________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માન પ્રકાશ
બનાવી મૂકે છે; મને તેની ઈચ્છા મુજબ સુરૂપતા જ આવિર્ભાવ માત્ર હોવાથી તમારી મુખાકૃતિ અને અથવા કુરૂપતા રચી શકે છે. બાહ્ય સૌંદર્યને માટે રીતભાત તમારા વિચારોને જ અનુસરશે અને અંતે ઉદાત્ત અને ઉમદા સ્વભાવ એ ખાસ અગત્યની વસ્તુ મધુર અને ચિત્તાકર્ષક થશે. જો તમે સૌંદર્યના છે. તેનાથી ઘણું માણસોના ચહેરા બદલાઈ ગયેલા વિચારોનું, પ્રેમના વિચારોનું તમારા મનમાં નિરંતર જોઈએ છીએ. ખરાબ અવળુ સ્વભાવથી સાથી સુંદર આગ્રહપૂર્વક સેવન કરશે તે તમે જ્યાં જ્યાં જશે ચહેરે પણ વિરૂપ થઈ જાય છે. જે સૌંદર્ય સુંદર ત્યાં ત્યાં માધુર્ય અને ઐક્યની એવી સુંદર છોપ પાડી ચારિત્ર્ય ઉત્પન્ન કરે છે તેના જેવું અન્ય સૌંદર્ય જ શકશો કે તમારી શારીરિક વિરૂપતા કેઇના ધ્યાનમાં નથી. અસદિચારો સેવવાની ટેવને પરિણામે સ્વાર્થ પણ આવશે નહિ. આપણે સુંદર શરીરની, સુંદર પણની, ઈર્ષની, ચિંતાની અને માનસિક અસ્થિરતાની મુખાકૃતિની પ્રશંસા કરીએ છીયે; પરંતુ સુંદર આત્માથી જે રેખાઓ પડેલી હોય છે તે કઈ પણ પ્રકારના કૃત્રિમ તેજસ્વી થયેલી મુખાકૃતિ પર આપણને નેહભાવ સાધનથી ભૂંસાતી નથી.
ઉપજે છે, આપણને તેના પર પ્રેમ ઊપજે છે, કેમકે આંતર સોંદર્ય જ અતિ ઉપયોગી છે. જે પ્રત્યેક તે પૂર્ણ સ્ત્રી અથવા પુરુષના નમૂનારૂપ છે. આપણામાં મનુષ્ય આંતર સૌ ખીલવે તો તે બાહ્યાભ્યતર સદર પણ મિત્રને માટે જે સ્નેહની લાગણી જાગ્રત થશે એ સંદેહ વગરની વાત છે. આનાથી તેની થાય છે તેના બાહ્ય દેખાવથી નહિ પરંતુ આપણી આસપાસ જે સૌંદર્ય અને રમતા પથરાય છે તેના આશિ મિત્રતાથી થાય છે. સાથે સરખાવતા કેવળ શારીરિક સૌંદર્ય કંઈ હિસાબમાં
પ્રત્યેક માણસે બને તેટલા સુંદર, આકર્ષક અને નથી. આપણે એવા ઘણું માણસેના પરિચયમાં
સંપૂર્ણ થવા પ્રયત્ન કરવો જોઈએ. ઉચ્ચતમ સૌંદર્ય
આવે આવીએ છીએ કે જેઓના સ્વત્વની સોંઘંથી આપણે મેળવવાની ઈચ્છામાં મિથાભિમાનને લેશ પણ અંશ તેઓને આધીન થઈ જઈએ છીએ. આનું કારણ એ
નથી. માત્ર બાહ્ય દેખાવને સુંદર કરવાની વૃત્તિથી તેની જ છે કે તેના શરીરદાર પ્રદર્શિત થતા તેઓના
ખરેખરી ઉપયોગિતા ભૂલી જવાય છે; કારણ કે અવ્યસુંદર આત્માના ગુણોએ શરીરને પિતાની જેવું બનાવી
વસ્થિત અને વિરૂપ ચિત અનંત સૌંદર્યને જોઈ દીધું છે. સૌર્થસંપન્ન આત્મા શરીરને સૌંદર્યથી
શકતું નથી. આત્મસૌંદર્યથી જ સઘળી વસ્તુઓ સુંદર વિભૂષિત કરે છે.
બને છે અને આપણે ઉચગામી અને ઉજત થઈએ
છીએ. આપણે બાહ્ય સૌંદર્યને ચાહીએ છીએ અને શરીરની અથવા આકૃતિની સુંદરતા કરતાં આત્માની
તેથી જે પુરુષો અને વસ્તુઓ આપણે માનુષી આર્શ એક સુંદરતા દરેક માણસને વધારે સરળતાથી પ્રાપ્ત
સુધી પહોંચે છે તેઓની પ્રશંસા કર્યા વગર રહી થઈ શકે તેવી છે. હાસય અને આત્મસૌંદર્યના
શક્તા નથી, પરંતુ સુંદર ચારિત્ર્યવાન પુરુષ પ્રતિ વિચારોનું મનમાં નિરંતર રમણ થવાથી સાદામાં સાદી
સંજોગોને પણ સૌંદર્યમય બનાવે છે, અંધકારથી વ્યાપ્ત આકૃતિ સુંદર બને તે અશક્ય નથી. માયાળુ અને
સ્થાનને પ્રકાશિત કરે છે, અને અત્યંત પ્રતિકૂળ સંજોગોમાં આનંદી વર્તન રાખવાથી અને સર્વત્ર આનંદ
સૌથ્યનું ભાન કરાવે છે. ફેલાવવાની ઈચ્છાથી ખરેખરું આંતર સૌંદર્ય પ્રાપ્ત થાય છે. અને આ સોંર્થ મુખ તારા પ્રકાશમાન થઈને મુખા- જેઓ જીવનની મહત્તા સમજે છે અને જેઓ કૃતિને સુંદર બનાવે છે. ચારિત્ર્યને સૌંદર્યથી અલંકૃત હમેશાં જીવન-સૌંદર્ભ શવવા મથે છે તેવા મહાત્માઓ કરવાની તમારા વન અને અભિલાષથી તમારું જીવન ના હેત તે આ જગતનું શું થાત તે કહી શકાતું અવશ્ય સૌંદર્યસંપન્ન થશે અને બાહ્ય એ અંતરને નથી. આવા સૌંદર્ભના રચનાર કે જે દરેક સ્થળમાં
For Private And Personal Use Only