________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ચિંતન કણિકા
વધારે ને વધારે યંત્રવાદી બનતી જતી દાયિક પથના અભાવને અસહ્ય ગણતા અસહિણ આજની સંસ્કૃતિ સત્યની એકતરફી બાજુ ઉપર પુરુષે હમેશાં હોય છે, આવી સંદિગ્ધ અને ગંભીર બનતી જણાય છે. વૈજ્ઞાનિક ઢબે સાબિત દુર્ઘટ અવસ્થાને આપણે સહ્ય ગણુએ એટલા કરી શકાય તેવી બાબતોને જે તે કંઈ કર્તવ્યના ધાર્મિક તે નથી. પાયારૂપ માને છે. આપણું યુગના નાયકે આગળ ત્રીસ-રમની સંસ્કૃતિ વિજયી નીવડી, પણ તરી આવેલા કેટલાક વિજ્ઞાન અને શાસ્ત્ર વદ જિતાયેલી પ્રજાને ધર્મ ન આપી શકી અને તેથી માણસને સ્વયંવહ પ્રત્યાઘાતથી બનેલું, માત્ર તે પોતે જ તે પ્રજાએ આપેલા ધર્મની દાસી યંત્રસ્વરૂપ અને પાર્થિવ પ્રાણી કહે છે. માણસના બની. આ નવી દુનિયાને એશિયાની મહા પ્રજાએ મનમાં રહેલી એહિક તૃણુઓને તેઓ મહત્તવ પર્યાય આત્મીયતા અપે એમ ન બને? પશ્ચિમ આપે છે. માનવઆત્મામાં વસતી શુભ શુચિતાથી તેની રાજકીય અને સામાજિક જનાઓ દ્વારા તે બધા અજ્ઞાત જણાય છે. આ જમાનામાં જેમાં જુદી જુદી સંસ્કૃતિઓ હળીભળી શકે અને જન્મેલા શ્રદ્ધાનો અભાવ અનુભવે છે. તે કઈ ૫ થ વિનાના એકલવાયા છે. આત્મિક જીવનની
દુનિયાની આત્મીય દરિદ્રતા નિવારવા તેમને
ફલદાયી સમાગમ સંભવી શકે તેવું રચનાતંત્ર પુનઃપ્રાપ્તિ, માનવી પોતે અપૂર્ણ પ્રાણી છે તેને
પૂરું પાડી શકે તેમ છે? આત્મિક જીવનની ખ્યાલ અને પિતાનામાં ગુપ્ત રહેલે પ્રભુનો દર બાર તેને આદર્શ છે–માત્ર આ જ માનવી માટે
પુનઃપ્રાપ્તિ વિનાની વૈજ્ઞાનિક સંસિદ્ધિઓ માનવ
૩ આશાપ્રદ છે. કોઈપણ પ્રકારની ભાવના કે આદ
જાતનું નિકંદન કાઢવા આપણને ડારતી રહેશે. શેથી જાયેલા બધા જમાનાઓને પોતપેતાની આપણું નાવ ભવિતવ્યના સાગર ઉપર ચાલે છે. પ્રભા અને પરમાનંદ હોય છે તથા પોતાની પ્રજા
દુનિયા કાં તે અગ્નિની ભભૂકતી જવાલાઓ તેમ જ અનુગામી પ્રજા માટે પણ તે કંઈક કરી
વડે ભરખાશે અથવા તો ચિર શાતિમાં નિમજીજાય છે. જ્યારે અધમ અશ્રદ્ધાથી છવાયેલા
ન કરશે આપણુ યુગના કર્તવ્યોને કેટલા મને જમાના તેમની આનુવાંશિક પ્રજાએથી તિરસ્કાર
પૂર્વક આપણે પાર પાડીએ છીએ તેને ઉપર રાય છે કારણ કે, સફલદાયી વસ્તુઓ માટે કોઈ
તેને આધાર છે. સત્તા અને અધિકાર ઉપર રહેલા હવાતિયાં મારતું નથી, આજનો જમાને અશ્ર
અધિકારીઓ યુદ્ધની જવાળાઓ સળગાવવા માટે
અપૂરતી એવી તંગદિલીને અનુકુળ બની તેને દ્વાન, આથા વિનાને છે એની ભાગ્યે જ કંઈ
હળવી કરશે તે આજના વિજ્ઞાને પ્રજવળેલા ના પાડશે. કેઈ અહા કે ભાવના કરતાં શ્રદ્ધા માટેની તેની અશક્તિથી ઝાંખે પડેલે એ આ
જ્ઞાન પ્રદીપને લાયક એ માનવસમાજ પ્રસ્થાપિત
કરી શકશે. યુગ છે. આધુનિક પ્રજા પ્રજા તરીકે પદાર્થોની
એક પ્રાચીન પ્રાર્થનાથી સમાપ્તિ કરીશ? સાદથતા અથવા તેમની વચ્ચે રહેલા સંબંધકાવનો ખ્યાલ ચૂકી ગઈ લાગે છે. આજે માણ
: सर्वेऽत्र सुखिनः सन्तु सर्वे सन्तु निरामया :। સાના મનમાં જે શૂન્યતા પ્રવર્તે છે તેને દૂર કરવા સર્વ મદ્રાળ વગરનું મા દુઃ૪માનુસાર . આજના સાંપ્રદાયિક ધર્મો અશક્ત છે. જ્યારે છે શાન્તિઃ શાંતિઃ શાંતિઃ || જના દેવતાઓ, જૂનાં સત્ય, જૂનાં જીવનમૂલ્યો કોલંબિયા યુનિવર્સિટીએ ઊજવેલી શતાબ્દી નષ્ટપ્રાય બને છે, જીવન જ દીપ્તિ વગરનું બની તેનાં પ્રસંગે ડે. રાધાકૃષ્ણને આપેલું ભાષણ. ક્રી વર્લ્ડ (નં. સ્વરૂપો રૂઢ બની જાય છે ત્યારે નવા અને સામુ. ૧) માંથી.
૨૧૮
આત્માનંદ પ્રકાર
For Private And Personal Use Only