________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
www.kobatirth.org
ખાસ સુધારો
રૂપ યુગલને બહુબલિ ક્યાં અનશન કરી ધ્યાન- એ પ્રત્યક્ષ કરવું હોય તે મહેસુર પ્રાંતમાં મગ્ન ખડા હતા ત્યાં મોક૯યું. ગુંચ કયાં હતી આવ શ્રવણ બેલુલમાં ટેકરી ઉપર અડગએ યુગલને કહી હતી. યુગલે મધુરી વાણીમાં પગે ઉન્ને કી શ્રી ગેમતેશ્વર તરીકે ઓળખાતી સાદ પાડ્યા “વીરા મારા ગજથકી ઉતરે, દિગંબર મૂર્તિ જેવી. દર્શન કરતાં જ હૃદયમાં ગજ ચલ્યા કેવલ ન હાય” ધ્યાનમગ્ન સંતના અદ્દભુત મંથન જાગે છે. આ પ્રતિમાં હજારોના કર્ણધમાં એ શબ્દો પહોંચતાં જ વિચારણું આકર્ષણરૂપ છે, અભિમાન, માન કે ગર્વને ભભુકી ઉઠો “ગજ” વળી કેવો? એ પ્રથમ પ્રશ્ન. ઓળખાવવા જે મધુરો પ્રયોગ સાધીયુગલે સાધ્વીઓ મૃષા ન દે. તરત જ પડદો ચીરા. કર્યો અને જે અક્ષરો વહેતા મૂક્યા એ આજે વયે લઘુ છતાં જ્ઞાને વડા એવા બંધને વંદન પણ તે કાળના જેટલા જ ટંકશાળી છે અને કરવામાં શરમ કેવી ? પગ ઉડાવતાં જ કેવલજ્ઞાન. ભવ્ય માં રહેવાના છે. કેવી અભુલતા! મધુશ છતાં મમિક શબ્દ- ચારુશી લા ૨૫ણી રત્નોમાં બ્ર શ્રી-સુંદરીરૂપ એ સમયમાત્રમાં કામ કાઢી નાંખ્યું. અન- કુમારિકાયુનલ એ કારણે જ અગ્ર પદે છે અને શનમાં આ બળવાન આત્મા કેવા દેખાતા હતા પ્રાતઃસ્મરણીય બન્યું છે.
એક ખાસ સુધારે ગયા અંકમાં દેવગિરિના લેખમાં પૃ ૧૦૧ ૫. ૧૦ માં આવેલા વારિ શબ્દના ટિપરામાં જણાવ્યું હતું કે “બાલદિને “બલદગાડી'એવો અર્થ સંભવિત છે. આ દેશી ભાષાનો વારે શબ્દ વાર શબ્દ ઉપરથી બન્યું હશે, એવી કલ્પનાથી બાલદિને “બલદગાડી” અથે મેં જણાવ્યું હતો પરંતુ આ સંબંધમાં વઢવાણથી મારા માનનીય પરમમિત્ર મુનિરાજશ્રી ચંદ્રપ્રભસાગરજી મ. જણાવે છે કે –
તમે બાલદિનો અર્થ બળદગાડી કર્યો છે તે બરાબર નથી કારણ કે મારવાડમાં ગધેડાં અને બળદ પર પિઠ-ગાલ લાદી, વેચનાર વણઝારાઓને બાલદિયા કહે છે. એનું જ સંસ્કૃત રૂપાંતર ઉપદેશતરંગિણી માં કર્યું છે એટલે એ લોકભાષાનો શબ્દ છે.” - મારા મિત્રના આ લખાણથી એમ ફલિત થાય છે કે વાઢિ શબ્દનો અર્થ પાઠ ઊકે વણઝાર છે, અને પિઠ ચલાવનાર કે જેને ગુજરાતમાં વણઝારા કહેવામાં આવે છે તે બાલદિયા છે. આથી “ગામ બહાર મીઠાથી ભરેલ બાલદિ આવ્યાની પેથડશાહને ખબર પડી ” આ વાકયને “ ગામ બહાર મીઠાથી ભરેલ પાઠ આવ્યાની પેથડશાહને ખબર પડી” એ અર્થ કરે. આ સૂચના બઢલ મારા મિત્ર મુનિરાજનો આભાર માનું છું.
)
ताजनापेठ, जैनमंदिर ' મુ. જોઢા ૪. ૨૦૦૧ મારિ ૨૦
मुनिराज श्री भुवनविजयान्तेवासी
मुनि जंबुविजय,
).
For Private And Personal Use Only