________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
લેવામાં આવ્યા છે. તેથી પુજા કરતી વખતે પાય કલ્યાણકની ઉજવણી થાય છે?
ચ્યવન કલ્યાણક – પ્રભુ ઉપરથી વાશી ફૂલે વગેરે નિર્માલ્ય ઉતારવું મોરપીંછીથી હળવા હાથે પ્રમાર્જવું તે ચ્યવન કલ્યાણકનું સૂચક છે.
જન્મ કલ્યાણક :- દૂધ દહીં, સાકર, ચંદન, યુક્ત જળપંચામૃતથી અભિષેક કરે. ચંદન પૂષ્પ પૂજા કરવી તે જન્મ કલ્યાણકનું સૂચક છે.
જળ પૂજા વખતે ચિંતવવું કે મારો કર્મ રૂપી મેલ પ્રભુને કરેલ જળ પૂજા વડે દૂર થાઓ
ચંદન પૂજા વખતે ભાવના ભાવવી કે ભાવના ચંદન સમાન મોક્ષ સુખની શીતળ છાયા પ્રભુ પૂજાથી મારા આત્માને પ્રાપ્ત થાઓ.
પૂષ્પ પૂજા વખતે ચિંતવવું કે પુષ્પ જેવા વનસ્પતિ કાયના જીવને પણ પુણ્યદયે પ્રભુના મરતકે ચઢાવાનું સદ્ભાગ્ય મળ્યું તે મારા આત્માને પણ મોક્ષ સુખ મળવાનું સદ્ભાગ્ય પ્રાપ્ત થાઓ
જળ પુજા, ચંદન કેસર પૂજા, પુખ પુજા અંગ-પુજા કહેવાય. જે પ્રભુજીના અંગ શરીર ઉપર ગભારામાં થાય.
દીક્ષા કલ્યાણક :-- દીક્ષા કલ્યાણકની ઉજવણું રૂપ ધૂપ પૂજા કરવાની છે. ત્યારે ચિંતવવાનું કે ધૂપ ઉર્ધ્વગામી છે તેમ મારો આત્મા ઉર્ધ્વગામી બને ને સિદ્ધશિલા ઉપર પહોંચે તેમજ ધૂપ જાતે ભસ્મ થઈ તેની સુવાસ ચોગમ પ્રસરાવે છે તેમ ધૂપ પૂજાથી મારા આત્માના કર્મના મેલ ભસ્મીભૂત થઈ આત્મા કલ્યાણ સાકાર પામે
ધૂપ પૂજા પાપને બાળે છે. દીપક પૂજા જ્ઞાનને પ્રકાર આપે છે.
કેવળજ્ઞાન કલ્યાણક તેની ઃ આરાધના સ્વરૂપે દીપક પૂજા છે. પ્રવિત્ર રૂની દીવેટ બનાવી, કપુર વિગેરેથી સુગંધિ તાજા શુદ્ધ ચેખા ઘીથી પ્રગટાવી પ્રભુની જમણી બાજુ ઉભા રહી ચિતવવાનું કે અજ્ઞાનરૂ૫ અંધકારને નાશ કરત કેવળ જ્ઞાનરૂપ દીપક મારા આત્મામાં પ્રગટ થાવ, અંધકાર ઉલેચાઈ જાવ
ગર્ભદ્વારમાં શુદ્ધ ઘીનો દીવો જ રખાય વનસ્પતિ ઘી કે ઈલેકટ્રીક લાઈટ રખાય નહિ.
ચામર, ગીત, નૃત્ય વગેરે કેવળજ્ઞાનની ઉજવણીના ભાગરૂપ છે. ત્યારે ભાવવું કે હે ભગવાન અનંતાનંત સંસારમાં હું નાચ્ચે, હવે સંસાર નાટકથી છૂટવા તારી પાસે નૃત્ય કરું છું. મને મુક્તિ આપવા.
ભવમંડપમાં હું નાટક નાચીઓ. હવે મુજ પાર ઉતાર. પની સભામાં સ્ત્રીઓએ કે બાલિકાઓ ને નૃત્ય કરવું તેમજ સ્ત્રીઓની પુજામાં કે સ્ત્રીઓ ગાતી નાચતી હોય ત્યારે પુરૂષએ કે બાળકેએ ના જવું શૃંગારરસ પ્રગટે જ. નિર્વાણ કલ્યાણક – અક્ષત નૈવેદ્ય તથા ફળ પુજા તે નિર્વાણ કલ્યાણકની ઉજવણી રૂપે છે.
અર્થાત નિર્વાણ કહેતા મોક્ષ એ પણ અક્ષતની જેમ અખંડ શાશ્વતની જેમ અખંડ શાશ્વત ૨૨)
[આત્માનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only