________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ તેને એમ ચોક્કસ દસી ગયું હતું કે હું કદી લેક તેને આપણી તરફ આકર્ષવાની તેમજ જે દરય કે પ્રિય થવાનો નથી, તેથી મારે સુઘડ અને આકર્ષક ચિત્ર આપણે કલ્પનાસૃષ્ટિમાં રચીએ છીએ તેને પિશાક પહેરવાની કે સારી રીતભાત રાખવાની કશી ખરેખરું બનાવવાની આમાં અદભુત અને અજબ આવશ્યક્તા નથી, પરંતુ હવે તે પોતાને છાજે એવે, શક્તિ રહેલી છે. મનને શોભે એ પિશાક પહેરવાની ખાસ સંભાળ લે કપ્રિયતા પ્રાપ્ત કરવામાં વાણી ખૂબ જ રાખવાનું કદી ચૂકતા નથી.
અગત્યને પાઠ ભજવે છે. માણસ કેટલે દરજે આ સર્વનું પરિણામ એ આવ્યું કે પહેલાંની કેળવાયલે છે અને સંસ્કૃતિ પામેલ છે તે તેની વાણી માકક અતડો રહેવાને બદલે તેને ક્યાં જયાં જવાનું ઉપરથી જ કાપી શકાય છે. કેમકે થવા થવા બની આવતું ત્યાં ત્યાં પોતાની આસપાસ માણસેના શુતિ વાવા તવા તવા સાતિનાના નાના સમૂહને આકર્ષવા લાગ્યા, અને તેની પ્રમાણમાં એક વિદ્વાન કહે છે કે જુદા જુદા વાત કરવાની રીતથી સૌ કોઈના મનરંજન થવા પ્રકારનાં વર્તનવાળા મનુના સમૂહની સાથે મને લાગ્યા, અને થોડા સમયમાં જ તેણે પોતાની જાતને એક અંધારા ઓરડામાં રાખો અને સૌ કેવા કેવા દરેક રીતે એટલી બધી આકર્ષક બનાવી દીધી કે જે પ્રકારનાં વતનવાળા છે તે તેમની વાણી અથવા આકર્ષક પુરુષોને તે ઈર્ષાયુક્ત દષ્ટિથી જોતા હતા તે બોલવાના અવાજ અને રીત ઉપરથી તમને કહી સૌની માફક તેને સર્વત્ર આમંત્રણ મળવા લાગ્યું. શકીશ. એમ કહેવાય છે કે-પ્રાચીન સમયમાં ઇજિપ્તના આ પ્રમાણે ઘણુ જ ટૂંક સમયમાં પિતાને અંત- ન્યાયમંદિરમાં પશુ સઘળો વ્યવહાર લિખિત પત્રથી રાયભૂત થનારી વસ્તુઓ પર તેણે સંપૂર્ણ વિજય જ ચાલતો હતો તે એવી બીકથી કે કદાચ ન્યાયાસન મેળવ્ય; એટલું જ નહિ પણ પોતાના સમૂહમાં તે પર બેઠેલા ન્યાયાધીશે બેલનારની વાફશક્તિને સૌથી આકર્ષક અને મનોરંજક બની ગયો. આધીન થઈ જાય. છેવટને નિર્ણય જાહેર કરતી
તેનું કાર્ય સહેલું કે સુગમ નહોતું, પરંતુ જે વખતે ન્યાયાધીશ સત્ય દેવીની મૂર્તિને પોતાની પાસે વરતુઓએ તેની નૈસર્ગિક શક્તિને દાબી દીધી હતી રાખીને તદન મૌનભાવ ધારણ કરીને અપરાધીઓને તેને પરાજય કરવામાં જરૂરની અચળ શ્રદ્ધા, સજા ફરમાવતા. મનુષ્યની વાણીની ચમત્કારિક સંપૂર્ણ વૈર્ય અને અડગ નિશ્ચયથી તે પિતાનું કાર્ય શક્તિને વિચાર કરતાં શું એમ નથી લાગતું કે સાધી શકો છો, અને જે વસ્તુઓને તે નાશકારક, આપણું બાળકની વાફશક્તિ ખીલવવાને તેમજ વિઘ અને શાપ સમાન ગણ હતા તેને પરાજય
સુંદર બનાવવાને ગૃહમાં કે શાળાઓમાં યત્ન કરવામાં કરવાના તેના નિશ્ચયાત્મક પ્રયાસથી જે શારીરિક નથી આવતા તે ખેદ તેમજ શરમ ઉપજાવે એવા સૌદર્યને તેનામાં અભાવ હતો તેના કરતાં અનેક વિષય છે? બુદ્ધિશાળી બાળકે ઉચ્ચ પ્રકારની કેળવણી ગણા કિમતી ગુણો કેળવવાને તે શક્તિવાન થયો હતો. લેતા હોય, છતાં તેઓની વાણી કઠોર, કર્કશ અને
કિલ હોય તે શું શોચનીય નથી? જે કઠેર વાણી - જે વસ્તુ મેળવવાની આપણને તીવ્ર અભિલાષા
તેઓનાં જીવનની પ્રવૃત્તિ અને પ્રગતિમાં પ્રતિક્ષણે હોય છે અથવા આપણે જેવા પ્રકારના થવા ઈચ્છીએ
અવરોધક નીવડે છે. છીએ તેની પ્રતિમાનું મનની અંદર આગ્રહપૂર્વક સ્થાપન કરવાથી અને એની પ્રાપ્તિ અર્થે સતત જ્યાં જિંદગીને સદુપયોગ કેવી રીતે કરવો તે સખત પ્રયત્ન કરવાથી આપણે જે પરિવર્તન કરી વિદ્યાર્થીઓને શીખવવામાં આવે છે, જ્યાં તેઓને શકીએ છીએ તે આશ્ચર્યમાં ગરકાવ કરી નાખે તેવું દરેક ભાષાનું, ગણિતશાસ્ત્રનું, વિજ્ઞાનનું, કળા તથા છે. આપણે જે વસ્તુ પ્રાપ્ત કરવા ઈચ્છીએ છીએ સાહિત્યનું શિક્ષણ આપવામાં આવે છે એવી શાળા
For Private And Personal Use Only