________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મહાવીર જયંતિ
ઇ. સ. પૂર્વે ૮૦૦ થી ૨૦૦ વર્ષ સુધીને ભારતને ઈતિહાસ પ્રારંભથી આજ સુધી ઉપરના ગાળો ઇતિહાસમાં ઉત્ક્રાંતિ કાળ તરીકે ઓળખાય છે. આદર્શ પર આધારિત રહેલો છે. જ્યારે આપણે બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો આ સમય દરમિયાન મોહન જો-ડેરે તથા હરપ્પા યુગથી લઈને આજના સંસારની વિચારધારા જડપ્રકૃતિના અધ્યયનથી ખસીને સમય સુધીના પ્રતીકે, મૂર્તિએ, સંસ્કૃતિના બીજા માનવજીવનના અધ્યયન તરફ વળી, ચીનમાં કર્યુયસ, સ્મારકો જઈએ છીએ ત્યારે પણ આ જ પરંપરાભારતમાં ઉપનિષદના ઋષિ, મહાવીર અને ગૌતમ નું સ્મરણ થાય છે કે આદર્શ પુરુષ આત્માના બુદ્ધ, ઇરાનમાં જરથોસ્ત અને ઇજીપ્ત બાજુએ પ્રભુત્વ તથા ઉત્કર્ષની ભાવના સ્થાપિત કરનાર જ મહાન પયગંબરો, ગ્રીસમાં પાયથાગોરાઝ, સોક્રેટીસ હોય છે. આજે લગભગ ચાર-પાંચ હજાર વર્ષોથી અને જેવા મહાન દાર્શનિક એ બાહ્ય પ્રકૃતિ- આ જ આર્શ આપણા દેશના ધાર્મિક વાતાવરણ માંથી પિતાનું ધ્યાન અંતર્મુખ બનાવ્યું. આવા માં એકરૂપ થઈ ગયેલ છે. મહાન પુરુષોમાંથી એક ભગવાન મહાવીરની જન્મજયંતિ આપણે ઉજવીએ છીએ. મહાવીરને “જિન”..
ઉપનિષદોનું સંસારપ્રસિદ્ધ વાકય “તું બ્રહ્મ છે
માનવીય આત્મામાં દેવત્વની યોગ્યતાની સ્થાપના કરે છે. એટલે કે વિજેતાનું બિદ્ધ મળ્યું છે. એમણે કોઈ
આના વડે આપણને સમજાવવામાં આવ્યું છે કે નશ્વર દેશને નથી. તેમને વિજય પિતાની વૃત્તિઓ પરને વિજય છે. તેમણે સંસારના કેઈ યુદ્ધમાં ભાગ
દેહ કે ચંચળ મન આત્મા નથી. ભૌતિક શરીર તથા
ચંચળ મન કરતાં પણ પ્રત્યેક વ્યક્તિમાં જે ઉત્કૃષ્ટ લીધે એટલા ખાતર તે મહાવીર થી કહેવાયા પરંતુ પિતાની આંતરિક વૃત્તિઓ સાથે ઝમડીને તેમણે
તવ વ્યાપેલું છે તે આત્મા છે. આત્મા ઈન્દ્રિયગમ વિજય પ્રાપ્ત કર્યો છે અને તેથી તેઓ મહાવીર
નથી તેથી તે મૂર્તિમાન બની શકતે નથી. મનુષ્યનું કહેવાયા. દઢતા, તપ, સંયમ, આત્મશુદ્ધિ અને
વ્યક્તિત્વ સંસારચક્રમાં ફેલી કઈ મામુલી વસ્તુ નથી. તાને પાસના દ્વારા તેમણે માનવી જીવનમાં જ દેવ
તે સજીવ છે અને તેથી જ તેનું સ્થાન પ્રકૃતિ અને પ્રાપ્ત કર્યું છે. તેથી આજે તેની જન્મજયંતિ
સમાજના ભૌતિક વાતાવરણથી ઊંચું છે. જો આપણે
માનવીના આંતરિક તત્ત્વને ઓળખી ન શકીએ તે ઉજવતી વખતે આપણું ધ્યેય એ હોઈ શકે કે તેના
આપણે હાથે જ આપણ નાશ થાય. દુનિયાના ઉદાહરણથી બીજાઓને આત્મવિજય પ્રાપ્ત કરવામાં
અધિકાંશ મનુષ્યો સંસારની આસક્તિઓમાં ફાઈને ઉચ્ચ આદર્શ તરફ કદમ બઢાવવાની સ્મૃતિ મળે.
પિતાની જાતને ભૂલી જાય છે. આપણે સ્વાસ્થ, ધન
સંપત્તિમાં જ ખવાઈ ગયા છીએ. આ બધી વસ્તુ • સં. ૨૧૨માં ન્યુ દિલ્હીમાં છે મહાવીર જયંતિ છે એની કાબૂ આપણાં ઉપર છે પરંતુ આપણે કાબ મહોત્સવ પ્રસંગે ઉપરાષ્ટ્રપતિ રાધાકૃષ્ણને આપેલા અમે તેના ઉપર નથી. આવા પરાધીન બનેલા મનો પ્રવચનનું ગુજરાતી ભાષાંતર
પિતાને હાથે જ પોતાનો નાશ કરે છે. આ કારણથી
પાન
For Private And Personal Use Only