Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આનન્દપ્રાપ્તિના માર્ગે
(ગતાંક પૃષ્ઠ ૯૬ થી શરૂ )
અનુ—વિઠ્ઠલદાસ મૂ. શાહ મનુષ્યો એવા પ્રાણી છે કે જે વાસ્તવિક વાસ્તે દરેક મનુષ્ય પોતાની સઘળી શક્તિઓને ઉપઆનન્દ પ્રાપ્ત કરી શકે છે. અન્ય પ્રાણુઓ ઉપર્યુક્ત ગમાં લે છે, પરંતુ પ્રેમ તે અવશ્ય હેય છે જ. અવસ્થામાં જ રહે છે. વાસ્તવિક આનદ તે એ છે જે મનુષ્યમાં આશા, વિશ્વાસ અને સાચે દૃઢ કે જેમાં જીવન અને જીવનના ઉદ્દેશમાં સંપૂર્ણ સમ- પ્રેમ હોય છે તે મનુષ્ય આનન્દ મેળવી શકે છે. નિભાવ હેય છે. આ પ્રકારને આનન્દ કઈ પણ મનુષ્ય રાશાભરેલા નિકૃષ્ટ વિચારોને નિરંતર સેવનાર મનુષ્યપિતાને માટે સ્વયમેવ પ્રાપ્ત કરી શકતા નથી. ને આનન્દની પ્રાપ્તિ થઈ શકતી નથી. આવા મનુષ્ય
જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ નિલેપ બની પરમાર્થ કાર્યમાં ને પિતાનાં હદયની કુલકતા દૃષ્ટિગત હેય છે અને જીવન વ્યતીત કરે છે ત્યારે આન- સ્વયમેવ પ્રાપ્ત થઈ તેઓ એમજ સમજતા હોય છે કે જગત ક્ષુલ્લક હદયજાય છે. આનન્દ એ આત્માને ગુણ છે અને એ વાળા મનુષ્યોથી ભરેલું છે. તેઓની સ્થિતિ ઘુવડના અવસ્થામાં એ સ્વયમેવ પ્રકટીભૂત થાય છે; પરંતુ જેવી હોય છે જે સૂર્યને પ્રકાશ ન જોઈ શકવાથી કોઈ પણ મનુષ્ય આનન્દને પિતાના જીવનનું સાધ્ય એમજ સમજે છે કે દિવસે પણ અંધકાર જ રહે છે. બનાવવાથી આનન્દ પ્રાપ્ત કરી શકતો નથી. આ વાત જ્યારે નિરાશા વધે છે ત્યારે આવા મનુષ્ય મૃત્યુને સર્વથા અસંભવિત છે. જે તમારી ઈચ્છા વાસ્તવિક ઈરછે છે અને તેઓનાં મનમાં એવા વિચારો ઘૂસવા આનદ મેળવવાની હોય તે હમેશાં તમારા ઉદ્દેશ્ય લાગે છે કે આ જીવનમાં તે આનન્દ મળે નહિ તે અથવા સાધ્યને ઉચ્ચ બનાવવાને યત્ન કરે. અન્ય તે મૃત્યુથી મળશે. મનુષ્યોના આનદને તમારા પિતાના આનન્દ કરતાં વિશ્વાસના અભાવમાં પણ આનન્દને અભાવ જ ઉકષ્ટ માને. પરહિતાર્થે સ્વાર્થને ભોગ આપે. ધન- રહેલો છે. જે મનુષ્યને બીજા લેક પર વિશ્વાસ નથી થી પ્રસન્નતા મેળવી શકાય છે, સંતોષ તેમજ સંતુ- હે, જે કેવળ પિતાને સાચા અને બીજાને જુઠા છતા મેળવી શકાય છે; પરંતુ આનન્દ એવી વસ્તુ ગણે તેને કદિ પણ આનદ મળી શકતું નથી. અમે નથી કે જે ધનથી મેળવી શકાય, તે તે સત્ય જીવન- રંગઝેબ મહાપ્રતાપી મુગલ સમ્રાટું હતું, પરંતુ તેને થી જ મળી શકે છે. આનન્દ સત્યાર્થ જીવનનું જ બીજા લેક પર લેશ પણ વિશ્વાસ નહતા. પિતાના અંગ છે. તે કદાપિ એનાથી પૃથફ હેઈ શકે જ નહિ. પુ પર તેને જરા પણ વિશ્વાસ નહોતે, તે બીજાઆનન્દ શાંતિને ભંડાર છે અને નિરાશાયુકત ઉદ્યોગ- ની વાત જ ક્યાં કરવી? આ જ કારણથી તે જિંદગી થી દૂર રહે છે, અપ્રાપ્ય છે. જે વસ્તુઓ સ્વાર્થ પર્યત આનંદથી વંચિત રહ્યો હતો, મૃત્યુના દિવસે ની સીમા બહાર છે તે વસ્તુઓના પ્રેમ પર આનન્દનો જેમ જેમ નજીક આવતા ગયા તેમ તેમ તેના ભયમાં આધાર રહે છે. જ જગતમાં આનન્દનું પ્રત્યેક વિલક્ષણ વધારો થવા લાગ્યો. મહાન રાજનીતિજ્ઞ ઉદાહરણું લઈ તેનું પૃથક્કરણ કરશે તે તમને સ્પષ્ટ બિરમાર્ક પણ આ અવગુણને લીધે જ આનન્દ મેળવી પ્રતીતિ થશે કે તે સર્વ માં પ્રેમનું તત્વ નિગૂઢ રહેલું શક નહોતે. છે. તે પ્રેમ માતા-પિતાને પિતાનાં બાળકે તરફ અહીંઆ પ્રશ્ન ઉપસ્થિત થશે કે આનન્દ મેળહોય, અથવા સ્ત્રી પુરુષને પરસ્પર પ્રેમ હોય અથવા વવા માટે કયી વસ્તુઓ જરૂરી છે ? તેના ઉત્તરમાં ગમે તે રૂપમાં તે પ્રેમ માનવ જાતિ તરફ હેય, અને એટલું જ જણાવવાનું કે પહેલાં તે એ આવશ્યક થવા પ્રેમ જીવનના કે પ્રથમ કાર્યને હોય કે જેને છે કે આનન્દાભિલાષી મનુષ્યોએ પિતાના જીવનનું
( ૧૧૦ )e
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531622 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 053 Ank 07 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1955 |
| Total Pages | 20 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 3 MB |