________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પણ જાતનું કામ આપવા માટે મારે કાળજી પાસેથી લેવું છે. મેં મારી વિષમ સ્થિતિને રાખવી જોઈએ ” શેઠને પિતાની ફરજ ચૂકવા કારણે અને સ્ત્રી બાળકોને કેટલાય દિવસ બદલ પશ્ચાત્તાપ થવા લાગ્યા.
સુધી ભેજન ન મળવાથી, જીનદાસ શેઠને પેલા વણિકે આવેલ પૈસાથી પ્રમાણિકતા સેનાને હાર તેમની આજ્ઞા સિવાય લીધો હતો, પૂર્વક અને મહેનતથી વ્યાપાર કર્યો; વેપાર સારો
માટે મને તેનું પ્રાયશ્ચિત કૃપાળુ દેવ આપે. ચાલવા માં વ્યો અને થોડો પૈસો પણ મેળવ્યું. આ સાંભળતાં તેની પત્નિ ઉભી થઈ અને હાર પર લીધેલી રકમ વ્યાજ સહિત પાછી વિનતિ કરી કે, “ગુરુદેવ! મારા પતિને પ્રાય આપી દેવાને તેણે વિચાર કર્યો અને તે જન શ્ચિત આપતાં પહેલાં મને પ્રાયશ્ચિત આપો; દાસ શેઠને ત્યાં ગયે. શેઠે રકમ લઈ હાર કેમકે એ પાપનું કારણ હું જ છું, મેં વિલાસી પા છે આપે,
વસ્ત્રાભૂષણ પાછળ ખોટું ખર્ચ કર્યું ન હોત, તે વણિકે કહ્યું, “શેઠ, આ હાર તે આપને
સામાજિક ખર્ચાળ રૂઢિઓને અનુસરવાને ખોટો
આગ્રહ રાખ્યો ન હોત, તે મારા પતિદેવ માટે જ છે; મારી વિષમ સ્થિતિમાં હું કર્તવ્ય
આ પ્રસંગ જ ઉભે ન થાત માટે પાપની અકર્તવ્યનું ભાન ભુલી ગયા હતા અને આપને ખરી અધિકારીણી હું છું. મને પ્રાયશ્ચિત હાર લઈ લીધું હતું, તે મને પાછો આપવાને આપી શુદ્ધ બનાવે.” નથી.” શેઠે કહ્યું, “ભાઈ, એ હાર હવે મારો રહ્યા નથી; કેમકે હું સામાયિકમાં હતું તે તુ
એટલામાં તે જીનદાસ શેઠે ઉભા થઈ સમયે તે આ હાર લીધું હતું ત્યારે હું બધી
વિનતિ કરી, “મહારાજ ! મને પણ પ્રાયશ્ચિત
આપે, કારણ કે એ પાપમાં મારી પણ જવાબવસ્તુને ત્યાગ કરીને બેઠો હતો; આ હાર પર
દારી કાંઈ ઓછી નથી; સંઘપતિ તરીકે મારી મારૂં સ્વામીત્વ હતું નહિ; એટલે આ હાર મારે ન કહેવાય.”
ફરજ સર્વ જ્ઞાતીબંધુઓનું ધ્યાન રાખવાની
છે, હું એ ફરજ અદા કરવામાં ચૂક્યો ત્યારે છેવટે બેમાંથી કોઈ તે રાખવા તૈયાર ન જ આ ભાઈને પરાધિનતાથી આ પ્રમાણે કરવું થયું, ત્યારે માનવ સેવાના કાર્ય માં તે હારનું પડ્યું; અમે શ્રીમંતો પહેલ કરીએ અને દાન કરવામાં આવ્યું.
ખર્ચાળ રૂઢીઓ કાઢી નાખીએ તો ગરીએક વાર એક જ્ઞાની મુનિનું વ્યાખ્યાન બોને નકામુ ખેંચાવું પડે નહિ અને આવી શ્રવણ કરવા ધારાનગરીની મોટી માનવ મેદની કફોડી સ્થિતિમાં મૂકાવું પડે નહિ, માટે એકત્રિત થઈ હતી. મહારાજશ્રીએ ઉપદેશ ગુરુદેવ, મને પણ આ માટે પ્રાયશ્ચિત આપે. આપતાં ફરમાવ્યું કે દરેક મનુષ્ય ભૂલને પાત્ર ધારાનગરીના નરેશ પણ વ્યાખ્યાન વખતે છે, પણ કરેલી ભૂલને પશ્ચાતાપ કરવાથી અને હાજર હતા, આ બધું સાંભળીને, તેમને થયું પાપનું પ્રાયશ્ચિત કરવાથી, મનુષ્ય પાપના કે આ રાજ્યમાં થતાં અનેક પાપને જવાબદાર ભારે હલ કરી શુદ્ધ બની શકે છે. આ હું જ છું. પ્રજાને સરકારી અને શિક્ષિત ન શબ્દો સાંભળી હાર લઈ જનાર વણિક બનાવવાને લીધે, ખર્ચાળ રૂઢીઓને તેડવાના ઉભું થયું અને હાથ જોડી મુનિરાજને વિનતિ પ્રજાહિતના નિયમો ન બનાવવાને કારણે અને કરી કે, “પૂજ્ય ગુરુદેવ! મારાથી એક પાપ કોઈપણ પ્રજાજન કામધંધા વગર ન રહે તે થયું છે અને તેનું પ્રાયશ્ચિત મારે આપની પ્રતિ બેદરકારી સેવવાના પરિણામે જ સમાજમાં જુન, ૧૯૭૭
L: ૨૦૭
For Private And Personal Use Only