Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
બહિરાન્મ ભાવ
લેખક: રતિલાલ માણેકચંદ શાહ-નડીઆદ
જયારે આપણે આપણું સસ્વરુપ આત્માને પિતાનાં નથી છતાં મિથ્યાત્વને કારણે તેમાં સ્વપણાને ભૂલીને, શરીરના ધર્મોને સાચા માની લઈએ છીએ ભાવ કરે છે. હે બંધુઓ ! તમે જેને પિતાના અને તે પ્રમાણે વ્યવહાર ચલાવીએ છીએ ત્યારે ગણે છો, તે તે તમારા સુખમાં ભાગ પડાવનાર અશાંતિ, દુઃખ, આકુળતા-વ્યાકુળતા, રાગ-દ્વેષ, છે, દુઃખમાં કઈ સહાયભૂત થઈ શકે તેમ નથી. વિષય-કષાય, મેહ, માન, માયા, લોભાદિ રૂપ સમજે કે તમે બિમાર પડ્યા અને દુઃખમાં અત્યંત વાદળાં ઘેરાવા માંડે છે, માટે દેહાધ્યાસ છોડવા રિબાવ છે, તે સમયે તમે દુઃખને વહેંચી શકતા જેવા છે અને અનુભવ કરવા લાયક જે કાંઈ પણ નથી એટલે કે તે દુઃખને બેજ બીજો કોઈ ઉપાડી હાય તે તે કેવળ આત્મા જ છે. શરીરને ભૂલી શકતા નથી કારણ કે તે પર છે, સગા-વ્હાલા, જવું એટલે કે તેના પર લક્ષ ન આપવું અત્યંત કુટુંબિજનો, પરિવાર, સ્ત્રી, લક્ષ્મી આદિ તે દર આવશ્યક છે અને આત્મા તરફ લક્ષ રાખવું ઉત્કટ રહ્યા પણ જે સંયોગ મળેલ (આત્માને) આ શરીર આવશ્યક છે. આપણને આત્મ-સ્વરુપ પર દઢ શ્રદ્ધા પણ આપણું નથી. જ્યાં સુધી આયુષ્ય હોય ત્યાં હેવી તેને જે સાચી શ્રદ્ધા કહી શકાય, દેહ તે સુધી જ તે સાથે રહે છે અને આયુષ્ય પૂર્ણ થશે જડ છે. જ્યારે આત્મા ચેતન્ય સ્વરુપ છે, અતીન્દ્રીય તેને અર્થી છોડીને ચાલી નીકળવું પડે છે, સાથે આનંદને ઘણી છે. દેહ પર મમત્વભાવ રાખવાથી આવે છે કેવળ તેને માટે ઉપાર્જન કરેલ અનેક અમનો આવિષ્કાર થાય છે, તેથી મોહ, માન, ચીકણું કર્મો જે અન્ય ભવાં રોતા રોતા ગ. માયા, લાભ, અમ, ક્રોધ, વિષય-કપાયે વવા પડે છે. પ્રથમ આટલું સમજી લેવું અત્યંત આવિર્ભાવ થાય છે, આ બધા આપણને વિભાવ આવશ્યક છે. આ બહિરાત્રીભાવ છે. દશામાં અભિગન કરાવે છે અને સ્વસ્વરૂપને સિાત્વને હાપાપ એટલા માટે કહેવામાં અનુભવ થવા દેતા નથી, તેથી તને આપણા દુમને આવ્યું છે કે, તે અસત્યને સત્ય સજે છે અને કહી શકાય, જે અગતિમાં અભિનિવેશ કરાવે છે. તેના પર તીવ્ર પરિણા રાખી મે એવું માનતા જેથી તેને બહિરાના કહેવામાં આવે છે. જેથી તે જ
- હે છે કે, પરિગ્રહ એકઠો કરવા ગમે તેટલા પાપ પાતે હું સાક્ષીરૂપ અખંડ આનંદ-જ્ઞાન અને
- આચરી શકાય. આપણી આ દષ્ટિ ત્યારે જ બદલાય સુખમય આત્મા છું તે ભૂલી જાય છે અને પોતે કે જ્યારે સરકિત (સાચા જ્ઞાન) નો આવિષ્કાર થાય. કર્તા બની જાય છે, તેથી કર્મો ઉપાર્જન કરે છે.
જ્યાં સુધી આપણે સંસારમાં બેઠા છીએ, ત્યાં સુધી અને સંસારના વિષચકને ગતિ આપવાજ કરે છે. આપણી જવાબદારીઓ અદા કરવા પ્રયત્ન કરો
બહિરાભા એ પાપરૂપ છે. અઢાર પાપસ્થાનક પડે આ એક જુદી વાત છે, સમ્યક્ દષ્ટિને પણ આ વિગેરે બહિરાન્ટ ભાવમાં છે, તેથી તેને મિથ્યાદષ્ટિ કરવું પડતું હોય છે, પણ તેની દષ્ટિ સાચી હોવાથી વાગવામાં આવે છે, વિધ્યાત્વ એજ પાપને બાપ તેમાં તેને તીવ્ર રસ પેદા થતા નથી. કવા ખાતર છે. ( પ્રત્યેક અનર્થનું મૂળ છે). તેના જેવા બીજે ન છૂટકે કરે છે. તેમાં રાગ-દ્વેષ કરી લેપતો નથી, કાર્ડ આ ભાવ શત્રુ નથી. કોઈ પણ પદાર્થો જ્યારે વિધ્યાષ્ટિ, બહિરાત્માવાળા માનવી સંસા
[ આમાનંદ-પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531970 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 086 Ank 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kantilal J Doshi, Prafulla R Vora |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1988 |
| Total Pages | 20 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 3 MB |