________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રવેશ કર્યો અને શેઠ જુવે તેમ કબાટમાંથી જરઝવે- ભય સત્ય સુવ શેઠને તે રાતે પેલા ચારોને ચોરી રાત, રોકડતાણું અને સોના ચાંદીની પાટો કાઢી કરતાં જોઈ સમજાઈ ગયું. ચાર પિટકાં બાંધ્યાં. એ બધાં માલની કિમત લાખો
આચાર્ય ધમ ઘોષસૂરિજીએ તેજ દિવસે સવારના રૂપિયા કરતાં પણું વધુ થતી હતી. શેઠને મૌનવ્રત .
વ્યાખ્યાનમાં પરિગ્રહ વિષે સમજાતાં કહ્યું હતું કે : હતું એટલે બોલવાનું તો હતું જ નહીં, પણ એ
અણુમાત્ર પરિગ્રહ રાખવાથી પણ મોહકર્મની ગાંઠ દશ્ય જોઇ શેઠ વિચારવા લાગ્યા કે આ માણસને
દઢ થાય છે અને તેથી તૃષ્ણાની એવી વૃદ્ધિ થાય આ રીતે ચોરી કરવાની જરૂર શા માટે ઉભી થઈ છે કે તેની શાંતિ માટે સમસ્ત લોકનું રાજ્ય પણ
પૂરું પડતું નથી. આ જગતમાં એવો કઈ ધનવાન આમ વિચારતા હતા એવામાં સઘનશેડની નજર નથી કે જે ધન ઉપાર્જન, રક્ષણ અને વ્યયમાંથી પોતાના બગીચામાં એક કે ખોદાવવાના કારણે ઉત્પન્ન થયેલ દુઃખરૂપી અગ્નિ વડે દાઝ ને હાય; થયેલા માટીના મોટા ઢગલા પર પડી. એક બાજુ માટે હે મહાનુભવો ! જો તમે સંસારના બંધનને ડુંગર જેવો મોટો ઢગલે થયો હતો ત્યારે બીજી નાશ કરવા ઈચ્છતા હો તો ધનના સમૂહને છોડીને બાજુ મોટો અને ઊંડો ખાડો થયો હતો અને મુનિઓના સમૂહને આનંદ આપનારા સંતરૂપી લાગ્યું કે જ્યારે એક સ્થળે ઢગલે થાય છે ત્યારે અન્ય સ્થળે ખાડે પડે છે. કોઈને કોઈ રથળે ઇન્દ્રિયોના વિષયોનું તે બીજ છે પણ સમસ્ત ખાડા પડે તેમ જ અન્ય સ્થળે ઢગલે થાય છે અને પાપનું મૂળ છે અને નરકાગારની ધજા છે. તેથી આ રીતે અસમાનતા સર્જાય છે. પછી પિતાની આવા અનર્થકારી ધનને છોડી સંતોષને અંગીકાર અઢળક ધનમિલ્કત વિષે વિચારતાં સત્રતશેઠને થયું કરો જેથી સંસારની જાળ-ફાંસે કપાશે ! કે આવા મોટા પરિગ્રહના કારણે તેની હવેલીમાં
એક તરફ સુવતશેઠની આ રીતની વિચારધારા ધનનો ઢગલો થયો તે ખરો, પણ બીજે ખાડા આગળ ચાલી અને બીજી બાજુ ચાર લોકેએ પલા પડ્યા વિના કાંઈ ધનનો ઢગલે થઈ શકે નહીં. આમ પિટકાં ઉપાડી હવેલીમાંથી બહાર નીકળવાની તૈયારી
જ્યાં જ્યાં ખાડાની રચના થાય છે, ત્યાં તેની આસ- કરી. સત્રતશેઠના પરિગ્રહના બેજાને ભાર આ ચારપાસના લેકે પછી ચેરી, લુટફાટ અને પાપના
લેકે કેટલાક અંશે ઓછા કરતા હતા, એટલે તેને પંથે વળે છે.
તે ક્રોધ આવવાને બદલે આન દ થતો હતો. પરંતુ સુત્રતશેઠની વિચારધારા આગળ ચાલી: “આમ ચરલેકે પિટકાં લઈ જેવા બહાર નીકળવા ગયા એક વર્ગના લોકોને પાપના ભાગે ધકેલવામાં અન્ય- કે તેમને બહાર નીકળવાનું દ્વાર અલોપ થઈ ગયેલું. વર્ગના એટલે ધનવાન લેકે પરિગ્રહને કારણે નિમિત્ત- લાગ્યું. કયા ભાગે બહાર નીકળવું તે તેમને સુઝે રૂપ બની જાય છે. આવી અસમાનતા વધતાં લોકો નહીં અને કાં કાં માર્યા કરે. પિટકાં જેવા નીચે મૂકે લેક વચ્ચે કલેશ, કંકાસ અને તકરાર થાય છે કે સામેજ દ્વાર દેખાય, પણ જેવા હાથમાં ઉપાડે કે, અને ભિન્ન ભિન્ન પક્ષો રચાય છે. દેશ દેશની પ્રજા તરત જ દ્વાર અદશ્ય થઈ જાય અને ચારે તરફ વચ્ચેના યુદ્ધોનું મૂળ પણ આમાં જ રહેલું છે. સત્તા, માત્ર દિવાલ નજરે પડે. ચાર લેકે અંદરો અંદર ધન અને અધિકાર પ્રાપ્ત કરવા માટે લેકમાં અનીતિ, આ કૌતુક સંબંધમાં વાત કરતા હતા, એટલે સુવતલુચ્ચાઈ, ઠગાઈ અને પાપાચાર પણ પરિગ્રહના પાપ- શેઠ તેઓની મુશ્કેલી સમજી ગયા. પણું મૌનવ્રતના માંથી જ વધે છે.” આમ પરિગ્રહ જ બધાં પાપનું કારણે તેઓ કશું બોલી શકે તેવી સ્થિતિમાં ન હતા. મૂળ અને સકળ વિશ્વની અશાંતિનું કારણ છે, એ એમ કરતાં કરતાં પ્રભાત થયું અને ચાર લોકોને
o
આત્માનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only