________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
“પાંદટાય" સંકલન : શ્રી હીરાલાલ બી. શાહ
જીવનયાત્રામાં ભેજન અને પાણીની માફક અંગે પ્રશ્ન કરે તેને પ્રતિષ્ઠા કહેવાય છે. વાધ્યાયને પણ એક અનિવાર્ય કાર્ય માનવામાં (૩) પરિવતા – વાંચી લીધેલા પાઠને ફરીથી આવે છે. જીવન જીવવા માટે ખોરાક અને પાણી વાંચો તેને પરિવતના કહેવાય છે. () અનુપ્રેક્ષા:અને સશાસ્ત્રની જરૂર પડે છે. રાક અને પાણી વાંચેલા પાઠને ગંભીરતાથી અને ઊંડાણથી વિચા આપણને જીવન આપે છે જ્યારે સશાસ્ત્રને સ્વા. ર અને તેનું ચિંતન અને મનન કરવું તેને દયાય અપગને જીવન જીવવાની કળા આપે છે. અનુપ્રેક્ષા કહેવાય છે. (૫) ધર્મકથા :- તે પાકને સ્વાધ્યાયમાં વ્યવહારમાં ઉપયોગી થાય તેવા સારા વિચાર્યા પછી કે બીજાને તે પાઠ આપે અથવા પુસ્તકનો જ ઉપયોગ કરવો જોઈએ.
તેનો ઉપદેશ આપ તેને ધર્મકથારૂપ સ્વાધ્યાય સ્વાધ્યાય ચિંતામુક્ત થવા માટેની એક જડી. કહેવાય છે. અઢી છે. જયારે આપા મન ઉદ્યોસ બની જાય છે. શારાનું શિક્ષણ આપણે પાંચ કારણે માટે મને આનાથી ઘેરાઈ ગયું હોય છે, મન મુંઝાતું લેવું જોઈએ. (૧) જ્ઞાનની વૃદ્ધિ માટે - જીવ અને સે લ અનુભવતું હોય છે, વિનો અને વિ અને જીવ દ્રવ્યોનું જ્ઞાન મેળવવા માટે (૨) દર્શન તિથી મન ચિતાયુકત હોય ત્યારે મને બધી વૃદ્ધિ માટે :- વીતરાગ સર્વસની વાણમાં પિતાની આજથી હટાવીને સ્વાધ્યાયમાં જોડી દે. સ્વા- શ્રદ્ધા કાયમ માટે સ્થિર કરવા (૩) ચારિત્ર વૃદ્ધિ દયની આંધી તમારા મનને બધી જ ચિંતાઓથી માટે :- આચરણમાં શુદ્ધિ લાવવા માટે (૮) મકા કરી દેશે. મનમાં કે સદ્દવિચારનું ચિતન કષાયેનું શમન કરવા માટે :- કેધ, માન, માયા, ચા હોય તેવી શુભ લાગણી ઉપજ થી. લાભ અને રાગ, દ્વેષ પાતળા કરવા માટે (૫)
છ પ્રકારના અભ્યતર તપમાં વાધ્યાય એક પદાર્થોનું યથાર્થ જ્ઞાન કરવા માટે - ધર્મ અને પ્રકારનો અત્યંતરે તપ છે. સ્વાધ્યાય દ્વારા માનવી અધમ, સત્કમ અને દુષ્કર્મ, પુણ્ય અને પાપ, અનેક જાની સંચિત કરેલા કર્મોને નષ્ટ કરી વગેરે બાબતનું યથાર્થ જ્ઞાન શાના શિક્ષણથી
ખે છે. સ્વાધ્યાય વખતે મનને છળકપટ વિહીન થાય છે. શાસ્ત્રોનું શિક્ષણ મેળવવું અને તેને નિશ્ચલ બનાવવું પડે છે. સ્વાધ્યાયથી ચિત્તમાં સ્વાધ્યાય કરો આપણું પિતાના ઉદ્ધાર માટે પરમ એકાગ્રતા, નિસ્પૃહતા અને શાંતિ આવે છે. આવશ્યક છે.
સ્વાધ્યાય એ ધર્મ છે. સ્વાધ્યાયથી આપણું આવી રહેલા કાળ ખૂબ જ વિચિત્ર છે. આવી કાન અને દશન નિર્મળ બને છે. અને ચારિત્રનો હેલા યુગમાં આપણે સમાજને ઉન્નત કરવો હોય વિકાસ થાય છે. સ્વાદાયના પાંચ પ્રકાર છે. (૧) તે સ્વાઇ.ના સંસ્કાર દરેક દરેકે ઘરમાં શરૂ કરે. વાચના :- વાચનાથી સ્વાઇટ: યિની શરૂઆત થાય તમારા બાળકોને દરરોજ પાઠશાળામાં ભણવા મેકછે. ગુરુદેવ પાસેથી પાઠ લેવા, અને વાંચો તેને લીધે સ્વાધ્યાયના સંસ્કાર રોપિ. તમે પોતે નિયવાંચના કહે ગાય છે. (૨) બપૃહા :- વડને મીત ધામક પુસ્તકો વાંચીને સ્વાધ્યાયમાં પ્રવૃત્ત પછી શંકા થઈ હોય અથવા મુલાઈ ગયું હોય તે થાઓ,
જુન-૨૯]
૧૩૧
For Private And Personal Use Only