________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ન્યાય વિશારદ ન્યાયાચાર્ય મહા મહોપાધ્યાય શ્રી યશોવિજયજી મ. સા.
સં. શ્રી રાયચદ મગનલાલ શાહ
(પૂ. ઉપાધ્યાયશ્રીનું ત્રિશતાબ્દી વર્ષ છે ત્યારે આ લેખ વાંચકોને ઘણી માહિતી પૂરી પાડશે.)
પૂજ્ય મહોપાધ્યાયશ્રીને જન્મ કયા વર્ષમાં લાકપ્રિય પત્ર મધ્યાંતરમાં તા. ૬-૧-૮૭ થ હતો? એનો ઉલ્લેખ આપણને બરાબર મંગળવારે શ્રી નગીનદાસ વાવડી કરે પૂજ્ય મળતો નથી. પણ શ્રી કાંતિવિજયજી કૃત મહારાજશ્રીનું ત્રિશતાબ્દિ વર્ષ ઉજવવા અને સજસવેલી ભાસ'માં તેમને જન્મ કનોડા એમની સ્મૃતિને તાજી કરવા સુંદર વિવેચન ગામમાં થયો હતે. માતાનું નામ ભાગદે કર્યું તે વાંચીને એમને તથા આવી સેવા કરવા અને પિતાનું નામ નારાયણ શેઠ હતું. તેમનું બદલ મધ્યાંતર પત્રના તંત્રીને પણ ધન્યવાદ !! પોતાનું નામ સવંત હતું. અને મોટા ભાઈનું
ઉશ્રી યશોવિજયજી એક મહા વિદ્વાન હતા, નામ પદમસિંહ હતું. પંડિત શ્રી નયવિજયએમનું સાહિત્ય એટલા વિપુલ પ્રમાણમાં છે કે જી મહારાજના ઉપદેશથી બનેય ભાઈઓએ એના એક એક પુસ્તક તે શું પણ એક એક એકી સાથે પાટણમાં દીક્ષા લીધી પછી તેઓશ્રીએ કાવ્ય ઉપર પી એચ.ડી.ની ડીગ્રી મેળવી શકાય એમના ગુરૂ, પિતામહ ગુરુ અને પ્રપિતામહ એવા વિશિષ્ટ પ્રકારના તત્વજ્ઞાનથી ભરપૂર છે. ગુરૂ પાસે અભ્યાસ કર્યો હતો. પ્રાચીન હસ્ત તેઓ જૈન સાધુ હોવાથી જૈનધર્મની મહત્તા લિખિત પ્રતની પુપિકાએ માં “તાર્કિક-શાબ્દિક વિશેષ દેખાય તેમ છતાં જે ઊંડાણથી તપાસ. -સૈદ્ધાતિક શિરોમણિસ માન સુવિહિત પરંપરા વામાં આવે તે વિશ્વના સર્વ જીના હિત પ્રધાન મહા પાધ્યાય શ્રીક ૯યાણવિજયજી ગણિ” અને કલ્યાણની વિશાળ દષ્ટિથી સત્ય અને ન્યાય આદિ વિશેષણે એમને ગુરૂના જોવા મળે છે. સંગત, બુદ્ધિમાનની બુદ્ધિમાં સરળતાથી ઉતરી એટલે સંભવતઃ અમુક અભ્યાસ તેમણે પોતાને જાય એવું પુરાવા સાથે વાચક વર્ગ પ્રત્યેના પૂરા ગુરૂ પ્રગુરૂ આદિના સાનિધ્યમાંજ કર્યો હશે હાલ અને પ્રેમથી હે ! વત્સ !! જેવા સંબોધન અને એ રીતે ઉપાધ્યાયજી સંસ્કૃત પ્રાકૃત પૂર્વક લખાએલું છે. પરમ સંશોધક વિદ્વાન વ્યાકરણ સાહિત્ય તર્કશાસ્ત્ર સૈદ્ધાંતિક આદિ મુનિરાજ પ.પૂ. પુણ્યવિજયજી લખે છે કે પૂજ્ય. વિષયમાં ઠીક ઠીક આગળ વધ્યા હશે અને શ્રીના જીવનને સ્પર્શતી અને એમના સાહિત્યની પારંગત થયા હશે. પરંતુ દાર્શનિક અને નવ્ય વિવિધ ખુબીઓ અનેક વિદ્વાનોએ વિવિધ દષ્ટિએ ન્યાયનું વિશિષ્ટ જ્ઞાન તે તેમણે બનારસમાં આલેખેલી છે. પૂજ્ય મહોપાધ્યાયશ્રીનું જીવન ભદ્રાચાર્યના સાનિધ્યમાં જ મેળવ્યું હતું એ સાગર જેવું ગંભીર અને પ્રેરણાદાયી જીવન નિર્વિવાદ હકીકત છે. પૂજ્ય મુનિરાજશ્રી પુણ્યસાધનાન મહા તરંગો થી ઉભરાતું અને વિજયજી મ. સા. જણાવે છે કે પૂ. ઉપાધ્યાયછલકાતું હતું.
જીનું પાંડિત્ય માત્ર ગ્રંથોના અધ્યયન કે વાચન ફેબ્રુઆરી-૮૭]
[૫૩
For Private And Personal Use Only