________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સ્વાશ્રયી બને
૧૫
છે; કેમ કે કાષ્ટ કટ વૃક્ષ પર ચડી શક્તા નથી.” નિશ્ચયબળથી જ રહેવાને હિંમતવાન માણસો પર બાળકે આગ્રહપૂર્વક જણાવ્યું કે તેને મારી પ્રેમ ઊપજે છે. નાખવા આવેલા એક શ્વાનના પંજામાં સપડાય
જ્યાં સુધી આપણા વિચારો તેના જાણવામાં આવતા જવાની બીકથી તેને વૃક્ષ ઉપર ચડી જવું પડ્યું હતું.
નથી ત્યાં સુધી બીજા લોકો વિરુદ્ધ પડશે અને તે સિવાય તેને જિંદગી બચાવવાનો કશ માર્ગ ન
તેઓને ખોટું લાગશે એવી બીકથી જે મનુષ્ય પોતાના હતે.” આ પ્રમાણે જીવનમાં અનેક વખત આપણે
આંતરિક વિચારે પ્રદર્શિત કરવાની હિંમત કરતે અસંભવિત કાર્યો કરીએ છીએ તેનું કારણ એ જ
નથી તે તિરસ્કારને પાત્ર બને છે; પરંતુ પોતાની કે આપણે તે કરવા પડે છે.
આસપાસના માણસોની સંકુચિત દૃષ્ટિની સીમા બહાર સ્વાશ્રયી માણસ મિત્રો, સબળ એાળખાણ, જે મનુષ્યનું નિશાન આવી રહેલું છે અને જેનામાં મિલકત, પદવી અથવા કોઈપણ પ્રકારની સહાય વગર સ્વતંત્ર પિતાને મણ કરી લેકની ટીકાની દરકાર ચલાવી શકે છે, સ્વાશ્રયથી વિ અથવા મુશ્કેલીયા કર્યા વગર કર્તાયપરાયણ રહેવાની હિંમત છે તે પુરુષ દર કરી શકાય છે. પરાક્રમ ભરેલાં કાર્યો કરી શકાય સત્કારને પાત્ર બને છે. આવા વિચક્ષણ પુરૂષને હતાશ છે, મહાન શોધખોળેની પૂર્ણતાએ પહેચાય છે. આવું થવાને કદી પણ પ્રસંગ આવતું નથી, કેમકે તે સારી અન્ય માનવી ગુણથી થવું અશક્ય છે. જે મનુષ્ય રીતે સમજેતે હોય છે કે માત્ર દીર્ધદશી માણસને જ જગતમાં એકલો ઊભો રહી શકે છે, જેને મુશીબતેને તેનું નિશાન દેખાય છે; અને જે તે નિશાન વધારે ડર નથી અને જેને પોતાની અંદર રહેલા કાર્ય દૂર રાખશે તો તે સ્થળ સુધી તેની આસપાસ રહેલા કરવાના નૈસર્ગિક બળમાં સંપૂર્ણ દઢ શ્રદ્ધા છે તે જ ઘણાખરા લોકોની દષ્ટિ પહોંચી શકશે નહિં. માણસ પરિણામે વિજયી નીવડે છે એમાં જરા પણ
જગતમાં મારું જીવન કઈ મહાન સહેતુ માટે સંદેહ નથી.
નિર્માયેલું છે, અન્ય લોકોને સહાયભૂત થવામાં મારે અનેક માણસેનું વજન લેકામાં ઘણું એાછું
મારું જીવન વહન કરવાનું છે અને આ ભવ્ય જીવન
માર: જીવન વન , પડે છે તેનું એક કારણ એ છે કે તેઓ કાર્યો કરતાં નાટયમાં સૌને પોતપોતાને નિયત કાર્યનું અનુદાન કરે છે અથવા તે તેઓને આત્મબળની પૂરેપૂરી કરવાનું હોવાથી મારું કાર્ય કોઈ બીજા માણસથી ખાતરી હોતી નથી. તેને પોતે વિચાર કરવાની થઈ શકે તેમ નથી. આવું નિશ્ચયબળ, આવી દૃઢ અને અમુક નિશ્ચય પર આવવાની હિંમત કરી મનોકામના એક પ્રકારના બલવર્ધક ઔષધ સમાન છે. શકતા નથી. તેઓ પોતાના વિચાર પ્રકાશમાં મૂકવાની તમે તમારો નિગ બરાબર ભજવી શકતા નથી, તો હિંમત કરે છે તે પહેલાં તેઓને ઉક્ત વિચારે એમ માનવું કે હજુ કંઈક વસ્તુની ન્યૂનતા છે. જ્યાં સ્વીકાર્ય છે કે નહિ તે અન્ય લોકે દારા જાણવા સુધી માણસને એમ લાગતું નથી કે અમુક મહાન મથે છે, અને છેવટે વિચારે પ્રકાશમાં મુકાયા પછી સદત સાધવાને અમુક ભૂમિકા ભજવવાને જગતની તમને એમ જ જણાય છે કે તેના વિચારી તમારા ચીત્રવિચિત્ર રંગભૂમિપર પિતાનું આગમન થયું છે. વિચારોનું પ્રતિબિંબ અથવા રૂપાંતર માત્ર છે. ત્યાં સુધી લોકોની દષ્ટિમાં તેની કશી ગણના થતી
મનુષ્યની પ્રકૃતિમાં જ એવું કંઈક ગૂઢ રહેલું નથી, પરંતુ તેથી જ તેના હૃદયમાં આ સભાવનાને છે કે જે વડે મનુષ્યને સત્ય પર, સ્વતંત્રતાથી વિચારો સંચાર થાય છે કે તે જ ક્ષણે જીવનને કોઈ જુદો અને કરનાર અને રજૂ કરનાર કર્તવ્યનિષ્ઠ અને પિતાને નવીન અર્થ-ઉદ્દેશ હેય તેમ તેને સ્પષ્ટપણે પ્રતીત થાય છે.
For Private And Personal Use Only