________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સમય માત્રનો પ્રસાદ ન કર
લેખક: રંભાબેન ગાંધી વિરપ્રભુએ આ સુત્ર ગૌતમને આપ્યું છે ત્યારથી કુસદ નથી મળતી તેણે પણ આ સવાલ પૂછો તે આપણે એ સૂવને પાઠ અનેક વાર કરી ગયા. કહી પડશે જ ને ? કદાચ એ જવાબ મળે કે-એમ બીલ શકીએ કે દરેક જૈનને આ સૂત્ર તે લગભગ એ જ કુલ ફુરસદ નથી મળતી એમ તે નહિ જ. મળે તે છે હશે. આજના યુગમાં જ જવાહરલાલે કહ્યું છે કે- જ, પરંતુ એ મળેલી ફુરસદનો ઉપગ અને ત્યાં અને આરામ રામ હૈ.” આ બેની મૂળ વાત એક જ છે, તેને ત્યાં જઈને, ગામ ગપાટા મારીને આડોશી પડોશી પરંતુ દિશા ફેર છે જ. વીર પ્રભુએ કહ્યું છે તે– સાથે વિકથા કરીને, સમય બગાડે છે ને ધારે તે એ આત્માની ઉન્નતિમાં, કર્મ નિજેરામાં ક્ષને પ્રમાદન મળેલા સમયને સ યનમાં ધાર્મિક ચર્ચામાં અગર કર એમ કહ્યું છે, જ્યારે આજના યુગના સૂત્રે કહ્યું તે મૌન રહીને સદુપયોગ કરી શકે છે. કેમ તમને શું લાગે છે કે-ગમે તે કાર્ય કર. પરંતુ પ્રમાદ ન સેવ. છે ? જે એમ લાગતું હોય તે “જાગ્યા ત્યારથી સવાર.”
માઈને કહીએ કે તમને ઘરે સમય મળે છે–તે હવે જેને ફુરસદ ધણી છે, પરંતુ એ ફુરસદનું શું એને સદ્ગ કરોને. તે કદાચ ધડ દઈને જવાબ મળે કરવું તે સુઝતું નથી તેની વાત કરીએ. કઈ પડયા કે અહીં નવરાશ જ ને છે? ઉઠયા ત્યારથી તે રાત પડયા આજકાલની માયકાંગલી, ને પ્રેમલા પ્રેમલીની સુધી પગ વાળવા પામતાં નથી...શ્વાસ લેવાનો સમય વાતથી ભરપૂર એવી નવલકથા વાંચીને સમય પસાર કરે મળતા નથી, ત્યાં વળી તમે કહે છે કે સમય મળે છે કે, ઈ ડીટેકટીવ વાર્તાઓ વાંચે છે, તે કોઈ સીનેમાને એને સદુપયેાગ કર. ગેલન મા હતી જ કે દાડે ને લગતા માસિ વાંચીને સમય વિતાવે છે. આવી રીતે દૂધે વાળુ કર્યા તા જ કે દા' અહીં સમય છે જ ને સમય વિતાવે તેને આપણે એમ તે કહી શકીએ કે કે સદુપગ દુરૂપયેગની વાત થાય.'
સમયને સદુર કરે છે ? અંગ્રેજીમાં કહે છે તેમ
Killing time જેવું કરે છે. બાકી એ નવરાશનો. ઉપરની વાત આપણે માની જ રહી. પરંતુ જેને લાભ લઈને બદ્ધિક કે આધ્યાત્મિક ઉન્નતિ સાધે છે એમ સભ્ય નથી મળતે તે વર્ગ જેમ છે, તેમ ઘણો જ તે નહિ જ કહી શકાય ને ? આ વર્ગ નવલકથા વાંચવા નકામો સમય કાઢે છે તે વર્ગ પણ છે જ. એક વર્ગ ઉપરાંત ખરીદવાને શોખીન છે, ને હેય જ ને ! ઘેર એવો છે કે જે કમાઈને માંડ પુરું કરે છે. તેને પોતાને નોકર ચાકર રસોઈયા છે, બારણે મેરો છે, ડ્રાઈવર કે ઘરના સ્ત્રી વર્ગને સમય નથી મળતું તે કબૂલ છે, હાજર છે, ને પેલાએ કમાઈને થેલી એમના હાથમાં પરંતુ એક એ વર્ગ પણ છે કે જે સારી રીતે કમાય આપી છે. પછી જઇએ શું ? ને એમાં યે પરસેવાને છે. ડી મહેનતે કમાય છે ને તેના ઘરને સ્ત્રી વગે કર ઉસે ખરતા સહેજ આંચકે પણ લાગે. પરંતુ હમણાં ચાકરને કારણે લગભગ નવો પડે છે. જેમ જેમ પુરુષને જે નવી જાતને પેસે ભેગો થઈ રહ્યો છે ને જેને માટે કમાણી વધુ તેમ બેરાને કુસર વધુ એ તે સૌ ઈ ટૂંકમાં B.M.નો પસે કહે છે એ ખરચતાં તે જરાય કબૂલ કરશે જ..આ વર્ગ શું કરે છે? નવરાશ મળે છે આંચકે લાગતું નથી. માટે આ વર્ગ આખે દા તેને કે ઉપયોગ કરે છે ? : પગ કે દુરૂપયેગ? માટીંગ કરે છે, ને જોઈતી વણજોઈતી વસ્તુઓ ઉપાડી
આ સવાલ પોતાની જાતને, પિતાના અંતરાત્માને લાવે છે. પૂછી લે તે કેવું? જવાબ મળી જ જશે. જે વર્ગને એક વર્ગ એ છે કે જે સમાજસેવાને કા કરે
સમય માત્રનો પ્રસાદ ન કર
For Private And Personal Use Only