Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શિબ્દોથી આલેખ્યું છે કે દરેક ચિત્ર આબેહુબ વેલ છે. ઉપર પ્રમાણે ચોદે સ્વપ્નનું વર્ણન દષ્ટિ પાસે ખડું થાય છે. તેમાં સ્વપ્નાના હાથી, શ્રીકલ્પસૂત્રકારે આપેલ છે તે રસવૃતિ aesthetic વૃષભ, સિંહ આદિ વિષયેના ફક્ત અવયને sense થી નીહાળવામાં આવે તે સૂત્રકારના શબ્દઆલેખ નથી. વિષયેના ભાવે આલેખાયા છે. ચિત્રની અખૂટ કલાનું આપણને ભાન થાય છે. ભાવ બતાવવામાં પણ ફક્ત સ્થિરતા નહિ પણ ત્રિશલા રણ આવા સુંદર સ્વપ્ન જોઈ જાગે છે ગતિ (motion) બતાવેલ છે. ત્રીજા સ્વપ્ન સિંહનું અને હર્ષ પૂર્ણ હૃદયવાળી સ્વપ્નનું સ્મરણ કરી કેવી કલાથી શબ્દચિત્ર દોર્યું છે તે જોઈએ— પિતાના સ્વામી સિદ્ધાર્થ ક્ષત્રિયને જાણ કરવા બતે પછી, મુક્તાહાર–ખીરસાગર–ચંદ્રકિરણ
અત્વરિત અચપલ અસંભ્રાન્ત અવિલંબિત ગતિથી
જાય છે. જઈને ઈષ્ટ કાન્ત પ્રિય મનેણ મનરૂચક જલકણ–રૂપાના મહાપર્વત વૈતાઢ્ય જે ઉજવલ, શિવ ધન્ય મંગલ અલંકારિક હૃદયંગમ હૃદયમનેહર, જેવા લાયક, દઢ લટ્ટુ પહોંચાવાળ, વાંકા
પ્રસાદનીય મિત મધુર મંજુલ ગિરાથી બેલતી વળેલા પુષ્ટ સુલિઈ વિશિષ્ટ તીણ દાંતથી
પિતાના સ્વામીને જગાડે છે. સ્વામીએ બેસવાની અલંકૃત મેઢાવાળે, રંગેલ-ઉચ્ચ જાતિના કમળ જેવા કેમળ સપ્રમાણ ભતા લઇ હેઠવાળે,
આજ્ઞા આપ્યા પછી રત્નજડિત આસન ઉપર બેસે રાતા કમલના પત્ર જેવા મૃદુ સુકુમાલ તાળુ તથા
છે અને કહે છે કે-હે સ્વામી, મેં પલંગમાં સૂતા લપલપાયમાન જીભવાળો, સોનીની સોનું ગાળવાની
ની સૂતા આવાં ચૌદ સુંદર સ્વપ્ન જોયાં તેનું શું કુરડીમાં તપાતા ઉચ્ચ જાતિના સોનાની માફક જ
વિશિષ્ટ ફળ થશે ? રાજા વિચાર કરી કહે છે કે તરવરાટ કરતી વિષમ વિજળીની જેવી આંખે
–હે દેવાનુપ્રિય ! આવાં કલ્યાણકારી સ્વપ્ન તે વાળે, વિશાળ પુષ્ટ ઉરૂવાળ, પૂર્ણ વિમલ
જોયા એટલે અર્થ-લાભ, લાભ, પુત્રલાભ, સ્કધવાળે, મૃદુ ધવલ સૂક્ષ્મ પ્રશસ્ત વિસ્તીણ સુખલાભ, રાજ્યલાભ થશે અને નવ માસ અને કેશની ઘટાથી શોભતે, ઉન્નત કરીને સુંદર રીતે
સાડા સાત દિવસ વીત્યે આપણે ત્યાં કુળદીપક ગોળાકાર કરેલ પૂછડાવાળે, સૌમ્ય પ્રકૃતિવાળે. પ્રિયદર્શન સુરૂપ પુત્રને તું જન્મ આપીશ. પછી સૌમ્ય આકારવાળા, લીલા કરતા કરતે આકાશમાંથી
છે. સવારે રાજા પિતાની કચેરી ભરવાની અને સ્વપ્ન ઊતરતે પિતાના મુખમાં પ્રવેશ કરતા સિંહ,
પાઠકોને બોલાવવાને અનુચરને આદેશ કરે છે ત્રિશલા રાણીએ જે.”
અને પિતે પ્રાતઃકાળમાં ઊડી કસરતશાળામાં જાય
છે. ત્યાં કસરત કરી સ્નાનગૃહમાં સ્વચ્છ સુંગધી આ વર્ણનમાં સિંહના રંગ રૂપ કે અવય જળથી સ્નાન કરે છે. આ પ્રસંગમાં કૃતિકારે ફક્ત બતાવ્યા નથી, ભાવો પણ બતાવ્યો છે રાજાના સ્નાનગૃહ અને સ્નાનજળનું જે વર્ણન એટલું જ નહિ પણ સિનેમાની ફિલ્મમાં જે ગતિ આપેલ છે તે વાંચતા દીલ્હી અને આગ્રાના (motion) બતાવવામાં આવે છે તે ગતિ શબ્દોથી કિલ્લાના મોગલ બાદશાહના સ્નાનગૃહ અને બતાવેલ છે. સિંહની આંખમાં તરવરાટ છે, જિલ્લા સુગંધી જલથી સ્નાન કરવાની રચનાનું સ્મરણ લપલપ કરે છે, પૂછડું ગોળાકાર ફરે છે તેમજ થાય છે. સ્નાન કરી વસ્ત્રાલંકાર પહેરી રાજા તેની સૌમ્ય આકૃતિ છે. વળી તેને લીલા કરતે કચેરીમાં આવે છે. અને ત્રિશલા રાણી માટે એક કરતે, આકાશમાંથી ઊતરતે અને ત્રિશલાના હીરા માણેકરચિત યવનિકા-પડદો ગેઠવાવે છે. મુખમાં પ્રવેશ કરતે બતાવી ચિત્રમાં ગતિ બતા. ત્યાં સ્વપ્ન પાઠકે આવે છે, કૌટુંબિક પુરુષો
૧૭૪
આત્માનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531793 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 069 Ank 10 11 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1971 |
| Total Pages | 60 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 5 MB |