________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૫૦
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
કરતા હતા તે કરતાં વધારે તેઓ લોકોને પિનાના હોતી નથી. ખરાબ અને નક્કલમાં ભેદ રહે છે. તે ઉત્તમ શીલથી પ્રસન્ન કરી પોતાની તરફ ખેંચી સિવાય એક વાત એ પણ છે કે એવ પ્રકારનાં લેતા હતા. સુપ્રસિદ્ધ ન્યાયમૂર્તિ સ્વ. રાનડેમાં એટલી શીલને ભેદ તરત જ ખૂલે પડી જાય છે. સભ્યશક્તિ હતી કે તેઓ ગમે તેવા કઠણ હયાના ગુન્હેગાર તાના તત્વપૂર્ણ ગ્રંથનું પરિશીલન કરવાથી ખરેખરા પાસે પણ તેને ગુન્હો કબૂલ કરાવી લેતા હતા. સ્વ. શીલવાન બની શકાતું નથી. કેમકે શીલવાન મનુષ્યને ડી. એમ. તાતા એવા કાર્યકુશળ હતા કે તેમને સ્વાર્થ અને માનાપમાનને વિચારને તિલાંજલી જોતાંવેત જ તેની કંપનીના નેકરે માં કાર્ય કરવાની આપવી પડે છે. મનુષ્યનું સાચું શીલ જ તેને સ્કૃર્તિ આવી જતી હતી, સ્વ સર જમશેદજી તાતા ઐહિક તેમજ પારલૌકિક કલ્યાણનું મુખ્ય સાધન જે કે પહેલાં નિર્ધાન વ્યવસાયી હતા તો પણ તેઓ છે. સાયા શીલની સહાયથી જ મનુષ્યને ધર્મ, યશ, પિતાના મધર ભાષણ અને અનુકરણીય શીલને લઈને સંપત્તિ, એશ્વર્ય, નાનવૈરાગ્ય વગેરે ગુણોની પ્રાપ્તિ અઢળક સંપત્તિના સ્વામી બન્યા હતા. આવા તે થાય છે. આ વિષયમાં મહાભારતના શાંતિ માં અનેક ઉદાહરણ આપી શકાય. સઘળા દેશરાનો એક પ્રાચીન કથાનક છે જેને સાર નીચે મુજબ છે. જીવન આપણું સામે પકાર કરીને શું લવા-ચારિ.
ઇન્દ્ર પોતે બ્રહ્મજ્ઞાની હતા. તેણે ઘણને બ્રહ્મત્રશીલ બનવાને જ ઉપદેશ આપી રહ્યા છે.
જ્ઞાનને ઉપદેશ આપે , પણ જ્યારે તે એક કેટલાક લેકોમાં એવી ભ્રમણામક ધારણ વખત પિતાનાં રાજ્યથી ભ્રષ્ટ થઈ ગયા અને પ્રહપસી બી હોય છે કે શીલવાન, નમ્ર તથા મિષ્ટ નાધી લાદે ત્રિલેકનું સ્વામિવ મેળવ્યું ત્યારે તેણે પોતાના
બીજા લે કા ઉપર જરા પણ પ્રભાવ પડતો ગુરુ બૃહસ્પતિને કહ્યું કે મને બતાવો કે મારું શ્રેય નથી, અર્થાત તેને કુવામાં બીજા પર જામતો નથી. શામાં રહેલું છે. પછી ગુરજીએ ઈન્દ્રને આત્મજ્ઞાનનો પરંતુ એ ધારણ બિલકુલ મિશ્યા છે. સાચી વાત ઉપદેશ આપીને કહ્યું કે શ્રેય એમાં રહેલું છે. એ તો એ છે કે એવા મનુષ્યોની જાતિ, સમાજ તથા જવાબથી ઈન્દ્રના મનનું સમાધાન થયું નહિ. તેથી દેશ ઉપર એટલી બધી અસર થાય છે કે કેઈ તેણે પુને પ્રશ્ન કર્યો કે શું બીજું કાંઈ વિશેષ પ્રભુતા પામેલા અધિકારીઓની પણ તેટલી હતી છે ? ત્યારે ગુરુજીએ તેને શુક્રાચાર્ય પાસે મોકલે. નથી. કેમ કે એવા મનુષ્યને રૂવાબ અને પ્રભાવ ત્યાં પણ તેવી જ સ્થિતિ થઈ. શુક્રાચાર્યે કહ્યું કે બીજા મનુષ્યના હદય પટપર પ્રેમના સ્વાભાવિક હું કાંઈ અધિક જાણતો નથી, તમે પ્રલાદ પાસે બંધનવડે અંકિત થઈ જાય છે. પરંતુ જે મનુષ્ય જાઓ છેવટે રાજયભ્રષ્ટ ઈન્દ્ર બ્રાહ્મણવેશ ધારણ પોતાનો પ્રભાવ બીન લેકે ઉ ર શક્તિને ઉપયોગ કરીને પ્રહલાદને શિષ્ય બની તેની સેવા કરવા હા કમાવે છે તે પ્રભાવ શક્તિઓ દ્વારા થવાથી લાગ્યું. એક દિવસ પ્રલાદે ઈન્દ્રને કહ્યું કે શીલ ન થઈ જાય છે. અને તેથી કરીને તે ચિરસ્થાયી એજ ગેલેકનું રાજ્ય મેળવવાની ખરેખરી ચાવી થઈ શકતા નથી. નમ્ર, શીલવાન તથા મિષ્ટભાવી છે. અને તેજ શ્રેય છે. બસ ઇન્દ્રનું કામ થઈ ગયું, રાવ: તે માનસિક નિર્બળતા નથી. પરંતુ તે એક પ્રહલાદ ઇન્દ્રની સેવાથી પ્રસન્ન થઈ ગયા હતા. તેણે એવી અજબ માનસિક શકિત છે કે જેની સામે કહ્યું કે વરદાન માગે. બ્રાહ્મણવેશધારી ઈન્ડે વરદાન નીરદા કોરા અને દુર્જન આદિ પશુતા માગ્યું કે આપ મને આપનું શીલ આપે. પ્રહલાદે લાચારીથી ચિર ઝુકાવે છે.
‘તથાસ્તુ' કહ્યું કે તરત જ તેનાં શીરાની સાથે ધર્મ, પરંતુ બાહ્ય દેખાવ શાંત માં એટલી શક્તિ સત્યવ્રત, બી, અશ્વયં વગેરે સર્વ તેના શરીરમાંથી
For Private And Personal Use Only