________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
એકાગ્રત થઈને અનિષ્ટ કે અહિતકર વસ્તુને ઘર તપ (અનશન, એકાસણુ, આયંબિલ, ઉષેધરી કરવા માટે સામૂહિક રૂપે તપ કરીને સમાજ પર વગેરે)ને પ્રચાર વધે તે અનેક રોગોથી બચી પ્રભાવ પાડે છે. જેને પરિણામે અનિષ્ટ (દુષ્કર્મી જવાય છે. દવા અને ડોકટરની પાછળ ખર્ચાતા જનિત)નો ક્ષય થાય છે.
લાખો રૂપિયા બચાવી એનો સદુપયોગ સમાન તપથી ધમ—લાભ
જના અનાથ, નિઃસહાય, દુઃખી, નિર્ધન તેમજ
મધ્યમવર્ગના ભાઈ-બહેનોને સ્વાવલંબી બનાવી. ધાર્મિક દૃષ્ટિએ થતાં તપના લાભની વાત તે ને નીતિ ધર્મ પર સુદઢ રાખવા માટે ખર્ચ જાણીતી છે. એનો લાભ દર્શાવતા કહેવાય છે – શકાય. ઉપવાસ, ઉદરી વગેરે કરવાથી જે “જજિરિરર રર ઝrgree, અનાજ બચે એ અનાજ જે શહેર કે જિદલામાં gfwe are aણરાજા - અનાજના ત ગી હવે થી મકલીને ધમ લાભ
પામી શકાય. આમેય ઉપવાસ ઉદરી આદિ મન, વચન કે કર્મથી તપસમૃદ્ધ વ્યક્તિ પ્રકારનું તપ કરનારનું સ્વાસ્થય એકાએક બગડતુ જે કાંઈ પાપ કરે છે તેને તપથી જ તરત નષ્ટ નથી કારણ કે મોટાભાગની બિમારી ગ્ય
આહારની ઉપેક્ષામાંથી જન્મતી હોય છે. પ્રાચીનકાળમાં શ્રાવક-શ્રાવિકાઓ મહિનામાં જડ યંત્રો પણ આઠ દિવસ કામ કરે છે. ઉપવાસ સહિત છ પૌષધ કરતા હતા પૌષધમાં પછી એમાં જામી ગયેલા કાટ કે કચરાને સૂર શરીર અને શારીરિક આળપંપાળની સાથોસાથ કરવા માટે એને એક દિવસ આરામ આપવામાં વ્યાવસાયિક ખટપટથી નિવૃત્ત થઈને નિશ્ચિંત- આવે છે. આ ચેતન શરીર યંત્રને પણ એની તાથી તેઓ પોતાનું આત્મનિરીક્ષણ, કર્તવ્ય. અંદર એકઠો થયેલે મળ આદિની સફાઈ માટે ચિંતન, જીવનધન આદિ કરતા હતા. આવી આંતરડામાં જામી ગયેલા કફ, લેમ, પિત્ત રીતે પર્વ-તિથિઓમાં પણ ઉપવાસ અદિકરતા આદિને સાફ કરવા માટે આઠ દિવસે નહિ તો. હતા. આજે પૌષધને માટે કદાચ તમને એટલે પણ ઓછામાં ઓછું પંદર દિવસે એક દિવસ સમય મળતો નહિ હોય, પરંતુ એ છોમાં ઓછું તપ કરવું જોઈએ આનાથી શરીર પણ સ્વસ્થ અષ્ટમી અને ચતુર્દશીએ તે ઉપવાસ કે એકાસણું રહેશે. શરીર સ્વસ્થ રહેતાં મન પણ સ્વસ્થ જરૂર કરવા જોઈએ. સશક્ત સાધુ-સાવીએ અને સ્વસ્થ મન માં સુંદર વિચાર આવી શકે. માટે શ સ્ત્રમાં અષ્ટમી, ચતુદશી આદિ તિથિએ આથી મન અને શરીરના સ્વસ્થતા માટે તપ ઉપરાંત સમાજ પરના ઉપસર્ગોદિ સમયમાં તપ આવશ્યક છે. સ્વસ્થ મનમાં કામવિકા રાજય કરવાનું વિધાન છે
પરિષહજય, કષાયજય આદિના ઉત્તમ વિચારોના માનવ આરોગ્યને ઉપકારી
ઉદયની સાથોસાથ આધ્યાત્મિક વિકાસ પણ થશે
આથી જ તપ બધી રીતે લાભદાયક હેવાશે શારીરિક દષ્ટિએ તપથી અનેક લાભ થાય એ માનવજીવનનું અંગ બનવું જોઈએ. છે. આજકાલ રોજ નવા નવા રોગોના નામ
સ્થળ-જૈનભવન; બીકાનેર તા. ૨-૮-૪૮ સાંભળવા મળે છે. જો આ ખા સમાજ માં બાહ્ય
:
B
૧૨૨)
| આત્માનંદ-પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only