________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
હતી. ભગવાને આનંદને મોકલી તેને બોલાવી મંગાવી, ગણવેલા વધ, બન્ધ, શરીરછેદ, અતિભાર ઉપડાવ્ય કહ્યું, “તું આમ કેમ કરે છે? જો તું મારી સન્મુખ હાય વગેરે અહિંસાના અતિચારના પ્રતિક્રમણનું ન આવી હોત તે તમારી શત્રુવટ ક સુધી ચાલું સ્મરણ કરાવે છે. રહેત. વૈરને બદલે વૈર શા માટે રાખે છે?” કહીને ગાથા સંભળાવી.
જ્યારે ખ્રિસ્તિ ધર્મગ્રન્થ બાઈબલમાં કહેવામાં
આવ્યું છે કે, “તું તારા પડોશી ઉપર પ્રીતિ કર દિ વેરેન વેરન સન્મત્તાધ રાજનં . અને તારા ઘેરી ઉપર ટૅપ કર એમ કહેવામાં આવ્યું એવેરેન ૨ સમ્મત ન ધ સનાતને || હતું એ તમે સાંભળ્યું છે. પશુ તમને કહું છું અહીં કદી પણ વૈરથી વૅર શમતું નથી કે તમે તમારા વૈરીઓ પર પ્રીતિ કરો, ને જેઓ
* તમારી પાછળ પડે છે તેમના ભલા માટે પ્રાર્થના અવૈરથી–પ્રેમથી શમે છે. એ સનાતન ધર્મ છે.
કરો. કારણ જેઓ તમને ચાહે છે તેમના ઉપર અને બન્ને શેનું વૈર શમ્યું.
તમે પ્રેમ રાખો છો એમાં શું વિશેષતા છે ? એવી રીતે વૈદિક ધર્મના સુપ્રસિદ્ધ વિરાટ ગ્રન્થ મહાભારતમાં અનેક સ્થળે જુદા જુદા સંદર્ભોમાં અને યહુદી ધર્મમાં પણ ફરમાન છે કે, “ તું પ્રતિપાદન કરવામાં આવ્યું છે કે :
ઘર ન વાળ. ને લેકે પર ખારે ન રાખ. જેમ
તારા પિતા પર પ્રીતિ રાખે છે તેવી રીતે તારા ને હિંચર્થમૂતાન મૈત્રાચારેત ! પડોશી પર પણ પ્રીતિ રાખ. ” રે નીતિમાના વૈ કુવર વેચન
આમ વૈરત્યાગની ભાવના-કટુતા ત્યાગની ભાવકાઈ પ્રાણીની હિંસા કરવી નહિ, મૈત્રીભાવ નાને જગતના અનેક ધર્મોએ પ્રબોધી છે. તેનું રાખીને ચિરવું. આ જીવન ધારણ કરીને કાઈની વ્યવસ્થિત રીતે સાંવત્સરીક પર્વમાં સ્થાપન કરવામાં સાથે ય વૈર કરવું નહિ.
આવ્યું છે. એટલે આ પર્વોરાધનનું માહાસ્ય તે જ વળી એ જ ગ્રન્થમાં બીજે એક ઠેકાણે કાશીના સચવાય છે, જેની સાથે કટુતા થઈ હોય, દિલ વાણીયા તુલાધાર અને બ્રાહ્મણ જાજલિના સંવાદમાં, દુભાયું હોય, તેમની સાથેની કટુતાની વિષમય
લાગણી દિલમાંથી દેશવટો પામે. સર્વ જીવો પ્રત્યે મહર્ષિ વ્યાસ તુલાધારના મુખે કહેવડાવે છે:
મૈત્રીભાવ કેળવવાને રૂઢ આચાર ચાલુ હોય અને vi ઃ ઇન્નિત્યં સેષ ૧ fક્ત (તા. સાથે કરતા પણ ચાલુ રહે તે આ પર્વની મહત્તા જળા મનના રાજા તે ધર્મ વેર વાગશે II ગમે તેટલી ગાવા છતાં, એને લાભ કદી નહિ મળે.
હે જાજલિ ! જે (મનુષ્ય) મન, કર્મ અને એટલે બીજાં કેટલાંક ઐતિહાસિક કારણો વચનથી સદૈવ સર્વને સુહંદ છે અને સર્વના હિતમાં ઉપરાંત, કટુતાત્યાગ-રત્યાગ અને મૈત્રીભાવના રત છે, તે ધર્મવેત્તા છે—ધર્મને જાણકાર છે. સ્થાપન અર્થે આ પવિત્ર દિવસમાં કલ્પસૂત્ર-ભગવાન
ત્રાજવાથી નિષ્પક્ષ રીતે પ્રામાણિકતાથી સામાન મહાવીરનું ચરિત્ર શ્રવણ કરવાની પ્રથા પડી છે. એ તાળનાર કાશીને આ વણીક તુલાધાર, બારવ્રત શ્રવણ માત્રથી જ અને દૃષ્ટિ વિનાનાં ગતાનુગતિક પૈકી ત્રીજા વ્રતના અતિચાર “ કૂડકૂલ કૂડમાને થી તપોથી જ આત્માનું કલ્યાણ થઈ જશે, એમ વિરામ પામેલા કાઈ સમતાપ્રાપ્ત જ્ઞાની સાચા જૈન જે અનુયાયીઓ માનતા હોય તે તે ભ્રમ છે. પણ શ્રાવકની યાદ આપે છે. એટલું જ નહિ બારવ્રતમાં સર્વ પ્રાણીમાત્રના હિત અર્થે જેમણે અગણિત
૧૮૨
આત્માનં પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only