________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
નીતિને માગે
દ્રવ્ય રળનારા વિરલા જ હોય
લેખક : કુમારપાળ દેસાઈ (ગુજરાત સમાચારના “ઇટ અને ઈમારત” વિભાગમાંથી સાભાર ઉધૃત. ) પૈસે એ માણસની નીતિ માટે કસોટીન પણ આવા ધરમી વેપારી તે ઘણા જોયા પથ્થર છે. એ પથ્થર પર ઠેકર ખાઈને નીતિનાં છે દેખાય ઉજળા ફુલ જેવા પણ ચ દ્રમામાં કેણ જાણે કેટલાય અમૂલખ નાવ જલશરણ સાદી નજરે કાળાં ધાબા કળાય એમ એમના થયાં છે.
જીવનમાં ઘણું ધાબાં દેખાય. આખો દહાડે નીતિને માગે દ્રય ખર્ચનારા ઘણા શ્રીમંત ઘરમ કરમ કરે, ને કોઈ હાથમાં આવ્યો તે મળી આવશે, પણ નીતિને માર્ગે દ્રવ્ય રળીને સસ્તા ન છોડે, ત્યાં ન્યાય, નીતિ, ધર્મ, શ્રીમંત થનાર વિરલા જ હશે.
પ્રમાણિકતાને છોડી ને ચઢાવી દે, ધંધે ને
ધરમ જુદે એમ માને, હાથીદાંત જેવો ઘાટ રચે. એ એક વેપારી હત, મુંબઈની બજારમાં.
વેપારી માટે એટલે જ કહેવાય છે કે મુખમાં હતે તે સાવ જુવાનીયે પણ ધંધામાં
રામ, બગલમાં છરી! બલકે ઘણુ કુશળ લોકોની કુશળ. અનાજ, કાપડને કરિયાણાથી ધંધાની
એવી માન્યતા છે કે ધર્મને બુરખ ધારણ શરૂઆત કરી અને આજે મોતી અને ઝવેરાતનાં
કરવાથી ઘધે બમણ ચાલે. જેમ ઘસીને મૂલ મૂલવત થયા હતા.
પાલીશ કરવાથી ગમે તેવું હલકું લાકડું પણ આ ધ ધાદારી માણસ એકસાથે બે ધંધા સાગ સીસમમાં ખપી જાય તેમ કરતો.
પણ આ વેપારી સાવ જુદા સ્વભાવને. એક વેપારી પેઢીને, બીજે ધર્મનો.
લેકે કહેતા : “ભાઈ ! એ તે ખરે ખબર વેપાર કરવા દુકાને બેસે, પણ મનમાં થશે.” ચિંતવન ધર્મનું હેય, તત્ત્વનું હોય, વિદ્યાનું હોય.
આ વેપારી રોજ ડાયરીમાં લખે. એમાં
કંઈ કંઈ વાતે લખે, કંઈ કંઈ કવિતાઓ રચે. દુકાનમાં હિસાબ-કિતાબી ચોપડાના ખડ. 9 કલા પડ્યા હોય પણ એ સાથે ધર્મગ્રંથે પણ ત્યાં આ ઉદય કારમો રે ! પડેલા હોય, રજનીશી પણ હોય.
પરિગ્રહ કાર્ય પ્રપંચરે! પડામાં ધંધાનું જમેઉધાર લખે. જેમ જેમ તે હડસેલીએ, ડાયરીમાં આત્માનું જમે-ઉધાર ચીતરે. તેમ વધે, ન ઘટે એક રંચ રે'
મે, ૧૯૭૭
: ૧૮૭
For Private And Personal Use Only