________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
નૂતન વર્ષનુ મગલમય વિધાન
પુણ્યવિજયજી મહારાજની રાહબરી નીચે પ્રાકૃત સાહિત્ય સંશાધનનું કાર્ય ઉપાડી લેવામાં આવ્યુ છે. ત્રણે ફીરકાના જૈન તેમજ અજૈન વિદ્યાના આ સાસાયટીમાં જોડાયા છે. અને ભારતના અતિ પ્રાચીન "ગવિજ્જા '' ગ્રંથનુ મુદ્રણકાર્ય. સાસાયટીએ શરૂ કર્યું છે. બીજા ગ્રંથાનુ સરંશાધન પણ ચાલુ કરવામાં આવેલ છે.
66
અન્ય સાહિત્ય પ્રકાશન સંસ્થાએ કરતા આ સંસ્થામાં એક વિશિષ્ટતા એ છે કે ભારત સરકારે આ સંસ્થાને ગ્રાન્ટ આપીને અપનાવી છે, અને જૈન કે જૈનેતર તમામ વિદ્વાનેાના સયુક્ત સહકારથી આ સંસ્થા પોતાનું કાર્ય આગળ ધપાવી રહેલ છે. એ રીતે તેનું ક્ષેત્ર વિશાળ છે અને સહકાર પણ વ્યાપક જગતનેા છે. વ્યાપક દ્રષ્ટિએ જૈન સાહિત્ય
દેશ અને દુનિયાના લેાકા ધીમે ધીમે જૈન સાહિત્યનુ મહત્વ સમજતા થયા છે. ત્યારે જનતાની એ રુચિને પહેાંચી વળવા માટે આપણે પણ તૈયારી થવું જ છે. વિવાદોથી પર અને જૈન દર્શનની નિર્મળ દ્રષ્ટિ રજૂ કરતુ સાહિત્ય તૈયાર કરવાની અગત્ય બનારસના શ્રી પાર્શ્વનાથ વિદ્યાશ્રમે સ્વીકારી. અને તેના સમર્થનમાં (૧) જૈન વિશેષ નામેાના શબ્દ. ( ૨ ) જૈન દર્શન અને ધર્મના ક્રમબદ્ધ ઈતિહાસ. ( ૩ ) જૈન ધમના શબ્દકોષ ( ૪ ) જૈન સાહિત્યમાંની સામગ્રીની સાંસ્કૃતિક, રાજનૈતિક, ભાગે લિક વગેરે દૃષ્ટિએ 'કલનાઓ. ( ૫ ) જૈન સાહિત્યને ઈતિહાસ તૈયાર કરવાની યેાજના ઘડી કાઢી.
આ યાજનામાંથી “ જૈન સાહિત્યના ઇતિહાસ ’ તૈયાર કરવાની ચૈાજનાને આખરી સ્વરૂપ આપવાને સંસ્થાએ નિ ય કર્યાં છે. અને ૧૯૫૫ની આખર સુધીમાં આ કાર્ય પૂરું' કરવાની દ્રષ્ટિ સામે રાખીને તે તે વિષયના નિષ્ણાતોને આ કાર્ય સુપ્રત કરવામાં આવેલ છે. ત્રણે પીરકાના સહકારથી મા સાહિત્ય તૈયાર કરવામાં આવશે. અને ફીરકાભેથી પર રહી કેવળ જૈન સંસ્કૃતિની વ્યાપક દ્રષ્ટિએ રજૂ કરવામાં આવશે. આ રીતે વિશાળ જગતને જૈન
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૫
સાહિત્યના અભ્યાસની જે ભૂખ લાગી છે તે આવા વ્યાપક સાહિત્યથી પૂરી પાડી શકાશે. આ મગળ કાય ગયા વરસથી શરૂ થયું છે.
આગમ સાહિત્ય
જ્યારે જ્યારે જૈન સાહિત્યના વિચાર કરીએ છીએ ત્યારે આગમ સાહિત્યના પ્રશ્ન સૌપ્રથમ આપણી સામે ખડા થાય છે. આગમની શુદ્ધ ત્તિ માટે આપણા પ્રયાસે પણ ચાલુ છે, અમુક આગમપ્રેમીઓએ તે પોતાની સર્વ શક્તિ આગમ સાહિત્ય પાછળ સમર્પી દીધી છે. એમ છતાં જેટલુ' મહેશ્ર્વ આ કાર્યનુ` છે તેટલા રસ આપણે કેળવી શકયા નથી.
બ્રહ્મદેશમાં રંગુનથી થાડે દૂર યુદ્ધ સમાજના છઠ્ઠા સગાયનના ગત વૈશાક માસથી આરંભ થયે છે. સગાયનના અથ' સામાન્ય રીતે આગમ વાચના જેવા થાય છે. આ પ્રસંગે યુદ્ધના પતિ એકત્ર થાય છે, અને શાસ્ત્રના પાઠોની પરસ્પર વાચનામેળવણી કરી તેને વ્યવસ્થિત રૂપમાં મૂકે છે, મેં હજાર વરસે આ છઠ્ઠું સંગાયન મળે છે.
અર્માની સરકાર, બુદ્ધ શાસન કાઉન્સીલ અને અન્ય સસ્થાઓએ મળીને એ કરોડની રકમ આ કાર્ય માટે એકઠી કરી છે અને વધુ રકમની જરૂર પડે તે। આપવાની જાહેરાત કરી છે. એ વરસે આ કાય' પૂરું થશે, અને શાઅમથાનુ સ’શાધન થઈ ગયા ખાદ સુવ્યવસ્થિત થએલ શાસ્ત્રગ્રંથાનું પ્રકાશન ખરમી, હિન્દી અને અ ંગ્રેજી ભાષામાં કરવામાં આવશે. આમ સગાયનનું કાર્ય પૂરું થતાં તેને એક બુદ્ધ વિશ્વવિદ્યાલયના રૂપમાં ફેરવી નાખવામાં આવશે.
પોતાના શાસ્ત્રગ્રંથાનુ' મૂલ્ય બુદ્ધ સમાજ કેવી રીતે આંકે છે અને યુગપ્રવાહને સમજી તે દિશામાં કેવુ' સક્રિય કાર્ય કરી રહેલ છે તેને આછે ખ્યાલ આપણુને ઉપરની હકીક્તમાંથી મળી રહે છે. આપણા આગમ સાહિત્યના પ્રકાશનનું મહત્વ આપણને આ પ્રસંગમાંથી પણ સમજી શકાય તેમ છે. આાગમ શેાધનની પ્રવૃત્તિ આમ તે આપણે ચલાવી રહ્યા છીએ. આગમપ્રભાકર મુનિ પુણ્યવિજયજી મહારાજ
For Private And Personal Use Only