________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આજ્ઞા છે. અરે, સુખી ગૃહસ્થ સંપત્તિના આઠમા ભાગને પણ જનકલ્યાણનાં કાર્યોમાં વ્યય કરે તે દુનિયાના સામાન્ય સ્થિતિના માણસને અન્ન અને વસ્ત્રની તંગી ન રહે. પણ તમે તે ભેગું જ કરે રાખે છે. પણ ધ્યાન રાખજો. ભેગું કરેલું ધન અંતે તે તમને જ ભરખી જવાનું છે. સમજીને સ્વેચ્છાથી ત્યાગ કરે તે જીવનમાં અનુપમ આનંદ લૂંટી શકાય, બાકી સમજીને નહીં મૂકો તે અંતે યમરાજ એક ધડાકે બધું જ મૂકાવી દેશે, અને સરકાર તે અત્યારે એકાવી જ રહી છે. તમને અમે સમજાવીને મૂકાવનારા ઠીક ન લાગ્યા એટલે એકાવનાર ભેટી ગયા છે. જેઓ સમજીને વાપરતા હોય તેઓ ધન્યવાદને પાત્ર છે અને તેવા વાપરનારા પણ આજે ઘણા છે. પરિગ્રહવાદ એજ અને સામ્યવાદને નેતરનાર છે. શ્રીમંતના દિલમાંથી જ્યારે અધ્યાત્મવાદ દાવાદ વિદાય લે છે ત્યારે ગરીબના દિલમાં સામ્યવાદ ફેલાય છે શ્રીમતે દાવાદમાં સમજી જાય તો દેશમાંથી સામ્યવાદ આજે વિદાય થઈ જાય, દાનની પાછળનું ધ્યેય વ્ય પાલનનું હોવું જોઈએ કીર્તિનું હોવું ન જોઈએ. શ્રી ભતૃહરિ “નીતિશતકમાં કહે છે કે, સાહિત્ય-સંગીત અને કળા વગરના મનુષ્યો સાક્ષાત્ શિંગડાં અને પૂંછડાં વગરનાં પશુ છે, છતાં પશુઓનું અહોભાગ્ય છે કે, તેવાં શિંગડાં અને પૂંછડાં વગરનાં પશુઓ ખડ ખાતાં નથી. જે તે ખડ ખાતાં થઈ જાય તે ખડમાં પણ કાળાબજાર થાય અને પશુ બિચારા ભૂખે મરે. બધી કળાઓમાં શ્રેષ્ઠ ધર્મકળા છે ધર્મકળા વગરની છે બાકીની દવા હોય તે તે ચંદ્રિકા વગરની ચંદ્રકળા જેવી છે. વેપાર વાણિજય વગેરેની કળા સાથે જે ધર કાળા હોય તે બીજી બધીયે કળાની સમતુલા જળવાય છે, ભતૃહરિએ સાહિત્ય સંગીત અને ધર્મકળા વગરના મનુષ્યોને સાક્ષાત પશુ સમાન કહ્યા છે, એકલા પિતાના સ્વાર્થ સામે જ જોનારા અને જીવનમાં પરમાર્થને લેશ પણ વિચાર નહીં રાખનારા મનુષ્યના જીવનમાં માનવતાના મૃત્યઘંટ વાગી જાય છે, અને તેવા માનવો પૃથ્વીને પણ ભાર રૂપ છે. જગતમાં ગ્રંથ અને પંથ ઘણા છે. પણ દરેક ગ્રંથ અને પંથવાળાએ એ વાત એકી અવાજે કહી છે કે સામાને સુખ આપવાથી સુખ પ્રાપ્ત થાય છે અને બીજાને દુઃખ આપવ થી બદલામાં દુઃખ પ્રાપ્ત થાય છે. તમે શાતા ઈચ્છતા છે તે બીજાને ભવોભવમાં શાતા પમાડજો. પિતાને માટે શાતાની ગવેષણ કરનારા જે બીજાને અશાતા ઉત્પન્ન કરતા હોય છે તેવા કેઈપણ ભવે ઠરવાના નથી. મહાપુરુષે બે હાથ ઉંચા કરીને કહે છે કે “હે મનુષ્ય! તમે ધર્મનું સર્વસ્વ સાંભળે અને સાંભળીને હૃદયમાં ધારણ કરી રાખજો કે જે કાંઈ તમારા આત્માને પ્રતિકૂળ હોય તે બીજા કોઈપણ આત્મા પ્રતિ આચરવું નહીં હિંસા–નિંદા, કુથળી એ આપણું પોતાના આત્માને પ્રતિકૂળ છે, માટે બીજા આત્મા પ્રતિ તે તે વસ્તુ નહિ આચરવી જોઈએ.”
–પં. શ્રી ભુવનવિજયજી મહારાજ
૨૨૮
આત્માનંદ પ્રકાશ,
For Private And Personal Use Only