________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શાશ્વત આત્મ જયંતિ
શ્રી અર્વદ્ ગીતા શ્રી ગૌતમસ્વામીએ ભગવાન મહાવીરને પૂછયું, થાય છે અને સાહસદિ ભાવ ઉદ્ધવે છે. અષ્ટકમ્ હે ભગવાન ! અનાદિ સિદ્ધ અરિહંત પદની ધારક આવરણથી શરીરમાં વાત, પિત્ત આદિ વ્યાધિઓ ઉદ્ધવે આત્મજતિને કેવી રીતે પ્રકટ કરી શકાય ?” છે. તેથી અભ્યાસપૂર્વક અને ભાવને જાણીને તેના
પૂ. ભગવાને ધીર ગંભીર વાણીમાં જવાબ ઉપાયથી મનને વશ કરવું જોઈએ ઊર્ધ્વગતિ મનમાં આપે, કે આત્માનું લક્ષણ જ્ઞાન છે. આ જ્ઞાનના જોર પરમામાં સાક્ષાત હોય છે. મનની શુદ્ધિ અને પર આત્મા મોહરૂપી અજ્ઞાન-અંધકારથી મુક્ત બને છે. વશીકરણ માટે સમસ્ત ઉપાય જ્ઞાન ક્રિયા યુક્ત આ જ્ઞાન આત્મતિનું પ્રકાશક છે- તેને કેવળ જ્ઞાન હોય છે. મન સદ્ જ્ઞાનથી સબદ્ધ છે જે કહે છે જ્ઞાન-અભ્યાસમાં સદગુઓના ઉપદેશનું શ્રવણ લે કાલેકનું પ્રકાશક છે જ્ઞાન જ મેક્ષનું પ્રથમ કારણ અને મનન ખૂબ સહાયરૂપ છે.
છે કષ્ટ સાધ્ય ક્રિયા કરવા છતાં, જ્ઞાન વિના મોક્ષ | સર્વપ્રથમ દનિયામાં લેકે પોતાના બાળકને નવાજ આ જ્ઞાન મનની શુદ્ધિ અથવા બુદ્ધિની શહિ.
માટે હેય છે જેથી અનિત્યાદિ બાર ભાવનાઓ દ્વારા વિદ્યાભ્યાસ કરાવે છેવિદ્યાના બળ પરજ સંસારમાં હય અને ઉપાદેય સ્વરૂપો વિવેક દષ્ટિ ઉજવે છે. શાસ્ત્રપાઠી મનને નિમળ કરવું જોઈએ નહિ પણ મોહથી મુક્ત બનેલ જ્ઞાની છે અન્ય ધુત છે.
ધર્મ બીજ આ દલભ માનવ જીવનમાં સદ્દાનનું મહત્ત્વ ખૂબ છે શ્રી ગૌતમ સ્વામીના પ્રશ્નના ઉત્તરમાં શ્રી વીર આ સત્તાનમાં સર્વોત્તમ છે કેવળજ્ઞાન આ કેવળજ્ઞાનથી
ભગવાને કહ્યું, “ જ્ઞાનની તત્વ વદ્યા પૂજા, અધ્યયન આત્મા સર્વજ્ઞ તેમજ સમ્યફદષ્ટિ હોય છે અને આમ
અને ધનાદિ બાહ્ય સાધનોથી વિકસિત થાય છે કેમકે તિને પ્રકાશ કહે છે.
તે ધર્મના સાધને છે. ગુરુ જંગમ તીર્થ છેતેમની મને જયનો ઉપાય
સેવા અને સ્થાવર તીર્થની ઉપાસનાથી મનમાં
નિર્મલતા આવે છેશાસ્ત્રના અધ્યયનથી સ્વાધ્યાય શ્રી ગૌતમ સ્વામીએ વિર ભગવાનને પૂછયું કે
થાય છે. તેમજ તેનાથી ત્યાજય અને પ્રાધ ધર્મોનું આયુર્વેદ શાસ્ત્રમાં ઇંગલા પિંગલા આદિ ન ડિલે થી
જ્ઞાન થાય છે. આ વિવેક જ કેવલ્ય સંપદા છે. આ તથા જયોતિષ શાસ્ત્રમાં દશ નાડિયાથી ભૂત, ભાવીને
મેક્ષ સાધનમાં દાન શીલ, તપ અને ભાવનું મહત્વ જાણી શકાય છે તે મનથી પણ ભૂત-ભાવાને કેવી રીતે
મે છે ધનથી દાનાવરણીય કમનો નાશ થાય છે. જાણી શકાય ?
તેથી સંસારમાં વૈભવ તથા પરલેકમાં અનંત જ્ઞાનની ભગવાને ઉત્તર આપે નાભિ મંડળમાં સ્થિત પ્રાપ્તિ થાય છે. શીલચારિત્રથી આ સંસારમાં રૂપ, બલ નાડિયેના સમહ મનઃચક્રને સંચાલિત કરતા હોય છે તથા પરલેકમાં અનંત વીર્યતા મળે છે તપથી શરીર પ્રાણાયામ અને ધ્યાનથી તથા આત્મભાવનાથી મનને નીરોગી રહે છે અને શરીર ત્યાગ બાદ મોક્ષ પ્રાપ્તિ બધબારમાં લીન કરવામાં આવે છેશરીરમાં જયારે થાય છે ભાવ તે સંસારમાં સર્વોચ્ચ છે તે વિવેકના વાતે, ટાય છે ત્યારે ચિત્તમાં મલીનતા અને ભયની રૂપમાં સંસારમાં પ્રતિષ્ઠિત છે તેથી આશ્રવ સંવર વામિ ઠાય છે પિત્તોદયથી શરીરમાં સંચાલતા ઉત્પન્ન બને છે અને સંવર આશ્રવ બને છે. આ વાત આવી તેમણે ઉદાને માનભર લાવી મહામંત્રી શાસનને ગૌરવશાળી ધ્વજ ફરકત કર્યો સાથે સાથે પ્રજાને પદે નિયુક્ત કર્યા. ઉદયન મંત્રીએ જૈનધર્મ, જૈન સુખ, શાંતિ અને સંતોષ પણ આપ્યા.
“ કલાધર'
[આત્માનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only