Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધર્મનો સ્તંભ
અનુ. વિ. મ. શાહ
“Kill your anger before it kills you." તમારે કે તમને મારી નાખે તે પહેલાં તમે તેને મારી નાખે.”
ક્રોધાદિ દોષને તજીને શાન્તિ વગેરે ગુણોને ગ્રહણ અર્થાત કામ, ક્રોધ અને લેભ આમનાશક છે કરવા તે અક્રોધ કહેવાય છે. ક્રોધ મનને એવો વિકાર તથા નરકના ત્રણ પ્રકારના કાર છે. એટલા માટે છે કે જે મનુષ્યને ધર્મમાર્ગથી વ્યુત કરે છે. મનુષ્ય એ ત્રણને ત્યાગ કરવો જોઈએ.
એ તે નિશ્ચય છે કે ક્રોધને આરંભ મૂર્ખતાની ધની અસર મનુષ્યના સ્વાસ્થ પર પણ ખરાબ સાથે થાય છે અને તેને અંત પશ્ચાત્તાપની સાથે થાય પડે છે, શરીરની શોભા નષ્ટ થાય છે તેમજ આયુષ્ય છે. ક્રોધની અવસ્થામાં મનુષ્યનો વિવેક ચાલ્યો જાય ક્ષીણ થાય છે. કૈધથી પરાભૂત થયેલ સુન્દરમાં સુન્દર છે અને મનુષ્ય પિતે એવી અવસ્થા ઉત્પન્ન કરે છે કે વ્યક્તિ પણ અસુન્દર દેખાય છે. જ્યારે તે ક્રોધને પાત્રને બદલે પિતે પિતાની ઉપર
કામ તથા લોભની માફક ક્રોધ પણ મનુષ્યને શત્રુ ક્રોધ કરવા લાગે છે. એટલા માટે ક્રોધ આવતાં જ મનુષ્ય પહેલાં તે તેના પરિણામોને વિચાર કરી લેવો બને છે જેને લઈને મનુષ્યને અમિત્રોની સંખ્યા વધે જોઈએ. જે વ્યક્તિ વિવેકથી પિતાના ક્રોધ પર વિજય છે
છે અને મિત્રોની સંખ્યા ઘટતી જાય છે. પરિણામે મેળવે છે તે ઉત્તમ મનુષ્ય ગણાય છે.
મનુષ્યને સામાજિક તેમજ વૈયક્તિક વિકાસ કુંઠિત
થઈ જાય છે, એટલું જ નહિ પણ ક્રોધ કરનાર ક્રોધ તે એક પ્રકારને નશો છે. જે મનુષ્યના બીજાના અનિષ્ટનું કારણ બની જાય છે. રાવણના આભ્યન્તરને છુપાવે છે એટલું જ નહિ પણ બીજા દાધે બિભીષણના સર્વનાશની ભૂમિ તૈયાર કરી હતી. પર પ્રકટ કરી દે છે. ક્રોધી માણસ પિતાને આભ- રાવણે અહંકાર, કામુક્તા, પશુબલિ અને ક્રોધને વશીભૂત વિકાસ સાધવામાં જ અસમર્થ છે. એટલું જ નહિ થઈને જે આગ સળગાવી તેનાથી બચવા માટે મહાત્મા પણ પોતાના આત્માના વિનાશનું કારણ બનીને બિભીપણે સયત્ન કર્યો, પરંતુ રાવણે સળગાવેલી દુ:ખ પામે છે,
આગમાં બળીને તે નષ્ટ થઈ ગયો. વાલીએ ક્રોધ તથા શ્રી ભગવદ્દગીતામાં ઠીક જ કહ્યું છે કે- અનીતિને આશ્રય લઈને પિતાના હોદર ભાઈ સુગ્રીવ
પર જે વીતાડયું હતું તેના પરિણામ સૌ જાણે છે.
જે સુગ્રીવની સાથે અન્યાય ન કર્યો હોત અને વાલીએ જાન દોષરતા જોતાવેતર નાં ચત તેનું ઉબેધન માનીને અનીતિને માર્ગ તજી દીધો
દ
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531627 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 054 Ank 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1956 |
| Total Pages | 20 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 3 MB |