Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૩૦૧)માં છે. શું એજ કૃતિ તે ઉપયુક્ત વસહર-કુલિ’ગ-મંત્ર” ઉલ્લેખ છે, એની બીજકોષ છે ? ઈ. સ. ૧૯૩૭માં જે “શ્રીવૃત્તિમાં આ મંત્રને ભગવાનના નામથી ભૈરવ પદ્માવતીક૫” નામનું' પુસ્તક પ્રકાશિત ગર્ભિત ૧૮ અક્ષરના મંત્ર કહ્યો છે. એમાં કરાયું છે તેમાં લગભગ અંતમાં રૃ. ૪- પ્રારંભમાં તારખીજ, તૈલેાકયખીજ અને ૪૮માં “મન્ત્રાક્ષરાને ખીજ કા” છપાયા મહંત ખીજ અને અંતમાં તત્ત્વબીજ અને છે. એમાં મંત્ર બીજે તેમજ તેનાં નામા પ્રણિપાત બીજના નિર્દેશ કરતાં આ ૧૮ અપાયાં છે. આ કોષ શાને આધારે રચાયા અક્ષરના યત્ર ૨૮ના બને છે એમ કહ્યું છે. છે તેના કોઈ ઉલ્લેખ જણાતા નથી. ગમે પરંતુ એ બીજોથી કયા કયા અક્ષરા અભિ તેમ પણ “મ ંત્ર બીજકેાશ” જેવુ' પુસ્તક છે તે સૂચવાયું નથી `કીતિસૂરિએ તૈયાર કરવામાં એ તેમજ મલ્લિષકૃત નીચે પ્રમાણે દર્શાવ્યે છે.વિદ્યાનુશાસન (પરિ. ૨)માંના ખીજકા” પણ ઉપયોગી થઈ પડે તેમ છે કે જે ચેાઞશાષ (પ્ર. ૮)નુ' સવિસ્તર વિવરણ” (પૃ ૧૦૨-૧૦૩)માં ઉધૃત કરાયા છે માત્ર ખીજે અને એનાં નામે વિષે કેટલાક છૂટાછવાયા ઉલ્લેખા જે મારા જોવામાં આવ્યા છે તે હું હવે નોંધુ છું.
પ્રેત
એ
–
. ॐ ह्रीँ श्री मई नमिऊण पास विशहर वह जिण फुलिंग ॐ ह्रीँ भी मह" नमः "
હૅમ ચેાગશાસ્ત્ર (પ્ર. ૮, હ્યેા.)ની સ્વાપન્ન નિવૃતિ (પત્ર ૧૦૨મ)માં નીચે મુજબ પાંચ આણા દર્શાવાયાં છે.
ના, દ્વી, વજી, રૂ અને ૬ઃ આ પાંચને ભૈરવ-પદ્માવતી ક૫ (પરિ ૩, àા. ૩૫)માં કામખાણા કહ્યાં છે.
ઉવસગ્ગહરચાત્ત ઉપર જિનપ્રભસૂરિએ અથ'કલ્પલતા નામની વૃત્તિ વિ. સ'. ૧૩૬૫માં રચી છે. આ સ્તાત્રની દ્વિતીય ગાથામાં
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પરંતુ માંથી એ અક્ષર ગણતાં તા ૩૦ આ ૨૮ અક્ષરના એ સૂરિએ કહ્યો છે. થાય છે. એને એકેક ગણીએ તા ૨૮ થાય. વળી “ તત્ત્વમીજ ”ના અથ' નો શ્ર કરવા પડે, કેમકે બાકી એ ચારે ત અનુક્રમે તારખીજ યાને પ્રહાણુમીજ શૈલેાકયમીજ, કમળામીજ અને મત-મીજ છે. ભૈ॰ ૫ કમાં મ`ત્રાક્ષાના જ કોષ " ( પૃ. ૪૬ )માં તેને વાગ્બીજ તથા
તત્ત્વમીજ કહેલ છે, જ્યારે “ ઉવસગ્ગહર' Ôાત્ર સ્વાધ્યાય' (પૃ. ૯)માં કહ્યુ` છે કે મંત્રશાસ્ત્રામાં તત્ત્વમીજ થી ડ્રીકાર જ ઈષ્ટ છે. આમ કહી મે'થી માંડીને ઇષ્ઠિત સુધી અને ત્યાર બાદ હી નમઃ એ મત્ર
૧ આ મંત્ર અહીં દર્શાવાયા નથી પર ંતુ હકીર્તિસૂરિએ ઉવ. ની વ્યાખ્યા (પૃ. ૧૭)માં એ નીચે મુજબ જણાવ્યા છે.
“નમિળ પાણ વિસ વર્_નિતિ.”
(વિ)” છપાયું છે તે મ' જોઇએ.
'
૨ મા રીતની ગણુતરી “ મહાપ્રાભાવિક ઉવસગ્ગહર તેાત્ર યાતે જૈન મત્રવાદની જયગાથા (પૃ. ૧૯૫)માં કરાઇ છે.
૩ એક મા પૈકી એકના પણ નામ નિર્દેશ કરી અભિપ્રેત પાઠ અપાયા હોત તે। તે આધારભૂત મણુાત તત્ત્વખીજ એટલે એ બાબત હુ આગળ ઉપર દર્શાવનાર,
નવેમ્બર ૧,
For Private And Personal Use Only
,,
| SR No. | 531785 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 069 Ank 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1971 |
| Total Pages | 27 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 4 MB |