________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આજે પણ રાણકપુરજીના મંદિરના દર્શન નિશાને ત્યાં હતાં એમાં અમારા વધારે કરવાથી દર્શકોને અતીવ આહૂલાદ ઉત્પન્ન થયા પણ થાંભલા ગણી શકાયા નહિં. કરાવે છે.
અહિં અમે કેટલાક શિલાલેખ લીધા મંદિરના બાંધકામમાં મજબૂત એવા તેમજ પૂ. પા. આચાર્ય મહારાજશ્રી વિજય પથ્થરને ઉપગ થયો છે કે સેંકડો વર્ષ લબ્ધિસૂરિજી મહારાજના વિદ્વાન શિષ્યરત્ન થવા છતાં તે પથ્થરો ઘસાયા નથી. પ્રાયઃ પ્રવર્તક શ્રીમાન ભવનવિજયજી મહારાજ ત્રીસ બત્રીસ પગથિયા ચઢી આપણે મંદિરની તથા અન્ય બાલમુનિરને ત્યાં હાજર હતા પ્રથમ સપાટીએ જઈને ઊભા રહીએ છીએ અને એ મહાત્માઓએ જ થાંભલા ગણવાનું કે યુગાદીશ્વર શ્રી આદિનાથ પ્રભુનાં દર્શન શુભ કામ શરૂ કર્યું. બધાયે યથાશક્તિ પ્રયત્ન થાય છે. ત્યાંથી ચેતરફ દૃષ્ટિ નાંખતાં સુંદર કર્યો પણ ૧૪૪ ની સંખ્યા પુરી ન થઈ શકી દેરીઓ અને આરસના મજબૂત થંભ અમને લાગ્યું કે હવે પ્રયત્ન કરવામાં આપણે દેખાય છે. મંદિરનો આખો દેખાવ ત્યાંથી ફલિભૂત થઈ શકીએ તેમ નથી. આ મંદિરમાં એવો રમણીય લાગે છે કે ઘડીભર ત્યાં ઊભા ૮૪ વિશાલ ભોંયરાં હતાં. આજે મૂવમંદિરરહી મંદિરની કલામય બાંધણીનાં દર્શન માં પાંચ ભેયાં અને બીજા બે દહેરાસરોમાં કરવાનું મન થાય. મંદિરમાં કુલ ૧૪૪૪ બે ભેયર મળી કુલ સાત ભોંયરાં છે. અમે થાંભલા છે. થાંભલાની લાઈન લાગેલી છે, ફલ સાતે ભોયરાં જોયાં. ભેંયરામાં ચૌદમી પણ ખૂબી એ છે કે એક પણ થાંભલે દેરીની શતાબ્દિથી લઈને સત્તરમી શતાબ્દિ મુધીમા આડે નથી. ત્રાંસમાંથી જુવો તો પણ દર્શન બનેલી સુંદર જિનપ્રતિમાઓ છે. કેટલીક થાય. થાંભલાની સામે થાંભલો અને દેશની સુંદર વીશીઓ છે. ધાતુનિ પ્રતિમાઓ સામે દેરી છે. કેટલાક થાંભલા તે બહુ જ પણ વિપુલ સંખ્યામાં છે. એક ભોંયરામાં કિંમતી કારીગરીવાળા છે, ચારે બાજુ ઉર ૧૫૧૧ ની સંવતન સુંદર આયાગ પટ છે. દેરીઓ છે. ચારે ખૂણે બબે મંદિરજી-મેટી આવા આયાગપટો મથુરાના કંકાલીટીલામાંથી દેરી છે. આ દરેકના સભામંડપ ને નીકળ્યા છે જે બેથી અઢી હજાર વર્ષ જેટલા રંગમંડપ પણ અલગ અલગ છે. મુખ્ય પ્રાચીન છે. આ આયાગપટ જૈને પોતાના મંડપ ઉપર માળ પણ છે. ચારે બાજુ એવા જ ઘરમાં પૂજા માટે રાખતા. રોળમી શતાદિ માળ છે. એકલો યાત્રી તો જરૂર ભૂલી જાય સુધી આયોગપટો બન્યા હતા તેમ આ કે મેં અહીં દર્શન કર્યા કે નહિ? બસ રાણકપુરજીના આયાગપટથી માલુમ પડે છે. કલાકારની ખરી ખૂબી, અદ્ભુત રચનાકૌશલ્ય આ ભયરામાં બિરાજમાન જિનવરેન્દ્રની અને નિર્માણચાતુર્ય અહીં ઉતર્યું છે. અહીંના બધી પ્રતિમાઓ ધાતુની પ્રતિમાઓના પણ થાંભલા ગણતાં માણસ ભૂલી જાય છે. અમને શિલાલેખ લેવામાં આવે તો જૈન ધર્મના એવું અભિમાન હતું ૧૪૪૪ થાંભલા ગણવા ઈતિહાસમાં કેટલુંક નવું જાણવાનું મળે તેમ છે. એમાં તે કઈ મોટી વાત છે? પશુ એ કેટલાયે આચાર્યોનાં નામ, દાનવીર ગૃહસ્થના અભિમાન અહી ઉતરી ગયું. અમારી પહેલા કુટુમ્બના નામ તથા કાર્ય જાણવા મળે છે. ઘણાએ થાંભલા ગણવાના પ્રયત્નો કર્યાનાં
(ક્રમશ)
આત્માનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only