________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વિષ્ણુએ કહ્યું, “અમારે સેને એવું વ્રત છે કે જે પ્રમોદ કરતાં જોયાં. દેવી નિર્વસ્ત્ર થઈને અમને ભીક્ષા આપે તેને જ
ત્રણે દેવેએ અનુસૂયાના બાળકો થઈને રહેવું
અને 25 અમે સ્વીકાર કરીએ છીએ.” યેગીશ્વરોની અનુચિત
ચા પડ્યું છે, એ વાત સમજાતાં નારદજીને વાર ન માગણીનું રહસ્ય સમજતાં અનસૂયાને વાર ન વ
લાગી, દેવી અને સતી વચ્ચેનો ભેદ ટૂંકમાં
ની લાગી. એક પળમાં જ તેઓ સમજી ગયા કે આ
સમજાવી નારદજીએ કહ્યું, “લક્ષમીજી! દેવલેકમાં કોઈ સામાન્ય સાધુ નથી. વિષ્ણુ, બ્રહ્મા અને તે સાસુ સસરા જેવું કશું લફરું હોતું નથી, શીવજી સાધુ વેષે મારા સતીત્વની કસોટી કરવા પણ માનવકમાં તે આ મોટી ઝંઝટ, આ ત્રણે આવ્યા છે. ધ્યાનમાં બેઠેલા અત્રિ ઋષિનું મરણ બાળક રમે છે તે જ વિષ્ણુ, બ્રહ્મા અને શીવજી. કરી અનસૂયાએ સાધુઓ સમક્ષ જળની અંજલિ ત્રણેયને સતીની પરીક્ષા કરવા જતાં સતીના લઈ કહ્યું, “જો હું સાચી પતિવ્રતા નારી હાઉ બાળક બનીને રહેવું પડયું છે. એટલે અનસૂયા અને સવપ્નમાં પણ પર પુરષની મેં કદી ન ક૯૫ના
તમારા સાસુ થયા અને અત્રિ ઋષિ શ્વસુર થયા. ન કરી હોય, તે આપ ત્રણેય મારા છ છ માસના
શ્વસુરની મર્યાદા સાચવવા માટે તે માથા પરની બાળક બની જાઓ” આમ કહી ત્રણેય સાધુઓ સાડીનો છેડે કપાળથી સહેજ નીચે લાવવો પડે, પર જળની અંજલિ છાંટી અને બીજી પળે ત્રણે પણ સાસજીને તે પુત્રવધૂઓએ પગે પડવું પડશે. દે બાળક બની ગયા. માતા બાળક આગળ તમને આ ક્રિયા ન આવડે, પણ સરખી રીત નિર્વસ્ત્ર બની શકે, એટલે પછી તે વસ રહિત નીચા નમી અનસૂયાના પગ પકડી વંદન કરે બની અનસૂયાએ ત્રણેય બાળકોને ખોળામાં પાયમાન એટલે એ કિયા સચવાઈ જશે.” કરાવ્યાં. આ રીતે દેવેની ઈચ્છા પણ તૃપ્ત થઈ. ઘેડા દિવસે થયા છતાં દેવે પાછા ન ફર્યા
પિતાના પતિઓને બાળ સ્વરૂપે જોઈ ત્રણે એટલે મહાદેવીઓને ઉચાટ થયે. નારદજીને
દેવીઓનાં અહને નાશ થયે અને નીચા નમી બેલાવી વિલે મેં કહ્યું, “અમારે ચિત્રકૂટ અત્રિ
અનસૂયાના પગ પકડી લઈ દીન વદને કહ્યું, ઋષિના આશ્રમમાં જવું છે. મહાદેવે ત્યાં ગયા અને
માતાજી! માનવ લેકમાં તે પુત્રીઓ અને છે, પણ પાછા ફર્યા નથી તેમ કેઈ સમાચાર પુત્રવધૂઓની સમાન કક્ષા છે. અમારી ભૂલ માટે પણ નથી.” દેવીઓની લીલા નારદજી તુરત સમજી
ક્ષમા કરે. દેષ આપના પુત્રને નથી અમારે ગયા. વૈકુંઠમાંથી ત્રણે દેવીઓ અને નારાજ છે. આપના દર્શનથી અમે સો આજે પાવન થયા.” રવાના થઈ ચિત્રકૂટ નજીકના અત્રિ ઋષિના ત્રણે દેવેએ પિતાનું મૂળ સ્વરૂપ પ્રાપ્ત કરી આશ્રમમાં આવી પહોંચ્યા, મંદાકિની નદી બતાવી મહાસતી અનસૂયાને આશીર્વાદ આપતાં કહ્યું, નારદજીએ દેવીઓને કહ્યું, “આ સંદર નદી સતી “મહાસતીજી! ત્રણે લોકમાં એક મહાન સતી અનસૂયાના ઉત્કૃષ્ટ શીલનું ફળ છે.” પછી ધીમા તરીકે આપનું નામ “યાવચંદ્ર દિવા કરે’ બનશે સ્વરે જરા વ્યંગમાં ઉમેર્યું, “ખેળ અને ગોળની અને અમે ત્રણે આપના પુત્ર બન્યા તેથી સરખામણ જે કે ન હોઈ શકે, પણ તમારી અમારા અંશરૂપે આપની કુક્ષીએ ત્રણ પુત્ર સાધનાને અનસૂયાની સાધના સાથે સરખાવી તમે જન્મ લેશે.” જાણી તે શકો કે આમાં ખેળ કર્યું અને ગોળ નારદજીએ ત્રણે દેવીઓને શુભ આશીવાદ કે ?” ત્રણે દેવીએાએ જવાબ આપવાને બદલે આપવા અનસૂયાને કહ્યું, એટલે માર્મિક રીતે ચુપકીદી જાળવી અને ત્યાં તે દૂરથી સૌએ સતી હસીને આશીર્વાદ આપતાં કહ્યું, “મારા પુત્રને અનસૂયાને ત્રણ સુંદર બાળક સાથે આનંદ (અનુસંધાન પાના ૧૧૧ ઉપર જુઓ)
મહાદેવી
અને મહાસતી]
For Private And Personal Use Only