________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૯૨ શ્રી જન ધર્મ પ્રકાશ
[ ફાગણ વય વધતાં અને પ્રસંગ પ્રાપ્ત થતાં ભયટાણે હિંમતથી સૂઝવા માંડયું, અરે! એકલે હેલું તે પણ કોઈના તાપમાં ન તણાઉં એટલે હરિ પાછળ “ બળ’ નો ઉમેરો થયો અને “ હરિબળ” એ નામથી શહેરમાં પ્રસિદ્ધિ થઈ.
હરિબળ ! નામ પાછળનું રહસ્ય સમજાય તે એથી એર કામ થાય- હરિ' કહેતાં ઇશ્વર અને જેને એ ઈશ્વરનું બળ મળ્યું છે એવો માનવ તે હરિબળ. કેમ ભાઈ, વ્યાખ્યા ગમે એવી છે ને ? માછલા એ પણ છે છે અને એમને મારવા, પકડવા અને એ વેચીને પેટ ભરવું એ જરૂર પાપમય કામ છે. એથી તે એ ધંધે હલકે ગણાય છે. જો બીજું કંઈ કામ આવડતું હોય તે આ નીચ વ્યવસાય છોડી દેવો ઘટે. દરેકને જીવન વહાલું હોય છે.
બાપજી! તમારી વાત સાચી છે પણ મેં કહ્યું નહીં કે ત્રીજી પેઢીથી આ માત્ર આજીવિકાનું સાધન છે. પાકી ઉંમરે હવે બીજો ધંધે આવડે પણ નહીં. પેટે પડયાને પિષવા તે પહેજ ને ! એમને કંઈ ભૂખ્યા મારી નંખાય? હું પણ, બા૫જી સમજું છું કે જે છોને ભગવાને પેદા કર્યા, તેમને મારવાને મને શે હક છે? છતાં “પેટ કરાવે વેઠ” એટલે આમ કર્યા વિના આરો નથી.
મચ્છીમારની વાત સાંભળી સંત ઘડીભર તેના ચહેરા તરફ જોઈ રહ્યા. પછી મિષ્ટ વાણીમાં બોલ્યા
ભાઈ, હતાશ થવાની જરૂર નથી. કોઈ યોગ સાંપડે તે આ ધંધાથી હાથ ધોઈ નાંખવા. તપાસ કરતાં રહેવું. તે મને થોડો સમય વિશ્રાતિ મળે એ સારુ અહીં સગવડ કરી આપી અને વસતીનો હેલો માર્ગ પણ બતાવ્યું. એ તારા ઉપર ઉપકારનો બદલામ-આપણું મેળાપની યાદમાં હું તને એક નાનકડો નિયમ આપું તો તું સ્વીકારીશ?
બાપજી, મારા જેવા ધીવરના નસીબમાં આપ સરખા સંતને વેગ કયાંથી? આ તે ભૂલા પડયા અને આ હીન ભેમમાં પગલાં થયા. મારાથી પળે એ હશે તે હું રાજી થઈને ગ્રહ9 કરીશ.
સાંભળ, કાલથી તારે જાળમાં જે પહેલું માછલું આવે તેને અભયદાન આપવું અર્થાત એને ટોપલામાં ન ભરતાં દરિયામાં પાછું નાંખી દેવું. આ નિયમ દ્રઢપણે પાળ.
મહાત્માજી, આટલો જ નિયમ! જરૂર પાળીશ. રાજ ટોપલા ભરી, માછલા ભરી જનારને એક માછલું પડતું મૂકવું એમાં તે શી મોટી વાત છે ?
તે હું વિદાય લઉં છું, જોજે હરિબળ! અડગ રહેજે.
મહારાજ મારા બાપના બેલથી ખાતરી રાખજો કે હું આ નજીવી વાતમાં કાયર નહીં બનું. હું ત્યારે નમસ્કાર,
ઉપરના પ્રસંગ પછી લગભગ મથાળે વર્ણવેલે બનાવ એક અઠવાડીયા બાદ બને. તે દિવસે જાળ નાંખતાં જ એક જાડા મતસ્ય પકડાયો. તરત જ નિયમ મુજબ એને છોડી દીધો.
For Private And Personal Use Only