________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મી આત્માન પ્રકાશ
કે કેટલાં ય સ્વરૂપના યથાર્થ બધ માટે જેટલા માં નીચે મુજબના નામથી પ્રસિદ્ધ કર્યો છે – પ્રમાણમાં અને જે રીતે પુસ્તકો પ્રકાશિત થવાં ઘટે “વિવિધ પૂજાસંગ્રહ (ભા. ૧-૯)” તેટલા પ્રમાણમાં અને તે રીતે પુસ્તક છપાવાયાં પ્રથમ ભાગમાં સ્નાત્રપૂજાઓ અને જ્ઞાનિવિમલનથી. અમુદ્રિત કૃતિને જેમ જેમ મુદ્રિત કરાઈ એટલે સરિત શાંતિનિકળશ છે. નવમા ભાગમાં કેટલીક બેડે પાર થતું નથી. એના સમીક્ષાત્મક સંસ્કરણ માટે આરતી અને મંગળદીવાને સ્થાન અપાયું છે. ઘણું ઘણું કરવાનું હોય છે. આ વિષે વિશેષ ન [૪] સઝાયકહેતાં જે સ્વરૂપના અભ્યાસાર્થે સામગ્રી આજે મુદ્રિત સર્જાયોના ભિન્ન ભિન્ન સંગ્રહ પ્રકાશિત થયેલા વરૂપમાં છે તેનાં નામ તેને લગતી કૃતિઓના ઉલ્લેખ છે, પરંતુ એ એક પણ સંગ્રહ જણાતું નથી કે પૂર્વક હું અહીં સૂચવું છું, જો કે પ્રત્યેક સ્વરૂપ જેમાં લગભગ તમામ સઝા મળી રહે. પરત્વેની મુદ્રિત સામગ્રી સંતોષકારક નથી.
[૫] ફણુ– " [૧] તવન
જૈન ગ્રંથકારોએ રચેલ ફાગુઓની નેંધ મારા એ અત્યાર સુધીમાં ગુજરાતીમાં લગભગ બે હજાર લેખ નામે “ આપણું ફાગુકાવ્યો ”માં બાર વર્ષ સ્તવન રચાયા હોય એમ લાગે છે જુદે જુદે સ્થળેથી ઉપર (ઈ. સ. ૧૯૪૬માં) લીધી હતી અને એ રતવનેના નાના મોટા સંગ્રહ પ્રસિદ્ધ થયા છે, વેળા તમામ ફણ એક સંગ્રહરૂપે પ્રકાશિત કરવાની પણ એ બધા તે મારા જેવામાં આવ્યા નથી. આવશ્યકતા દર્શાવી હતી. આ કાર્ય “મહારાજા એથી અત્યારે તે સંખ્યાની અપેક્ષાએ સૌથી મોટો સયાજીરાવ વિશ્વવિદ્યાલય '' તરફથી લગભગ જણુત સંગ્રહ તે ઈ. સ. ૧૯૩૯માં પ્રકાશિત થયેલું સંપૂર્ણપણે થયું છે, એમ એ વિશ્વવિધાલયે પ્રકાશિત નિમ્નલિખિત પુસ્તક છે –
કરેલા નિમ્નલિખિત પુસ્તક ઉપરથી જણાય છે – ૧૧૫૧ સ્તવનમંજૂષા ”
પ્રાચીન ફાગુસંગ્રહ આના સંપાદક અને સંશોધક શ્રી સારાભાઈ આમાં ૩૮ ફાગુ-કાવ્યો છે. એમાંનાં ઘણુંખરાંના મણીલાલ નવાબ છે. આ શ્રી ઋષભદેવથી માંડીને રચનાર જોન છે. આ સંગ્રહમાં અન્યત્ર પ્રકાશિત મહાવીરસવામી સુધીના ચોવીસ તીર્થ કરીને અંગેનાં ચારેક જૈન કૃતિ વસન્તવિલાસ જેવી અજૈન સ્તવને રજૂ કરે છે. વીસ વિહરમાણ તીર્થ કરો વગેરેને કૃતિઓને પણ જો સ્થાન અપાયું હેય તે ફાગુ-કાવ્ય લગતાં સ્તવન ઇત્યાદિને સંગ્રહ પ્રકાશિત થાય તે માટે આ પરિપૂર્ણ સંગ્રહ બની રહેશે. ' અવશિષ્ટ સ્તવને તેમાં આવી જાય.
(૬) ચૈત્યવંદન[૨] થાય કિંવા થઈ (તિ) – . કેટલાક પુસ્તકમાં ઓછાવત્તા પ્રમાણમાં
તીર્થ કરે, પ, તપશ્ચર્યા ઇત્યાદિને અંગે જાત પૈત્યવંદ છપાયેલાં જોવાય છે, પરંતુ લગભગ જાતની થય ગુજરાતીમાં રચાયેલી છે. એને એક તમામ ચૈત્યવંદનો કોઈ એક જ ગ્રંથરૂપે પ્રકાશિત મહત્વપૂર્ણ સંગ્રહ સ્તુતિતરંગિણી (ભા. ૧) ૧ એક સગડ સો. કમળાબેન અમીચંદે ઈ. સ. પ પાડે છે.
૧૯૩૫માં થી સજઝાયમાળાના નામથી છપાયે છે આ [૩] પૂજા—
પર્વે ઇ. સ. ૧૮૯૨માં ખમણ ભીમસિંહ માણુકે સાકાગુજરાતીમાં પૂજ રચવાની પ્રવૃત્તિ આજે પણ માળા (ભા. ૧) પ્રકાશિત કર્યો છે. એમાં ૨૩૩
સાઝાયો છે. અમક અંશે ચાલુ છે. આને લઈને પુષ્કળ પૂજાએ ૨ દા. ત. કીકાભાઈ પરમુદાસે ઈ. સ. ૧૮૭૪માં રચાઈ છે અને કેટલીએ છપાઈ છે. પૂજાએને એક જન કાવ્યસંગ્રહ નામનું જે પુસ્તક છપાયું છે તેમાં રા?મેટ સંગ્રહ ૫. મતલાલ ઝવેરચંદે વિ. સં. ૧૯૯૮, આતમાં ગુજરાતીમાં ત્રીસ રોત્યવંદને અપાયાં છે
For Private And Personal Use Only