________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધર્મગુરુ અને ડૉકટર–
આધુનિક માનવસેવામાં
પ્રખ્યાત નાટ્યકાર બર્નાર્ડ શોએ પોતાના કટાક્ષ દર્દમાં ઈશ્વર પ્રાર્થના માત્ર શું કરે ? તેવું જ બરન, બધા કિટસ ડાયલેમા ” માં માંદગીના લના કેન્સરની કે કાણું પડેલાં ફેફસાંની બાબતમાં યાંત્રિક ચિકિત્સાવધાન ઉપચાગની ટીકા કરી છે. સમજવું. આ દર્દો માત્ર શ્રદ્ધાથી સુધર્યા નથી, હા, તે નાટકમાં એક જડવાદી સર્જન પોતાના ક્ષયરોગના કેટલાક દાખલાઓમાં થોડા વખત માનસિક રિયતા દદીને કહે છે કે “મારે મન તમે એક રણક્ષેત્ર જોવા મળતાં તે વિલંબન પામ્યા હોય. જો કે આ સમય છો, જેમાં ક્ષયના ભક્ષક જતુએ જીવનના રક્ષક દરમિયાન પણ તેમની ભયંકરતા વધતી જતી જંતુઓ સામે યુદ્ધ લડી રહ્યા છે. ' આજે લગભગ હોય છે. શારીરિક ક્રિયાઓ માણસની ઈચ્છાશક્તિ બધા દર્દીઓ આવી રીતે જ વિચારે છે. તેઓ ઊંડે તથા બુદ્ધિ બંને પર પ્રબળ અસર પાડે છે. ઓછામાં ઊંડે એમ ઈચ્છે છે કે તેમનું જીવનચેતન્ય આ ઓછી અમુક “કેલોરીઝ' (calories) ન મળે બાબતમાં વિગ્રહથી મુક્ત રહે. રોગનિવારણની સર્વ તો માણસ જનાવર જેવો થઈ જાય છે. તેમજ ક્રિયાઓ માત્ર દવાનો શીશી, કે માત્ર સર્જનની અતિશય થાક, ભૂખ, ઠંડી વગેરેથી માણસની નૈતિક છરી અને પિચકારીથી સમાપ્ત થાય તેમ તેઓ શક્તિ નબળી પડે છે તેના અનેક દાખલાઓ ઇચ્છે છે.
યુદ્ધકાળમાં સાબિત થયા છે. જીવનની પલટાતી છેલ્લા પચાસ વર્ષથી રોગનિવારણમાં ધર્મ
અવસ્થાઓના સંધિકાળે શારીરિક પ્રક્રિયાઓમાં
કોઈવાર ઉત્તેજના અને કઈવાર મંદવ લાવે છે. અને વૈદક ભિન્ન રહ્યા છે. પરિણામે ઘણી જ હાનિ
એ જ રીતે નાજુક, નબળા, ઊર્મિલ માણસ જાડા થઈ છે. આજે ધર્મગુરુ અને ડોકટર બંનેને સહ
માણસ કરતાં પ્રેમ, પ્રાર્થના કે વર્તનમાં ઘણે જાદ કાર જરૂરી લાગે છે. અત્યારે બે પ્રશ્નો ઉપસ્થિત
પડે છે. કેટલાંક કુટુંબો પુરાણુ, કર્ણ અને ખખડી થાય છે. (૧) અધતન વિજ્ઞાન પાસેથી ધર્મશાસ્ત્ર
ગયેલ હોય છે આ વૈજ્ઞાનિક રીતે સિદ્ધ થયેલ શું શીખી શકે? (૨) ઔષધોપચાર અને અધ્યા
બાબતે જે ધર્મગુરુઓ ન જાણે તે ઘણું નુકશાન મવિદ્યા વચ્ચે શું સંબંધ હોઈ શકે?
થવા સંભવ છે. શરીર અને આપના પરસ્પર સંબંધને આ
તેથી ય વિશેષ આશ્ચર્ય પમાડે તેવું મગજની પ્રશ્ન આજે વધુ કાળજીપૂર્વક વિચારો જરૂરી છે.
રચના વિશેના અભ્યાસમાં થયું છે. “મગજ માણસ તેને શરીરબંધારણ સાથે ખૂબ જ સંકળા
ચિકિત્સા ( Brain Pathology) તે અંગયેલ છે. ધર્મચુસ્ત માણસો આ બાબતની અવગણના કરે છે. તેઓ દેહનાના ખ્યાલને અવ- * “યુનિવર્સિટાસ” . ૩. અંક માં આવેલા ગણીને માત્ર શ્રદ્ધા પર મદાર બાંધે છે. પરંતુ શ્રદ્ધા પ્રો. એડોલ્ફ કેર્બોલ તુર્કબિજનના લેખના આધારે. બધું કરી શકે નહીં. મૂત્રાશયના ‘રેસીસ અને રૂપાંતરકાર-પ્રા નર્મદાશંકર જ. ત્રિવેદી એમ. એ.
For Private And Personal Use Only