________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રાદ્ધ પ્રતિક્રમણનાં સૂત્ર નામાન્તરો અને વિષયવૈવિધ્ય
લેખાંક ર સૂત્રે ૩૩-૪૭]
લેખક : છે હીરાલાલ ર. કાપડીયા એમ. એ. ૩૩. અભુએ ગુરૂખામણ-ગુરૂક્ષમાપના. દર્શન, જ્ઞાન અને ચારિત્રથી યુક્ત સાધુઓ
દેવસિદ્ધ અપરાધની ક્ષમાથે અનુજ્ઞા, અપ્રી- જે ક્ષેત્રમાં મેક્ષ માર્ગની સાધના કરે છે તેની તિથી કે વિશેષ અપ્રીતિથી આહાર, જળ, અધિષ્ઠાયિકા ક્ષેત્રદેવતાને પાપ દૂર કરવા અભ્યર્થના, વિનય, વૈવાવૃત્ય, આલાપ, સંતાપ, ઉચ્ચ અને
૩૭. કમલદલ સ્તુતિ-મૃતદેવતા સ્તુતિ. સમાન આસન, વચ્ચે બેલવું અને વાત પૂરી થતાં તરત બેલવું એ દસ બાબતે અંગે કમલાક્ષી, કમલમુખી, કમળના ગર્ભ જેવી જે અપરાધ થર્યો હોય તેનાં તેમજ વિનય વેતવણી અને કમળ પર રહેલી ભગવતી શ્રત૨હિત સૂક્ષમ કે ધૂળ આચરણ થયું હોય તેનાં દેવતાને સિદ્ધિ માટે પ્રાર્થના. દુષ્કૃત્યે. મિથ્યા થાઓ એવી યાચના.
૩૮. 'નમેતુ વર્ધમાનાય = વર્ધમાન સ્તુતિ, - આ મહત્વનું વિનયસૂત્ર છે. “વિનય એ જૈન કમ સાથે સ્પર્ધા કરી તેના ઉપર વિજય મેળવી ધર્મનું મૂળ છે અને આર્ય સંસ્કૃતિને પ્રાણ છે. મોક્ષે સંચરેલા અને કુતીથિકને-મિથ્યાવીઓને ૩૪. આયરિય ઉવજઝાએ આયરિયાઈ ખામણા પરોક્ષ એવા વર્ધમાનની-વીર પ્રભુની તતિ,
- જિનેશ્વરે ચરણે દેવનિમિત નવ કમળ ઉપર મૂકી સાધમિક, કુળ અને ગણ પ્રત્યે કરાયેલ કષાયયુક્ત
પર ચાલે છે એ ચરણકમળને દેવનિર્મિત કમળાએ વતનની વિવિધ ક્ષમા, તેમજ સમસ્ત ભગવાન જાણે એમ કહ્યુંઆ
જાણે એમ કહ્યું કે સરખાની સાથે સમાગમ શમણુસંઘને મસ્તકે હાથ જોડી અને ધર્મમાં પ્રથમ
જ પ્રશંસનીય છે. એ જિનેશ્વરે મોક્ષ માટે થાઓ ચિત્ત સ્થાપી તેને ખમાવીને સમગ્ર જીવરાશિને ક્ષમા. એ
જ એવી ભાવના. જિનેશ્વરના મુખરૂપ મેઘમાંથી પ્રકટ
" થયેલે વાણીને સમૂહ કવાયરૂપ તાપથી પીડિત ૩૫. સુયદેવયા થઈ શ્રુતદેવતા સ્તુતિ. પ્રાણીઓને શક (જેઠ માસમાં થયેલી (પહેલી)
મૃતસાગરને વિષે ભક્તિ ધરાવનારના જ્ઞાના વૃષ્ટિની જેમ શાંતિદાયક છે. જે સમૂહ મને તુણકરે વરણીય કર્મોનો ક્ષય માટે ભગવતી શ્રતદેવતાને એવી ઈચ્છા. પ્રાર્થના. ૨
'' દ્વિતીય પદ્યમાં “ શકમં કામ * ૩૬. પિત્તદેવતા થઈ=ક્ષેત્રદેવતા સ્તુતિ, રૂપ એક સુભાષિત છે.
૧. આના બે અર્થ સંભવે છે. (અ) શ્રમણને અધ અને (અ) શ્રમણની પ્રધાનતાવાળે ચતુર્વિધ સંધ. ૨. આવસ્મયની બુદ૬ વૃત્તિમાં હરિભદ્રસૂરિએ બુદેવતાને વંદન કર્યું છે. છે. “ચાર ક્ષેત્રમાંથી શરૂ થતી ક્ષેત્રદેવતાની સ્તુતિ આગળ ઉપર અપાશે.
૧. સ્ત્રીઓ આ સૂત્રને બદલે “સંસાર દાવાનલ બેલે છે. આ ત્રણ પાવાળી સ્તુતિ અનુક્રમે અનુપ્રાસ, ઉપેક્ષા અને ઉપમા એ અલંકારથી અંકિત છે. શ્રાદ્ધ પ્રતિક્રમણનાં સૂનામાન્તરે અને વિષયવૈવિધ્ય
For Private And Personal Use Only