિના આત્મા કે જીવનને પણ જે આપણે વારંવાર સુધી ઉપવાસ કરે અથવા તે એક વર્ષ સુધી જાગૃતિપૂર્વક સમાજન ન કરીએ અને એના તરફ અનશન (ઉપવાસ) કરે, પરંતુ જે એ દિવસમાં ઉપેક્ષા દાખવીએ તે તેના પર પણ કષાયાદિને એ સ્વાધ્યાય અને ધ્યાનથી રહિત રહેશે તે એને જાન્યુઆરી–૯૦)
[૩૯
થશે પણ નહિ.”
For Private And Personal Use Only