________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
દ્ધ-જલને હજી
ધન્ય મુનિરાજ!
લે. : મનસુખલાલ તા. મહેતા કાકા કકકકકકકકકકકકકકકકકકક કકકકકકકકકકકકકકકકકર
કૌશાંબી નગરીમાં એ વખતે લગ્નની મોસમ અપેક્ષાએ સાપ જેવા પણ કહેવાય છે. જૈન સાધુ ચાલતી હતી. ઘેર ઘેર લગ્ન હતાં અને આજે જેમ મનનશીલ હોવાથી મુનિ કહેવાય છે. ક્ષમાશીલ આમ્રફળની વિવિધ જાતોમાં કેશર કેરી સૌથી શ્રેષ્ઠ અને અkધી હોવાથી ક્ષાન્ત કહેવાય છે, ઈન્દ્રિયોનું ગણાય છે, તેમ તે વખતે મિષ્ટાન્નની વિવિધ વાની. દગ્ન કરતા હોવાથી દાન્ત કહેવાય છે અને એક ઓમાં સિંહકેશર લાડુ બહું વખણાતા. ભેજન- સ્થાને થિર ન રહેતાં વિચર્યા કરનારા હેવાથી સમારંભમાં સાત વાનાની સુખડી કરી હોય, પણ ચરક પણ કહેવાય છે. પાપને સર્વ પ્રકારે ત્યાગ તેમાં જે સિંહકેશર લાડુ ન હોય તે તે ભોજન કર્યો હોવાથી પરિવ્રાજક, બાહ્ય અને અત્યંતર નીરસ ગણાતું.
ગ્રંથિઓ વિનાના હોવાથી નિગ્રંથ, સંસારને તરી એ વખતે મહાન તપસ્વી થી સુવ્રત મુનિ
સામે કિનારે જવા ઈચ્છતા હોવાથી તીરાથી અને વિચરતાં વિચરતાં ત્યાં આવી પહોંચ્યા. તેમનામાં
હિંસાદિમાંથી નિવૃત્ત થયેલા હોવાથી વિરત પણ
કહેવાય છે. તપનું તેજ આગળ તરી આવતું હતું. છૂટા મેં એ તે ભાગ્યે જ ખાવાનું હોય. છઠ્ઠ, અઠ્ઠમના તપથી
આવા સુત્રત મુનિરાજ એક દિવસે મા ખમણને આગળ વધી હવે તે માસખમણના પારણે માસ. પારણે ગોચરી અથે” નીકળી પડ્યાં. પારાગુ કર્યા ખમણ કરતા, અને એક મહાન તપસ્વી મુનિરાજ પછી બીજા દિવસથી જ પાછી એક માસના ઉપતરીકે તેમનું નામ ચારે તરફ પ્રખ્યાત થઈ ગયું
વાસની તપશ્ચર્યા શરૂ થવાની હતી, એટલે મુનિરાજે છે વિચાર્યું કે આહારની કઈ પૌષ્ટિક વસ્તુ ગોચરીમાં
મળે તે ઠીક છેલ્લા પારણા વખતે ચોસઠદ્રવ્યયુક્ત જૈન સાધુઓને શાસ્ત્રમાં વિવિધ ઉપમાઓ કૌશાંબીના સુપ્રસિદ્ધ સિંહકેશર લાડુને સ્વાદ કર્યો આપવામાં આવી છે. એક જ ઠેકાણેથી ગોચરી ન હતો. જેની સુગંધ અને સ્વાદ મુનિરાજની દાઢમાં લેવાના કારણે તેમને ભ્રમર જેવા કહેવામાં આવે રહી ગયા હતા. છે. કામગરૂપી કાદવમાંથી જ ઉત્પન્ન થયેલા હોવા છતાં. તેનાથી અલિપ્ત રહેતા હોવાથી તેમને કમલ
બધી ઇન્દ્રિમાં સૌથી વધારે બલવાન અને જેવા પણ કહેવામાં આવે છે. હરણ જેમ પારધિથી અદમ્ય ઈન્દ્રિય તે જીભ છે. આ જીભ અનેક ઉદ્વિગ્ન રહે છે. તેમ સંસારરૂપી પારધિના ભયથી
અનર્થોનું મૂળ છે. શાસ્ત્રકારોએ જીભને રસોની
નથી થઈ જૈન સાધુઓ હંમેશા ઉદ્વિગ્ન રહે છે. એટલે તેમને લાલચું, રોગ માત્રની જન્મભૂમિ અને બીજી તમામ મૃગની જેવા પણ કહેવામાં આવે છે. સાપ જેમ કે
ઇન્દ્રિયને મારનારી અને તારનારી, ગારૂઢને પણ એકદષ્ટિ હોય છે, તેમ ભિક્ષા માગવા જનાર સાધુની
બલાતું ખેંચી નીચે ઢસડનારી અને સૌ કામનાને પણ સંયમ તરફ એકદષ્ટિ રહે છે. તેમજ સાપ
જન્માવનારી કહી છે, આ જીભ રસની લેભિયણ
જ જેમ દરની આજુબાજુની જમીનને અડકયા વિના અને હુલ્લડ મચાવનારી મનાઈ છે. અંદર પેસે છે, તેમ સાધુઓ પણ અને સ્વાદ જીભના સ્વાદને વશ થઈ તપસ્વી મુનિરાજ પણ માટે મોંમાં મમળાવ્યા વિના ખાય છે, એટલે તે સિંહેકેશર લાડુની શોધમાં એક ઘરથી બીજા ઘરે
સપ્ટેમ્બ-૮૯
[૧૬૩
For Private And Personal Use Only