________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ભગવાન મહાવીર
લેખક: ઝવેરભાઈ બી. શેઠ બી. એ. ચૈત્ર શુકલ તેરશ એટલે ભગવાન મહાવીરની ઇજા પહોંચાડીએ કે યાતના પહોંચાડીએ તે થાય છે. જન્મ જયંતિ. અહિંસાના મહાન તિર્ધર તીર્થકર અરે! ખરાબ વિચારો કરીને, નિંદા કરીને પણ મહાવીર સ્વામીના જીવનના અભૂત અને પરાક્રમના આપણે બીજાને દુઃખ ઉત્પન્ન કરીએ છીએ. સ્વપ્ન અનેક વિધ પ્રસંગે આપણે અનેકવાર સાંભળ્યા છે પણ કોઈનું અનિષ્ટ ઇચ્છવું તે વિસા છે. જે એટલે આજે તેનું પુનરાવર્તન ન કરતા તેમના અયુક્ત વિચાર માત્ર હિંસા છે તે પછી કોઈ પણ જીવનના સર્વ શ્રેષ્ઠ સિધ્ધાંત અહિંસાની છણાવટ જીવને મારી નાખવાને સવાલ જ ક્યાં આવે છે? કરવી વધુ ઉચિત લેખાશે.
ઉપર મુજબ આપણે જોઈ શકયા કે હિંસા એજ વિશ્વમાં આજે જ્યારે હિંસાનું પ્રમાણ દિનપ્રતિ. દુઃખનું મૂળ છે તેથી હિંસા સર્વથા નિવારવી જોઈએ. દિન વધતું જાય છે અને લોકોનું માનસ ભૌતિક આપણે જે મરચા વાવ્યા હોય તે તેમાંથી સુખ પ્રાપ્ત કરવા ખાતર ગમે તેવું પાપકર્મ-અસત્ય આમ્રફળ ઘડા ઉગે ? જેવું વાવીએ તેવું જ લણીએ,
અનૈતિક કરવા–આચરવા પ્રેરાતું જાય છે ત્યારે જેવું કરીએ તેવું પામીએ. એટલે આપણે જેવું અહિંસાની જગતને સૌથી વિશેષ જરૂર છે. વર્તન અન્ય સાથે કરીએ તેને બદલે તે જ મળે.
ભગવાન મહાવીરની અહિંસા બાદરની-વીરની સૌથી વિશેષ તો જે જીવ અનુચિત વર્તન કરે છે અહિંસા છે. જેણે જેણે ભગવાન મહાવીરને ત્રાસ તેને પોતાને આત્મા ડંખે છે. તેથી આત્માને છેતરી આપે તેને તેને ચપટીમાં ચાળી નાખે તેટલી તાકાત –તેને ડંખવા દઈ કઈ પણ કાર્ય કરવું-કશું ભગવાન મહાવીર ધરાવતા હતા એ છતાં તેમણે આચરવું તે- પણ હિંસા જ છે. તેમને દરેકને ક્ષમા આપી છે.
આવું દુઃખ જીવમાત્રને ગમતું નથી ત્યારે સુખ ભગવાન મહાવીરનો જીવ માત્રને સંદેશ છે કે મેળવવા માટે શું કરવું જોઈએ? જગતના મનુષ્યો હિંસા એજ દુઃખનું ખરૂં કારણ છે. સર્મમાં સમ સુખ મેળવા માટે વલખાં મારે છે–ખૂરે છે તેમને કીટાણુઓથી માંડીને માનવી તક સઘળાં જીવોને એમ લાગે છે કે સુખ સાંસારિક પદાર્થોમાંથી પ્રાપ્ત જીવવું ગમે છે. “(live and let live) જે થશે. તેથી તેને મેળવવા માટે તેઓ કાળા-ધોળાં અને જીવવા દો' નો સિધ્ધાંત તે આજે પણ સૌ કરે છે. પરિણામે તેને સુખ મળવાને બદલે દુઃખ સ્વીકારે છે. પરંતુ તદનુસાર વર્તન નથી એ મહા નિરાશા પ્રાપ્ત થાય છે. એવું જ છે વિષયસુખનું. તેમાંથી દુઃખનું કારણ છે.
આનંદ પ્રાપ્ત કરવાની માનવીની ઈચ્છા બર આવતી જેમ આપણને દુઃખ, યાતના, શોક અને નથી. જેમ જેમ તે ભાગ ભોગવે છે તેમ તે પોતે પ્રતિકુળતા ગમતા નથી તેમ દરેક જીવને ગમતા નથી ભગવાને જાય છે અને પરિણામે દુઃખ- અસંતોષ આપણને કોઈ માણસ કે પ્રાણી દુઃખ આપે. તેને આવી મળે છે જે ક્ષણિક સુખને અંતે દુઃખ અડચણ ઉભી કરે, આપણને બંધનમાં રાખે તે પ્રાપ્ત થાય તેને સાચું સુખ કહી શકાય નહીં. આપણને કેટલું દુઃખ થાય છે એવું જ દુઃખ, જે જે પથ્થર પાણીમાં તરે, સૂર્ય પશ્ચિમ દિશામાં આપણે કોઈ જીવને કટુ વચને કહીએ, શારીરિક ઉગે, અગ્નિ ઠંડું થઈ જાય, સિંહ ખા ખાય તે
ભગવાન મહાવીર
For Private And Personal Use Only