________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી દીવાળી પર્વની મહત્તા
પ. પૂ. મુનિશ્રી અકલંકવિજયજી મહારાજ સા.
પ્રભુ મહાવીર સ્વામી કારતક વદ ૦)) એટલે જીવેની રક્ષા કરવાનું કહે તેનાજ ભક્તો આવું ગુજરાતી આસો વદ ૦)) ના રોજ મધ્યરાત્રીએ હિંસાત્મક કાર્ય હરગીજ કરે નહિ. માટે નહિ પણ તેથી પણ ઓછી રાત્રી બાકી રહેતાં આપણે જૈન તરિકે ઓળખાવાને દા કરતા નિવાણ પામ્યા. તે દિવસની યાદગિરિ નિમિત્તે હોઈએ તે પહેલી જ તકે આપણા ઘરમાં નાનું આપણે દીવાળી પર્વ ઉજવીએ છીએ. પ્રભુ મહા બાળક પણ ફટાકડા ફોડે નહિ તેવા સંસ્કાર વીરસ્વામી પિતાને નિર્વાણકાળ જાણી અપાપા- પણ ખાસ જરૂરી છે. આજે પણ ધર્મ દીવા નગરીમાં આવી હસ્તિપાલ રાજાની કારકુન સભામાં ળીને છઠ્ઠ કરી પૌષધ લઈ શ્રી મહાવીરસ્વામી ઉતર્યા તે વખતે અઢાર ગણરાજાઓ જેમાં નવ સર્વજ્ઞાયનમ:, શ્રી મહાવીર સ્વામી પારગતાય નમઃ મલકી ને નવ લચ્છવી જાતિના હતા. તેઓ કામ અને શ્રી ગૌતમસ્વામી સર્વજ્ઞાનમઃ એ પદોની પ્રસંગે એકઠા થયા હતા. પ્રભુએ સોળ પ્રહર વીસ વીસ નવકારવાળી એટલે છ હજારને જાપ સુધી દેશના આપી. તે સાંભળવા ફક્ત આહાર કરે છે. દીવાળીને દેવવંદન રાત્રે ત્રણથી ચાર પૌષધ લઈ અઢારે ગણ રાજાએ ત્યાં બેઠા હતા. વાગતા સુધીમાં કરે છે ગૌતમસ્વામીને મહાવીર પ્રભુને નિર્વાણ કાળ આવતાં ઈન્દ્ર ત્યાં આવી પ્રભુ પર અનહદ રાગના કારણે કેવળજ્ઞાન થતું પ્રભુને કહ્યું કે આપ ક્ષણ આયુષ્ય વધારે તે નહિ જ્યારે તેમના હાથે દીક્ષિત થએલા કેવળજ્ઞાન ભસ્મરાશી ગ્રહની પીડા શાસનને ભોગવવી પડે પામી જતા. તેથી ગૌતમસ્વામીએ પ્રભુને તેને નહિ. ત્યારે પ્રભુએ ઈદ્રને કહ્યું કે હે ઈન્દ્ર? ખુલાસે પુછતાં પ્રભુએ કહ્યું કે, હે ગૌતમ ! તું તીથકરો પણ આયુષ્યમાં વધારો કરવા સમર્થ ઘણું કાળથી મારી સાથે સ્નેહથી બંઘાયેલ છે નથી. અવશ્ય જે ભાવિભાવ બનવાનું છે તેમાં તે પ્રશસ્ત છતાં રાગના કારણે તેને કેવળજ્ઞાન થતું ફેરફાર થશે નહિ. ભસ્મરાશી ગ્રહ ઉતર્યા પછી નથી. તે શગ જતાં તું કેવળજ્ઞાન પામીશ. ત્યાર શાસનને ઉદય થશે પાંચમા આરામાં ત્રેવીશ પછી તારો નિર્વાણ થતાં આપણે બન્ને સરખા ઉદયકાળ આવશે. તેમાં કુલ બે હજાર ને ચાર થશે અને આદિ અનંતકાળ અનંત સુખને પામશું યુગપ્રધાન આચાર્યો થશે. તે પછી પ્રભુએ પુણ્ય હવે પ્રભુએ પિતાને નિર્વાણકાળ જાણી ગૌતમપાપનાં વિપાકને દેખાડનારાં અધ્યયન હ્યાં. પાંચમાં સ્વામીને રગ કાઢવા માટે દેવશર્માને પ્રતિબોધવા તથા છઠ્ઠા આરાના ભાવ કહી બતાવ્યા. છેલ્લું નિમિત્તે મોકલ્યા ગૌતમસ્વામી પ્રભુની આજ્ઞાનુસાર મરૂ દેવા અધ્યયન ભાવતાં પ્રભુ નિર્વાણ પામ્યા. દેવશર્માને પ્રતિબોધી પાછા ફરતાં લેકના મુખથી ભાવ ઉદ્યોત જતાં દેવાએ ત્થા અઢારે ગણ રાજા- પ્રભુનું નિર્વાણ થયાના સમાચાર જાણી ઘણો વિલાપ ઓએ દીપક પ્રગટાવી દ્રવ્ય ઉદ્યોત કર્યો ત્યારથી કરવા લાગ્યા. છેવટે અનિત્યાદિ ભાવનાઓ ભાવતાં દીવાળી પર્વ દીપક પ્રગટાવી ઉજવવાનું શરૂ થયું. તેમને રાગ ગયે કે તરત જ કેવળજ્ઞાન ઉત્પન્ન પણ ફટાકડા ફોડવાનું હિંસાત્મક કાર્ય તે પછીના થયું દેએ પ્રભુને નિર્વાણ મહોત્સવ ઉજવ્યું ને કઈ સમયે મહામિથ્યાત્વી અને અજ્ઞાની લેકે એ પ્રમાતે ગૌતમસ્વામીને કેવળજ્ઞાન મહત્સવ શરૂ કરેલ લાગે છે. જે પ્રભુ ત્રસને સ્થાવર તમામ ઉજળે. પ્રભુના નિર્વાણ પહેલાં પણ મુનિ સુવ્રત
ઓકટોબર '૮૩)
[૨૦૫
For Private And Personal Use Only