________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
અને હરિદેશી મુનિ, સુભૂમ ચક્રવતી, મરિચી, શાણુ ભદ્ર, બાહુબલિ, સનતકુમાર, કુરગડુ અને રથૂલીદ્રજીના દાખલા સુપ્રસિદ્ધ છે.
વ્રતી બનવા માટે શાસ્ત્રમાં શલ્યોને ત્યાગ કરવાનું જેમ લખ્યું છે, તેમ આવાં શણ્યોથી વિમુક્ત બનવા માટેના માગ્ ણુ ખતાવવાાં આવ્યા છે કે આત્મા અનાદિ છે, કાને કોઈ પત!નું નથી અને ક્રાઇ પારકુ’ નથી, કાઇ શત્રુ નથી અને ।ઇ મિત્ર નવ; દેહની આકૃતિ અને (તેમાં રહેલાં) પરાણુએ સ્થિર નથી તો પણ તેમાં તુ' મતા ક્રમ રાખતો નથી ??
ઉત્તરાયન સૂત્રમાં કહ્યું કે: બીજો ાઇ મારા ઉપર કાબૂ રાખે અને તે મારે સહન કરવું પડે તે કરતાં તો હું જ મારી જાત ઉપર પાતે કાબૂ રાખુ અને પ્રશ્ન પરિસ્થિતમાં પણ પુષાર્થની અજમાયશ સાથે પ્રસન્નભાવે રહું એ વધારે ઉત્તમ છે.'
ગીતામાં કહ્યું છે કે: ‘સુખદુ:ખને, લાભ-અલાભને તથા જય પરાજય વગેરે પર તિઓને સમાન ગણીને અને પરમેશ્વરની દહાને શ યને પ્રત્તિ કરનારા મનુષ્ય પ્રાકૃત દુ:ખ કે સુખથી કદી મૂંઝાતો નથી તેમ હરાતો પણ નથી.'
શ્રી મુદ્દે શલ્ય કાઢવાના ઉપાય સમજાવતાં કહ્યું છે કે: “ જે મનુષ્ય પ્રષ્ટિ મન રાખીને પ્રવૃત્તિ કરશે અને વારેવારે સામાના દાષા જ જોયા કરરો કે ‘ આણે મને ગાળ દીધી,' · મને માર્યો,' ' મને હરાવ્યા, આમ વારંવાર યાદ કરતો રહેશે તે માણસની પાછળ,
૧ અધ્યાત્મ કલ્પદ્રુમ ૧-૨૩ × અધ્યયન - દ ૩ ભગવદ્ગીતા અ. ૨-૩૮
૧
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જેમ ગાડીએ જોડેલા બળદની પાછળ પડુ ચાલતું જ રહે છે તેમ દુ:ખ ચાલતું જ રહેવાનું છે; અને જે મનુષ્ય પ્રસન્ન મન રાખીને પ્રવૃત્તિ કરશે તથા પોતાના અંતરમાં જ જોયા કરો અને ‘ખીજાએ શું કર્યું” તે ખાખત વિચાર કરવા છોડી દેશે. તે માણસને, જેમ તેને પડછાયા કદી હોડી જતો નથી તેમ, સુખ કઢી છેડતું જ નથી'’૪
શ્રીમદ્ આન ધનઃ મહારાજે શાંત જીવના લક્ષણા દર્શાવતાં કહ્યું છે કેઃ—
માન અપમાન ચિત્ત સમ ગણે, સમ ગણું કનક પાષાણુ રે; વંદ્વ કનિં દ ક ઇસ્યા હૈાય તું
સમ ગણે, જાણું ૨ ॥
સર્વાં જગજ તુને સમ ગણે, સમ ગણે તૃણુ મણ ભાવ ૨; મુક્તિ સ'સાર એહુ સમ ગણે, સુણે ભવજલ નિધિ નાવ રે ડા
આપણા આતમ ભાત્ર જે, એ ક ચે ત ના યા ર 2; અવર સર્વિ સાથ સંજોગથી. એહુ નિજ પરિકર
સાર રૈપ
૪. ધમ્મપદ-ચમકવ ગાથા ૧-૩.
૫. ભગવાન શાંતિનાથનુ સ્તવન ગાથા ૯-૧૦ ૧૧.
For Private And Personal Use Only
આત્માનંદ પ્રકાશ
