________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જેમ વેદ જ રેગીને કહી શકે કે એણે શું ખાવું મનુષ્યને માથે પાપપુણ્યને ભાર છે. પ્રાણીને યોગ્ય નથી, કારણ આરોગ્ય દ્રષ્ટિથી એ એ બતાવી માથે એ ભાર નથી. કારણ માણસમાં બુદ્ધિ છે. શકે છે, તે જ રીતે શ્રેષ્ઠ મનુષ્યો ધર્મ દ્રષ્ટિથી યોગ્યા એથી એણે જીવનની શું કિંમત છે એ સમજવું
ગ્યતાને જે ભેદ કરી ગયા છે તે જ ઉચિત જોઈએ. તમારે તમારી જિંદગીને હેતુ એને ઉપયોગ સમજવું જોઈએ. તેઓ જેને સારું કહે તે જ સારૂં સમજ જોઈએ. તમે જાણે છે કે એક રૂપિયાની ગણવું. આપણી મરજીમાં આવે તે સારું ન ગણવું, કેટલી કિંમત છે. એમાંથી શાકભાજી આવે, સીનેમા તેવી જ રીતે ધર્મસિદ્ધાંતના મનફાવે તેવા અર્થ પણ પણ જોવાય, કે કેઈનું દુઃખ પણ નિવારી શકાય. કરવાને આપણને અધિકાર નથી. વૈદે કહ્યું હેય દૂધ સારો ઉપયોગ કરે એ તમારા હાથની વાત છે. તે પીવાને વાંધો નથી. દૂધમાં સાકર નાખવાનું કે, ભાત જ પ્રમાણે જીવનની કિંમત સમજીને એને સારે ખાવાને વધે નહી. તે એ ત્રણે ચીજો મેળવી ઉપયોગ કરવો એ તમારા હાથની જ વાત છે. દૂધપાક બનાવીને ન ખવાય, આપણી લાલસા, મહાવીર, બુદ્ધ, સંત તુકારામ, નાનક, મહાત્મા તૃષ્ણાતિને અનુકૂળ થાય એવી રીતે મહાન માણસનાં ગાંધી, એ બધાના જીવનની કિંમત કેણ કરી શકે વચનોના અર્થ ન કરાય.
એમ છે! જીવનને સાર્થક કરવા સારું આચરણ
અને સારી સંગીત જરૂરી છે. અને દંભ, દમામ શરીરથી જ પ્રાપ્ત કરવાનું છે તે કલ્યાણ. આપણે
જ છોડવાની જરૂર છે. ખૂબ એક મૂર્ખ માણસ પાસે જીવનની સાર્થકતા ઈચ્છતા હેઈએ તે સવારથી સાંજ પિતાના મૃત્યથી પૈસા હાથમાં આવ્યાં. તેણે પોતાના સુધીમાં આપણે કેટલી ભૂલ કરી તે રોજ તપાસતાં પૈસાને પ્રભાવ બતાવવા મિત્રોને ચા-પાણી પીવા રહેવું અને એવી ભૂલની પરંપરાને નિવારવા પ્રયત્ન બેલાવ્યાં અને તે બાળી ચહા કરી. આને હું કરે. ભૂલ તે થાય, પણ તેના વિષેની જાગૃતિ મૂર્ખતા સિવાય બીજું કશું ન કહું. આ જાતના આપણને એમાંથી બહાર લાવશે.
પ્રદર્શને, પૈસાના વૈભવના આજકાલ ખૂબ ખૂબ થાય ખરાબ એ સર્વ માટે નિષિદ્ધ છે. છે. લગ્નમાં ઝાડ પર બત્તી કરવામાં આવે છે. ભાઈ
એની શી જરૂર ? એ શું આવશ્યક છે? એ મૂર્ખાઈ સત્ય વચન, પ્રામાણિકતા એ સહુ ધર્માચરણ
** છે. આપણે કમાયા એ માત્ર આપણું જ ધન છે કહેવાય અને આમ તે ધર્મ સહુને પ્રિય છે. કારણ
એમ માનવું એ ખોટું છે. કઈ ચોરી, જઠ કે ખરાબ વર્તાવને સારું કહેતું નથી. ચાર પોતે પણ ચેરીને સારી તે કહેતે જ નથી.
શ્રેષ્ઠ મનુષ્યોની સંગત શોધો ગમે તેવી કુશળતાથી ખરાબ કાર્ય કર્યું હોય પણ શ્રેષ્ઠ બનવા શ્રેષ્ઠ મનુષ્યની સંગત શેધો. પતનને ખરાબ એ ખરાબ જ છે ને એવી કુશળતા માટે કાઈ માર્ગે જવું હોય તે એ સંગ કેળવો. તમારે પિતાને એને આદર કરતું નથી. તે જે કામ ખરાબ છે એ એ વિચારવાનું છે. ઈશ્વરે તમારામાં એ શક્તિ મૂકી સર્વ માટે નિષિદ્ધ જ છે. વળી આપણું આચરણ છે કે, તમે જાતે તમારું જીવન ઘડી શકે. પણ એક સારું છે એમ ન સમજવું જોઈએ. આપણે બીજા ખરાબ કામ બીજું ખરાબ કામ કરવા પ્રેરશે. તમારે સાથે જે રીતે વર્તીએ એ જ રીતે બીજા આપણી શું થયું છે તે વિચારી લેવું. જે ખાવા-પીવા સાથે વર્તે ત્યારે આપણને જે એ પસંદ ન પડે તે પહેરવામાં જ તમને જીવનની સાર્થકતા દેખાતી હોય આપણું વર્તન યોગ્ય નહોતું એમ સમજવું જોઈએ. તે જુદી વાત છે. જે મને કોઈ મારે એ ન ગમે તે મારાથી બીજાને પણ તમે શું ઇચ્છે, ભગવાન પાસે શું માગે મરાય જ નહીં.
(પૃષ્ઠ ૧૫૪ ઉપર ચાલુ)
૧૪૨
આત્માનંદ પ્રકારો
For Private And Personal Use Only