________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સાચી વિચારદષ્ટિ
લેખક– િરકાતેજ »
“જૂનું એટલું સારું ને નવું એટલું ખરાબ--આ બળી જાય તે તેમના ધ્યાન બહાર રહે છે. તેઓ જે વિચાર સંકુચિત વૃત્તિમાંથી જન્મેલ છે. નવું એટલું જરા ધીરજ રાખી વિચાર કરે, સમાજના વિકાસની સારું અને જાનું એટલું ખરાબ-આ વિચાર છીછરા દષ્ટિએ જાના વિચાર વિષે સહાનુભૂતિથી ચિંતન કરે વાંચનમાંથી ઉદ્દભવેલો છે, પરંતુ વિશાળ વાંચન અને તે જરૂર તેમાં રહેલ સત્યાંશ તેમને સમજાય. હ ચિંતનમાંથી ઉત્પન્ન થયેલો વિચાર તે એટલી આ રીતે જે બને પ્રકારના મત ધરાવનારાઓ આઈ શકે કે નવા કે જનાને મહત્વ આપ્યા વિના એ સંચિત વૃત્તિને ત્યાગ કરી. ઊંડા ચિંતન દ્વારા સહિએમાં જે સારુ તે મારું "-ચિત્રભાનુ
ષ્ણુતા અને અનેકાન્ત દષ્ટિ કેળવે તો સુધરેલ, પ્રત્યાઘાતી, આજકાલ સમાજ પર દષ્ટિ કરીશું તે જીવનના નાસ્તિક, ઉખલ જનવાણી જેવા સંધર્ષણ જન્માવનાર દરેક ક્ષેત્રમાં સંધર્ષણ અને ઝમડાનું પ્રમાણ વધી શબ્દો વાપરવા ન પડે અને સમાજની એકતા કરી ગયેલું જણાશે. એ ઝઘડાઓમાં પણ મોટે ભાગે વિકાસની અનેક અનુકૂળતા મેળવી શકાય. જુના અને નવાનું જ સંધર્ષણ જણાશે.
આ હકીકત ધ્યાનમાં રાખીને જે દરેક જણ કેટલા માણસો માત્ર જાના વિચારને પકડીને નવા સ્વતંત્ર અને તટસ્થ દષ્ટિએ વિચાર કરે તે તેને સત્ય મત ધરાવનાર સાથે વાદવિવાદ ચલાવે છે, તે સંકુ- વસ્તુ સમજાય. કોઈ વિચાર માત્ર ને છે કે નવો
એ જ વિચાર કરે છે. છે અથવા કોઈ વિચાર જાના વિચાર ધરાવનાર તેથી નવા મતની અંદર રહેલા સદગુણોને પીછાણી રજૂ કર્યો છે કે નવા વિચારવાળાએ એમ વિચારવાને શકતા નથી. એકાન્ત દષ્ટિને કારણે “ન વિચાર” બદલે, તે વિચાર સમાજનો વિકાસ કરી શકશે કે નહિ સાંભળે તે ભડકી ઊઠે છે અને એકદમ તેનો વિરોધ અને તે વિચારથી સમાજની પ્રગતિ કેટલી થશે એ કરવા મંડી પડે છે. હવે જે તે જરા વિશાળ દષ્ટિ હકીકત ધ્યાનમાં લઈ તેને અંગે અભિપ્રાય બાંધવો રાખે અને સહાનુભૂતિથી નવા મત કે વિચારમાં રહેલી જોઈએ અથવા તેવા અભિપ્રાયને પ્રગટ કરવા જોઈએ. સારી વાતને સ્વીકાર કરે તે આપોઆપ જ સંધર્ષણ
આ રીતે વિચાર કરવામાં આવે તે સમાજમાં શમી જાય અને સમાજના વિકાસમાં સારે ફાળો
બા એક્તા સ્થપાય અને જુદા જુદા વિચાર ધરાવનારાઓ આપી શકે,
સાથે મળીને સમાજહિતનું કાર્ય કરી શકે, તેમજ નવા વિચાર ધરાવનારની પણ લગભગ એવી જ સંધર્ષણ અને ખોટા ઝઘડા સમાજમાંથી દૂર થાય મનોજ્ઞા અને એકાત દષ્ટિ હોય છે તે પણ જાના અને સમાજ તંદુરસ્ત, , વિચારશીલ અને વિચારને ધૂકારવા પ્રેરાય છે, અને સુકા સાથે લીલું વિકાસશીલ બને
For Private And Personal Use Only