Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
RRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
નેમિનાથ માટા કે રથમિ
RRRRRRRRRR
(લે પ્રા. હીરાલાલ ૨. કાઢિયા એમ. એ. ) (ગતાંક પૃષ્ઠ ૫૪ થી શરૂ. )
મને અંગે ગુજરાતીમાં કેટલીક સજ્ઝાયેા રચાઈ છે. એમાં એક સજ્ઝાય રથનેમિ અને રાજીમતીની વચ્ચેના સંવાદરૂપ છે. એના કર્તા શુભવિજયના શિષ્ય વીરવિજય છે. એમણે વિ. સ. ૧૮૬૦ માં પેાતાના ગુરુને ઉદ્દેશીને શુભવેલી રચી છે. પ્રસ્તુત સજ્ઝાયની ચેાથી કડીમાં રાજીમતી કહે છેઃનિયર-ભેાજાપણાની જગમાં છાપજો,
*
તેમાં શા ચિત્તમેળે ફેગઢ રાગના જો. ’’
આમ અહીં રથનેમિ માટે ‘દિયર ′ શબ્દ વપરાયા છે. એટલે નેમિ નૈમિનાય કરતાં મેટા નથી એમ સહેજે ફલિત થાય છે. અહીં આવું અનુમાન Èારવાની જરૂર રહેતી નથી, કેમકે છઠ્ઠી કડીમાં સ્થમિતે અંગે રાજીમતી સ્પષ્ટપણે એમ ઉચ્ચરે છે કે “ પ્રીતમ લઘુ બંધવ મુજ ભાઈ સમાન જો.” આથી એ વાત સુસ્પષ્ટપણે જાણી શકાય છે કે આ કર્તાને મતે તે રથનેમિ એ કિંમનાથના નાના ભાઇ છે—રાજીમતીના દિયર છે, નહિ કે જેઠ,
સ્પષ્ટા :–એવા જ નાનાદિક અન તગુણા અમારી સત્તામાં છે તે પણ અમારું' શુદ્ધ તત્ત્વ જણાતું નથી. અને તે તત્ત્વ જાણુવા માટે પૂર્ણ રુચિ પણ થતી નથી એ અમારે મેહ અને મમતાનું માહાત્મ્ય છે (૬) મુજ જ્ઞાયક્તા પર રસી રે લાલ, પરંતુષ્ણાએ તપ્ત રે. સા તે સમતા રસ અનુભવે રે લાલ,
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
બાધકતા પલટાવવા રે લાલ, નાથ ભક્તિ આધાર રે, સા પ્રભુ ગુણરંગી ચેતના રે લાલ,
એહી જ જીવન સાર રે. સા॰ પ્રભુ, (૮) સ્પષ્ટાથ:—અમારી અનાદિની ખાધકભાવે પરિહુમેલી આત્મપરિણતિને પલટાવી સાધક ભાવમાં લાવવા તુમ સરખાં પ્રભુતાવતની આણુા સેવવી, એ જ અમારે પુષ્ટ આધાર છે. એ માટે ચેતના પ્રભુ ગુણરંગી કરવી એ જ આ વાતનું જીવન અને સાર છે. (૮) અમૃતાનુષ્ઠાને રહ્યો રે લાલ,
અમૃત ક્રિયાના ઉપાય રે, સા દેવચંદ્ર રંગે રમે રે લાલ,
તે સુમતિ દેવ પસાય રે. સા॰ પ્રભુ (૯)
સુતિ સેવન વ્યાસ રે, સા॰ પ્રભુ, ૭ સ્પા—મારી નાયક્તા અનાદિ કાલથી પુદ્ગલપરિણતિની રસીલી થયેલી છે, અને તે પુદ્ગલ પરિણતિ અસ્થિર, પરતંત્ર અને વિનાશિક હાઇ તેની તૃષ્ણાએ તપી રહેલી છે અને પુદ્ગલપરિષ્કૃતિમાં જ તત્ત્વ સાર માનેલા છે પણ મારી નાયક્તા મારા દ્રવ્ય—ક્ષેત્ર-કાળ અને ભાવમાં તત્ત્વ જાણી સ ંતેાષ અને તૃપ્તિવાળી થાય તા તે સમતા રસ અનુભવે તે તો સુમતિ જિન સ્વામીએ સુમતિ સેવવા આદરવાની બતાવી તેમાં વ્યાપે તે જ બને.
(૭)
[ ૮ ]
સ્પા : અમૃત અનુષ્ઠાનને આશ્રયે અમૃત ઉપજે દેવચંદ્ર મુનિ કહે છે કે-ભવ્ય જીવે શુદ્ધાત્મ તત્ત્વમાં રમે તે સુમતિ દેવને જ પસાય જાણવા. (૯)
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531599 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 051 Ank 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1953 |
| Total Pages | 20 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 3 MB |